SAMUEL
LIBRO UNUA
Cxapitro 1
1 Estis unu viro el Ramataim-Cofim, de la monto de Efraim; lia
nomo estis Elkana, filo de Jerohxam, filo de Elihu, filo de
Tohxu, filo de Cuf, Efratano.
Now there was a certain man of Ramathaimzophim, of mount
Ephraim, and his name was Elkanah, the son of Jeroham, the
son of Elihu, the son of Tohu, the son of Zuph, an
Ephrathite:
2 Li havis du edzinojn; la nomo de unu estis Hxana, kaj la
nomo de la dua estis Penina. Penina havis infanojn, sed
Hxana ne havis infanojn.
And he had two wives; the name of the one was Hannah, and
the name of the other Peninnah: and Peninnah had children,
but Hannah had no children.
3 Tiu viro cxiujare iradis el sia urbo, por adorklinigxi kaj
fari oferon al la Eternulo Cebaot en Sxilo; kaj tie Hxofni
kaj Pinehxas, du filoj de Eli, estis pastroj de la Eternulo.
And this man went up out of his city yearly to worship and
to sacrifice unto the LORD of hosts in Shiloh. And the two
sons of Eli, Hophni and Phinehas, the priests of the LORD,
were there.
4 Unu tagon Elkana faris oferon, kaj li donis al sia edzino
Penina kaj al cxiuj sxiaj filoj kaj filinoj partojn;
And when the time was that Elkanah offered, he gave to
Peninnah his wife, and to all her sons and her daughters,
portions:
5 kaj al Hxana li kun malgxojo donis unu parton, cxar Hxanan
li amis, sed la Eternulo sxlosis sxian uteron.
But unto Hannah he gave a worthy portion; for he loved
Hannah: but the LORD had shut up her womb.
6 Kaj sxia konkurantino afliktis sxin kaj tre incitis sxin
kauxze de tio, ke la Eternulo sxlosis sxian uteron.
And her adversary also provoked her sore, for to make her
fret, because the LORD had shut up her womb.
7 Tiel estis farate cxiujare; kiam sxi iradis al la domo de la
Eternulo, la konkurantino tiel incitadis sxin, ke sxi ploris
kaj ne mangxis.
And as he did so year by year, when she went up to the house
of the LORD, so she provoked her; therefore she wept, and
did not eat.
8 Kaj sxia edzo Elkana diris al sxi: Hxana, kial vi ploras?
kaj kial vi ne mangxas? kaj kial tiel afliktigxas via koro?
cxu mi ne estas por vi pli bona ol dek filoj?
Then said Elkanah her husband to her, Hannah, why weepest
thou? and why eatest thou not? and why is thy heart grieved?
am not I better to thee than ten sons?
9 Kaj Hxana levigxis, mangxinte en Sxilo kaj trinkinte. Kaj
la pastro Eli sidis sur segxo cxe la fosto de la templo de
la Eternulo.
So Hannah rose up after they had eaten in Shiloh, and after
they had drunk. Now Eli the priest sat upon a seat by a post
of the temple of the LORD.
10 Kaj sxi estis tre malgxoja, kaj pregxis al la Eternulo, kaj
forte ploris.
And she was in bitterness of soul, and prayed unto the LORD,
and wept sore.
11 Kaj sxi faris sanktan promeson, kaj diris: Ho Eternulo
Cebaot! se Vi rigardos la suferon de Via sklavino kaj
rememoros min kaj ne forgesos Vian sklavinon kaj donos al
Via sklavino idon virseksan, tiam mi fordonos lin al la
Eternulo por la tuta tempo de lia vivo, kaj tondilo ne
tusxos lian kapon.
And she vowed a vow, and said, O LORD of hosts, if thou wilt
indeed look on the affliction of thine handmaid, and
remember me, and not forget thine handmaid, but wilt give
unto thine handmaid a man child, then I will give him unto
the LORD all the days of his life, and there shall no razor
come upon his head.
12 Dum sxi longe pregxis antaux la Eternulo, Eli atente
rigardis sxian busxon.
And it came to pass, as she continued praying before the
LORD, that Eli marked her mouth.
13 Hxana parolis en sia koro; nur sxiaj lipoj movigxadis, sed
sxian vocxon oni ne auxdis; tial Eli pensis, ke sxi estas
ebria.
Now Hannah, she spake in her heart; only her lips moved, but
her voice was not heard: therefore Eli thought she had been
drunken.
14 Kaj Eli diris al sxi: Kiel longe vi restos ebria? forigu
vian vinon el vi.
And Eli said unto her, How long wilt thou be drunken? put
away thy wine from thee.
15 Sed Hxana respondis kaj diris: Ne, mia sinjoro, mi estas
virino kun malgxoja koro; vinon aux ebriigajxon mi ne
trinkis, mi nur elversxas mian animon antaux la Eternulo.
And Hannah answered and said, No, my lord, I am a woman of a
sorrowful spirit: I have drunk neither wine nor strong
drink, but have poured out my soul before the LORD.
16 Ne opiniu pri via sklavino, ke sxi estas virino malmorala;
pro mia granda malgxojo kaj sufero mi parolis gxis nun.
Count not thine handmaid for a daughter of Belial: for out
of the abundance of my complaint and grief have I spoken
hitherto.
17 Tiam Eli respondis kaj diris: Iru en paco, kaj la Dio de
Izrael plenumos vian peton, kiun vi petis de Li.
Then Eli answered and said, Go in peace: and the God of
Israel grant thee thy petition that thou hast asked of him.
18 Kaj sxi diris: Via sklavino akiru vian favoron. Kaj la
virino iris sian vojon, kaj sxi mangxis, kaj sxia vizagxo ne
estis plu malgaja.
And she said, Let thine handmaid find grace in thy sight. So
the woman went her way, and did eat, and her countenance was
no more sad.
19 Kaj ili levigxis frue matene kaj adorklinigxis antaux la
Eternulo, kaj reiris kaj venis al sia domo en Rama. Kaj
Elkana ekkonis sian edzinon Hxana, kaj la Eternulo rememoris
sxin.
And they rose up in the morning early, and worshipped before
the LORD, and returned, and came to their house to Ramah:
and Elkanah knew Hannah his wife; and the LORD remembered
her.
20 Post kelka tempo Hxana gravedigxis kaj naskis filon, kaj sxi
donis al li la nomon Samuel, cxar: De la Eternulo mi lin
elpetis.
Wherefore it came to pass, when the time was come about
after Hannah had conceived, that she bare a son, and called
his name Samuel, saying, Because I have asked him of the
LORD.
21 La viro Elkana kun sia tuta domanaro iris, por oferi al la
Eternulo la cxiujaran oferon kaj sian promesitajxon.
And the man Elkanah, and all his house, went up to offer
unto the LORD the yearly sacrifice, and his vow.
22 Sed Hxana ne iris, sed sxi diris al sia edzo: Kiam la knabo
estos demamigita, tiam mi venigos lin, ke li aperu antaux la
Eternulo kaj restu tie por cxiam.
But Hannah went not up; for she said unto her husband, I
will not go up until the child be weaned, and then I will
bring him, that he may appear before the LORD, and there
abide for ever.
23 Kaj sxia edzo Elkana diris al sxi: Faru tion, kio placxas al
vi; restu, gxis vi demamigos lin; nur la Eternulo plenumu
Sian promeson. Kaj la virino restis, kaj sucxigis sian
infanon, gxis sxi demamigis lin.
And Elkanah her husband said unto her, Do what seemeth thee
good; tarry until thou have weaned him; only the LORD
establish his word. So the woman abode, and gave her son
suck until she weaned him.
24 Kaj post kiam sxi demamigis lin, sxi venigis lin kun si kune
kun tri bovoj kaj unu efo da faruno kaj felsako da vino, kaj
sxi venigis lin en la domon de la Eternulo en Sxilo; kaj la
knabo estis ankoraux juna.
And when she had weaned him, she took him up with her, with
three bullocks, and one ephah of flour, and a bottle of
wine, and brought him unto the house of the LORD in Shiloh:
and the child was young.
25 Kaj oni bucxis bovon kaj venigis la knabon al Eli.
And they slew a bullock, and brought the child to Eli.
26 Kaj sxi diris: Ho mia sinjoro! tiel certe, kiel vivas via
animo, mia sinjoro, mi estas tiu virino, kiu staris cxi tie
apud vi kaj pregxis al la Eternulo.
And she said, Oh my lord, as thy soul liveth, my lord, I am
the woman that stood by thee here, praying unto the LORD.
27 Pri cxi tiu knabo mi pregxis, kaj la Eternulo plenumis al mi
mian peton, pri kiu mi petis Lin.
For this child I prayed; and the LORD hath given me my
petition which I asked of him:
28 Tial mi fordonas lin al la Eternulo; por la tuta tempo de
sia vivo li estu fordonita al la Eternulo. Kaj ili tie
adorklinigxis antaux la Eternulo.
Therefore also I have lent him to the LORD; as long as he
liveth he shall be lent to the LORD. And he worshipped the
LORD there.
Cxapitro 2
1 Kaj Hxana pregxis kaj diris:
Gxojas mia koro pri la Eternulo,
Mia korno altigxis pro la Eternulo;
Largxe malfermigxis mia busxo kontraux miaj malamikoj,
Cxar mi gxojas pro Via helpo.
And Hannah prayed, and said, My heart rejoiceth in the LORD,
mine horn is exalted in the LORD: my mouth is enlarged over
mine enemies; because I rejoice in thy salvation.
2 Neniu estas tiel sankta, kiel la Eternulo;
Cxar ekzistas neniu krom Vi,
Kaj nenia defendanto simila al nia Dio.
There is none holy as the LORD: for there is none beside
thee: neither is there any rock like our God.
3 Ne parolu plu fierajxon;
Malhumilajxo ne eliru plu el via busxo;
Cxar la Eternulo estas Dio cxioscianta,
Kaj Li starigis la aferojn.
Talk no more so exceeding proudly; let not arrogancy come
out of your mouth: for the LORD is a God of knowledge, and
by him actions are weighed.
4 La pafarko de la fortuloj estas senvalorigata,
Kaj la malfortuloj zonigxas per forto.
The bows of the mighty men are broken, and they that
stumbled are girded with strength.
5 Satuloj sin dungigas pro pano,
Kaj malsatuloj jam ne malsatas;
Senfruktulino naskis sep,
Kaj multinfanulino senfortigxis.
They that were full have hired out themselves for bread; and
they that were hungry ceased: so that the barren hath born
seven; and she that hath many children is waxed feeble.
6 La Eternulo mortigas kaj vivigas,
Malsuprigas en Sxeolon kaj suprigas.
The LORD killeth, and maketh alive: he bringeth down to the
grave, and bringeth up.
7 La Eternulo malricxigas kaj ricxigas,
Malaltigas kaj altigas.
The LORD maketh poor, and maketh rich: he bringeth low, and
lifteth up.
8 Li levas malricxulon el polvo,
El koto Li altigas senhavulon,
Por sidigi lin kun altranguloj,
Kaj tronon de gloro Li heredigas al li;
Cxar al la Eternulo apartenas la fundamentoj de la
tero,
Kaj sur ili Li starigis la mondon.
He raiseth up the poor out of the dust, and lifteth up the
beggar from the dunghill, to set them among princes, and to
make them inherit the throne of glory: for the pillars of
the earth are the LORD's, and he hath set the world upon
them.
9 La piedojn de Siaj piuloj Li gardas,
Kaj la malvirtuloj pereas en mallumo;
Cxar ne per sia forto potencigxas la homo.
He will keep the feet of his saints, and the wicked shall be
silent in darkness; for by strength shall no man prevail.
10 La Eternulo pereigas tiujn, kiuj ribelas kontraux Li;
El la cxielo Li tondras kontraux ili.
La Eternulo jugxos la finojn de la tero,
Kaj donos forton al Sia regxo,
Kaj altigos la kornon de Sia sanktoleito.
The adversaries of the LORD shall be broken to pieces; out
of heaven shall he thunder upon them: the LORD shall judge
the ends of the earth; and he shall give strength unto his
king, and exalt the horn of his anointed.
11 Kaj Elkana iris en Raman, al sia domo; kaj la knabo farigxis
servisto de la Eternulo apud la pastro Eli.
And Elkanah went to Ramah to his house. And the child did
minister unto the LORD before Eli the priest.
12 La filoj de Eli estis malmoralaj; ili ne konis la Eternulon,
Now the sons of Eli were sons of Belial; they knew not the
LORD.
13 nek la devojn de pastroj koncerne la popolon. Se iu bucxis
oferon, tiam venadis knabo de la pastro dum la kuirado de la
viando, havante en sia mano tridentan forkon,
And the priest's custom with the people was, that, when any
man offered sacrifice, the priest's servant came, while the
flesh was in seething, with a fleshhook of three teeth in
his hand;
14 kaj li enpusxadis gxin en la lavujon aux en la kaldronon aux
en la poton aux en la kaserolon, kaj cxion, kion trafis la
forko, prenadis la pastro. Tiel ili agadis kun cxiuj
Izraelidoj, kiuj venadis tien en Sxilon.
And he struck it into the pan, or kettle, or caldron, or
pot; all that the fleshhook brought up the priest took for
himself. So they did in Shiloh unto all the Israelites that
came thither.
15 Ecx antaux la oferbruligo de la sebo venadis knabo de la
pastro, kaj diradis al la alportanto de la ofero: Donu
viandon, por rosti por la pastro; li ne prenos de vi viandon
kuiritan, sed nur krudan.
Also before they burnt the fat, the priest's servant came,
and said to the man that sacrificed, Give flesh to roast for
the priest; for he will not have sodden flesh of thee, but
raw.
16 Se la homo diris al li: Antauxe oni oferbruligu la sebon,
kaj poste prenu al vi, kion via animo deziras; tiam li
diradis: Donu tuj, alie mi prenos per forto.
And if any man said unto him, Let them not fail to burn the
fat presently, and then take as much as thy soul desireth;
then he would answer him, Nay; but thou shalt give it me
now: and if not, I will take it by force.
17 La peko de la knaboj estis tre granda antaux la Eternulo,
cxar la homoj malestimis la oferdonon, faratan al la
Eternulo.
Wherefore the sin of the young men was very great before the
LORD: for men abhorred the offering of the LORD.
18 Samuel estis servisto antaux la Eternulo; la knabo estis
zonita per lina efodo.
But Samuel ministered before the LORD, being a child, girded
with a linen ephod.
19 Kaj malgrandan tunikon faradis al li lia patrino, kaj
alportadis al li cxiujare, kiam sxi venadis kun sia edzo,
por alporti la cxiujaran oferon.
Moreover his mother made him a little coat, and brought it
to him from year to year, when she came up with her husband
to offer the yearly sacrifice.
20 Kaj Eli benadis Elkanan kaj lian edzinon, kaj diradis: La
Eternulo donu al vi idojn de cxi tiu virino rekompence pro
la konsekrito, kiun vi konsekris al la Eternulo. Kaj ili
iradis al sia loko.
And Eli blessed Elkanah and his wife, and said, The LORD
give thee seed of this woman for the loan which is lent to
the LORD. And they went unto their own home.
21 La Eternulo atentis Hxanan, kaj sxi gravedigxis kaj naskis
tri filojn kaj du filinojn; kaj la knabo Samuel kreskis
antaux la Eternulo.
And the LORD visited Hannah, so that she conceived, and bare
three sons and two daughters. And the child Samuel grew
before the LORD.
22 Eli estis tre maljuna; li auxdis cxion, kiel agas liaj filoj
kun cxiuj Izraelidoj, kaj ke ili kusxas kun la virinoj, kiuj
kolektigxas antaux la pordo de la tabernaklo de kunveno.
Now Eli was very old, and heard all that his sons did unto
all Israel; and how they lay with the women that assembled
at the door of the tabernacle of the congregation.
23 Kaj li diris al ili: Kial vi faras tiajn agojn? cxar mi
auxdas pri viaj malbonaj agoj de cxi tiu tuta popolo.
And he said unto them, Why do ye such things? for I hear of
your evil dealings by all this people.
24 Ne, miaj infanoj, ne bona estas la famo, kiun mi auxdas; vi
devojigas la popolon de la Eternulo.
Nay, my sons; for it is no good report that I hear: ye make
the LORD's people to transgress.
25 Se pekas homo kontraux homo, povas defendi lin Dio; sed se
homo pekas kontraux la Eternulo, tiam kiu defendos lin? Sed
ili ne auxskultis la vocxon de sia patro, cxar la Eternulo
decidis mortigi ilin.
If one man sin against another, the judge shall judge him:
but if a man sin against the LORD, who shall intreat for
him? Notwithstanding they hearkened not unto the voice of
their father, because the LORD would slay them.
26 Dume la knabo Samuel cxiam pli kreskis, kaj li placxis kiel
al la Eternulo, tiel ankaux al la homoj.
And the child Samuel grew on, and was in favour both with
the LORD, and also with men.
27 Kaj venis homo de Dio al Eli, kaj diris al li: Tiel diras la
Eternulo: Mi montris Min ja al la domo de via patro, kiam
ili estis en Egiptujo, en la domo de Faraono;
And there came a man of God unto Eli, and said unto him,
Thus saith the LORD, Did I plainly appear unto the house of
thy father, when they were in Egypt in Pharaoh's house?
28 kaj Mi elektis lin el cxiuj triboj de Izrael kiel pastron
por Mi, ke li oferu sur Mia altaro, ke li fumigu incenson,
ke li portu efodon antaux Mi; kaj Mi donis al la domo de via
patro cxiujn fajroferojn de la Izraelidoj.
And did I choose him out of all the tribes of Israel to be
my priest, to offer upon mine altar, to burn incense, to
wear an ephod before me? and did I give unto the house of
thy father all the offerings made by fire of the children of
Israel?
29 Kial do vi piedpremas Mian bucxoferon kaj farunoferon, kiujn
Mi starigis por la logxejo? vi honoras viajn filojn pli ol
Min, por grasigi vin per la unuaj partoj de cxiuj oferdonoj
de Mia popolo Izrael.
Wherefore kick ye at my sacrifice and at mine offering,
which I have commanded in my habitation; and honourest thy
sons above me, to make yourselves fat with the chiefest of
all the offerings of Israel my people?
30 Tial la Eternulo, Dio de Izrael, diras: Mi diris, ke via
domo kaj la domo de via patro irados antaux Mi eterne; sed
nun, diras la Eternulo, Mi tion ne permesos; cxar Miajn
honorantojn Mi honoros, kaj Miaj malestimantoj estos
malaltigitaj.
Wherefore the LORD God of Israel saith, I said indeed that
thy house, and the house of thy father, should walk before
me for ever: but now the LORD saith, Be it far from me; for
them that honour me I will honour, and they that despise me
shall be lightly esteemed.
31 Jen venos baldaux la tempo, kiam Mi rompos vian brakon kaj
la brakon de via patrodomo, ke ne estos maljunulo en via
domo;
Behold, the days come, that I will cut off thine arm, and
the arm of thy father's house, that there shall not be an
old man in thine house.
32 kaj vi vidos konkuranton en la logxejo, dum cxiuj bonoj,
kiuj estos farataj al Izrael; kaj neniam estos maljunulo en
via domo.
And thou shalt see an enemy in my habitation, in all the
wealth which God shall give Israel: and there shall not be
an old man in thine house for ever.
33 Sed Mi neniun ekstermos cxe vi de antaux Mia altaro, por ke
viaj okuloj konsumigxu kaj via animo turmentigxu; cxiu, kiu
naskigxas en via domo, mortos en la vira agxo.
And the man of thine, whom I shall not cut off from mine
altar, shall be to consume thine eyes, and to grieve thine
heart: and all the increase of thine house shall die in the
flower of their age.
34 Kaj jen estas por vi la pruvosigno, kiu plenumigxos sur viaj
du filoj, sur Hxofni kaj Pinehxas: en unu tago ili ambaux
mortos.
And this shall be a sign unto thee, that shall come upon thy
two sons, on Hophni and Phinehas; in one day they shall die
both of them.
35 Kaj Mi starigos por Mi pastron fidelan, kiu agados laux Mia
koro kaj laux Mia animo; kaj Mi konstruos al li domon
fidindan, kaj li irados cxiam antaux Mia sanktoleito.
And I will raise me up a faithful priest, that shall do
according to that which is in mine heart and in my mind: and
I will build him a sure house; and he shall walk before mine
anointed for ever.
36 Kaj cxiu, kiu restos el via domo, venos kaj klinigxos antaux
li gxis la tero pro malgranda monero kaj pro bulo da pano,
kaj diros: Mi petas, lasu min aligxi al ia el la pastrajxoj,
por ke mi povu mangxi pecon da pano.
And it shall come to pass, that every one that is left in
thine house shall come and crouch to him for a piece of
silver and a morsel of bread, and shall say, Put me, I pray
thee, into one of the priests' offices, that I may eat a
piece of bread.
Cxapitro 3
1 La knabo Samuel servadis al la Eternulo antaux Eli; kaj la
vorto de la Eternulo estis grandpreza en tiu tempo; ne
aperadis ofte profetaj vizioj.
And the child Samuel ministered unto the LORD before Eli.
And the word of the LORD was precious in those days; there
was no open vision.
2 En tiu tempo unu fojon Eli kusxis sur sia loko (lia vidado
komencis malakrigxi, ke li ne povis vidi);
And it came to pass at that time, when Eli was laid down in
his place, and his eyes began to wax dim, that he could not
see;
3 kaj la lucerno de Dio ankoraux ne estingigxis, kaj Samuel
kusxis en la templo de la Eternulo, kie estis la kesto de
Dio;
And ere the lamp of God went out in the temple of the LORD,
where the ark of God was, and Samuel was laid down to sleep;
4 tiam la Eternulo vokis Samuelon, kaj cxi tiu diris: Jen mi
estas.
That the LORD called Samuel: and he answered, Here am I.
5 Kaj li kuris al Eli, kaj diris: Jen mi estas, kiel vi vokis
min. Sed tiu diris: Mi ne vokis; iru returne kaj kusxigxu.
Kaj li iris kaj kusxigxis.
And he ran unto Eli, and said, Here am I; for thou calledst
me. And he said, I called not; lie down again. And he went
and lay down.
6 Kaj la Eternulo denove vokis Samuelon, kaj Samuel levigxis
kaj iris al Eli, kaj diris: Jen mi estas, kiel vi vokis min.
Sed tiu diris: Mi ne vokis, mia filo; iru returne kaj
kusxigxu.
And the LORD called yet again, Samuel. And Samuel arose and
went to Eli, and said, Here am I; for thou didst call me.
And he answered, I called not, my son; lie down again.
7 Samuel ankoraux ne konis la Eternulon, kaj ankoraux ne estis
revelaciita al li la vorto de la Eternulo.
Now Samuel did not yet know the LORD, neither was the word
of the LORD yet revealed unto him.
8 Kaj la Eternulo denove vokis Samuelon la trian fojon; kaj li
levigxis kaj iris al Eli, kaj diris: Jen mi estas, kiel vi
vokis min. Tiam Eli komprenis, ke la Eternulo vokis la
knabon.
And the LORD called Samuel again the third time. And he
arose and went to Eli, and said, Here am I; for thou didst
call me. And Eli perceived that the LORD had called the
child.
9 Kaj Eli diris al Samuel: Iru, kusxigxu; kaj se vi estos
vokata, tiam diru: Parolu, ho Eternulo, cxar Via sklavo
auxskultas. Kaj Samuel iris kaj kusxigxis sur sia loko.
Therefore Eli said unto Samuel, Go, lie down: and it shall
be, if he call thee, that thou shalt say, Speak, LORD; for
thy servant heareth. So Samuel went and lay down in his
place.
10 Kaj venis la Eternulo kaj starigxis, kaj vokis kiel la
antauxajn fojojn: Samuel, Samuel! Kaj Samuel diris: Parolu,
cxar Via sklavo auxskultas.
And the LORD came, and stood, and called as at other times,
Samuel, Samuel. Then Samuel answered, Speak; for thy servant
heareth.
11 Tiam la Eternulo diris al Samuel: Jen Mi faros en Izrael
tian faron, ke al cxiu, kiu tion auxdos, eksonoros ambaux
liaj oreloj.
And the LORD said to Samuel, Behold, I will do a thing in
Israel, at which both the ears of every one that heareth it
shall tingle.
12 En tiu tago Mi plenumos super Eli cxion, kion Mi diris pri
lia domo; Mi komencos kaj finos.
In that day I will perform against Eli all things which I
have spoken concerning his house: when I begin, I will also
make an end.
13 Mi sciigis al li, ke Mi jugxos lian domon por cxiam pro la
krimo, ke li sciis, ke liaj filoj venigas malbenon sur sin,
kaj li ne detenis ilin.
For I have told him that I will judge his house for ever for
the iniquity which he knoweth; because his sons made
themselves vile, and he restrained them not.
14 Kaj tial Mi jxuris al la domo de Eli, ke neniam
pekliberigxos la krimo de la domo de Eli per bucxofero nek
per farunofero.
And therefore I have sworn unto the house of Eli, that the
iniquity of Eli's house shall not be purged with sacrifice
nor offering for ever.
15 Kaj Samuel kusxis gxis la mateno; poste li malfermis la
pordojn de la domo de la Eternulo. Sed Samuel timis raporti
pri la vizio al Eli.
And Samuel lay until the morning, and opened the doors of
the house of the LORD. And Samuel feared to shew Eli the
vision.
16 Kaj Eli vokis Samuelon, kaj diris: Samuel, mia filo! Kaj
cxi tiu diris: Jen mi estas.
Then Eli called Samuel, and said, Samuel, my son. And he
answered, Here am I.
17 Kaj tiu diris: Kia estas la afero, pri kiu Li parolis al vi?
mi petas, ne kasxu antaux mi; tion kaj ankoraux pli faru al
vi Dio, se vi kasxos antaux mi ion el cxio, kion Li diris al
vi.
And he said, What is the thing that the LORD hath said unto
thee? I pray thee hide it not from me: God do so to thee,
and more also, if thou hide any thing from me of all the
things that he said unto thee.
18 Kaj Samuel rakontis al li cxion, kaj nenion kasxis antaux
li. Kaj li diris: Li estas la Eternulo; Li faru tion, kio
placxas al Li.
And Samuel told him every whit, and hid nothing from him.
And he said, It is the LORD: let him do what seemeth him
good.
19 Kaj Samuel kreskis, kaj la Eternulo estis kun li; kaj neniun
el Liaj vortoj li faligis sur la teron.
And Samuel grew, and the LORD was with him, and did let none
of his words fall to the ground.
20 Kaj eksciis la tuta Izrael, de Dan gxis Beer-Sxeba, ke
Samuel farigxis fidinda profeto de la Eternulo.
And all Israel from Dan even to Beersheba knew that Samuel
was established to be a prophet of the LORD.
21 Kaj la Eternulo plue aperadis en Sxilo, post kiam la
Eternulo revelaciis Sin al Samuel en Sxilo per la parolo de
la Eternulo.
And the LORD appeared again in Shiloh: for the LORD revealed
himself to Samuel in Shiloh by the word of the LORD.
Cxapitro 4
1 Kaj Samuel parolis al la tuta Izrael.
Kaj Izrael eliris milite kontraux la Filisxtojn, kaj
starigxis tendare apud Eben-Ezer, kaj la Filisxtoj starigxis
tendare apud Afek.
And the word of Samuel came to all Israel. Now Israel went
out against the Philistines to battle, and pitched beside
Ebenezer: and the Philistines pitched in Aphek.
2 Kaj la Filisxtoj starigis siajn vicojn kontraux Izrael, kaj
la batalo vastigxis, kaj Izrael estis venkobatita de la
Filisxtoj, kaj ili mortigis sur la kampo de la batalo pli-
malpli kvar mil homojn.
And the Philistines put themselves in array against Israel:
and when they joined battle, Israel was smitten before the
Philistines: and they slew of the army in the field about
four thousand men.
3 Kaj la popolo venis en la tendaron, kaj la plejagxuloj de
Izrael diris: Pro kio la Eternulo frapis nin hodiaux antaux
la Filisxtoj? ni prenu al ni el Sxilo la keston de interligo
de la Eternulo, por ke gxi venu inter nin kaj savu nin
kontraux la manoj de niaj malamikoj.
And when the people were come into the camp, the elders of
Israel said, Wherefore hath the LORD smitten us to day
before the Philistines? Let us fetch the ark of the covenant
of the LORD out of Shiloh unto us, that, when it cometh
among us, it may save us out of the hand of our enemies.
4 Kaj la popolo sendis en Sxilon, kaj oni alportis de tie la
keston de interligo de la Eternulo Cebaot, sidanta sur la
keruboj; tie estis kun la kesto de interligo de Dio la du
filoj de Eli, Hxofni kaj Pinehxas.
So the people sent to Shiloh, that they might bring from
thence the ark of the covenant of the LORD of hosts, which
dwelleth between the cherubims: and the two sons of Eli,
Hophni and Phinehas, were there with the ark of the covenant
of God.
5 Kaj kiam la kesto de interligo de la Eternulo venis en la
tendaron, tiam la tuta Izrael faris tian grandan kriadon, ke
la tero ekbruis.
And when the ark of the covenant of the LORD came into the
camp, all Israel shouted with a great shout, so that the
earth rang again.
6 Kiam la Filisxtoj auxdis la lauxtan kriadon, ili diris; Kion
signifas cxi tiu granda kaj forta kriado en la tendaro de la
Hebreoj? Kaj ili eksciis, ke la kesto de la Eternulo venis
en la tendaron.
And when the Philistines heard the noise of the shout, they
said, What meaneth the noise of this great shout in the camp
of the Hebrews? And they understood that the ark of the LORD
was come into the camp.
7 Kaj la Filisxtoj ektimis, cxar ili diris: Venis Dio en la
tendaron. Kaj ili diris: Ve al ni! cxar ne estis tiel
antauxe.
And the Philistines were afraid, for they said, God is come
into the camp. And they said, Woe unto us! for there hath
not been such a thing heretofore.
8 Ve al ni! kiu savos nin kontraux la manoj de tiuj fortaj
dioj? tio estas tiuj dioj, kiuj frapis la Egiptojn per cxiaj
frapoj en la dezerto.
Woe unto us! who shall deliver us out of the hand of these
mighty Gods? these are the Gods that smote the Egyptians
with all the plagues in the wilderness.
9 Estu kuragxaj kaj viraj, ho Filisxtoj, por ke vi ne farigxu
sklavoj al la Hebreoj, kiel ili estis sklavoj al vi; estu
viroj kaj batalu.
Be strong and quit yourselves like men, O ye Philistines,
that ye be not servants unto the Hebrews, as they have been
to you: quit yourselves like men, and fight.
10 Kaj la Filisxtoj batalis, kaj la Izraelidoj estis
venkobatitaj, kaj ili forkuris cxiu al sia tendo; kaj la
venkobato estis tre granda, kaj falis el la Izraelidoj
tridek mil piedirantoj.
And the Philistines fought, and Israel was smitten, and they
fled every man into his tent: and there was a very great
slaughter; for there fell of Israel thirty thousand footmen.
11 Kaj la kesto de Dio estis prenita, kaj la du filoj de Eli,
Hxofni kaj Pinehxas, mortis.
And the ark of God was taken; and the two sons of Eli,
Hophni and Phinehas, were slain.
12 Unu Benjamenido kuris el la militistaro kaj venis en Sxilon
en la sama tago, kaj liaj vestoj estis dissxiritaj, kaj tero
estis sur lia kapo.
And there ran a man of Benjamin out of the army, and came to
Shiloh the same day with his clothes rent, and with earth
upon his head.
13 Kiam li venis, Eli sidis sur segxo, rigardante sur la vojon,
cxar lia koro tremis pri la kesto de Dio. Kaj tiu homo
venis, por sciigi en la urbo, kaj ekkriis la tuta urbo.
And when he came, lo, Eli sat upon a seat by the wayside
watching: for his heart trembled for the ark of God. And
when the man came into the city, and told it, all the city
cried out.
14 Kiam Eli auxdis la kriadon, li diris: Kion signifas cxi tiu
tumulta kriado? Kaj la viro rapide venis kaj sciigis al
Eli.
And when Eli heard the noise of the crying, he said, What
meaneth the noise of this tumult? And the man came in
hastily, and told Eli.
15 Eli tiam havis la agxon de nauxdek ok jaroj, kaj liaj okuloj
malakrigxis, kaj li ne povis vidi.
Now Eli was ninety and eight years old; and his eyes were
dim, that he could not see.
16 Kaj tiu viro diris al Eli: Mi venis el la militistaro, mi
alkuris hodiaux el la militistaro. Kaj Eli diris: Kia estis
la afero, mia filo?
And the man said unto Eli, I am he that came out of the
army, and I fled to day out of the army. And he said, What
is there done, my son?
17 Kaj la sciiganto respondis kaj diris: Izrael forkuris antaux
la Filisxtoj, kaj granda frapo trafis la popolon, kaj ankaux
viaj du filoj, Hxofni kaj Pinehxas, mortis, kaj la kesto de
Dio estas forprenita.
And the messenger answered and said, Israel is fled before
the Philistines, and there hath been also a great slaughter
among the people, and thy two sons also, Hophni and
Phinehas, are dead, and the ark of God is taken.
18 Apenaux li menciis la keston de Dio, Eli falis de la segxo
malantauxen cxe la pordego, rompis al si la kolon, kaj
mortis; cxar li estis maljuna kaj peza. Li estis jugxisto
de Izrael dum kvardek jaroj.
And it came to pass, when he made mention of the ark of God,
that he fell from off the seat backward by the side of the
gate, and his neck brake, and he died: for he was an old
man, and heavy. And he had judged Israel forty years.
19 Lia bofilino, la edzino de Pinehxas, estis graveda, baldaux
naskonta. Kiam sxi auxdis la sciigon pri la forpreno de la
kesto de Dio kaj pri la morto de sia bopatro kaj de sia
edzo, sxi klinigxis kaj naskis, cxar subite atakis sxin la
naskaj doloroj.
And his daughter in law, Phinehas' wife, was with child,
near to be delivered: and when she heard the tidings that
the ark of God was taken, and that her father in law and her
husband were dead, she bowed herself and travailed; for her
pains came upon her.
20 Kaj dum sxi estis mortanta, la virinoj, kiuj sxin
cxirkauxis, diris: Ne timu, cxar vi naskis filon; sed sxi ne
respondis, kaj ne prenis tion al sia koro.
And about the time of her death the women that stood by her
said unto her, Fear not; for thou hast born a son. But she
answered not, neither did she regard it.
21 Kaj sxi donis al la knabo la nomon Ikabod, dirante: For
estas la gloro de Izrael; cxar forprenita estis la kesto de
Dio kaj pereis sxia bopatro kaj sxia edzo.
And she named the child Ichabod, saying, The glory is
departed from Israel: because the ark of God was taken, and
because of her father in law and her husband.
22 Kaj sxi diris: For estas la gloro de Izrael, cxar forprenita
estas la kesto de Dio.
And she said, The glory is departed from Israel: for the ark
of God is taken.
Cxapitro 5
1 La Filisxtoj prenis la keston de Dio kaj portis gxin el
Eben-Ezer en Asxdodon.
And the Philistines took the ark of God, and brought it from
Ebenezer unto Ashdod.
2 Kaj la Filisxtoj prenis la keston de Dio kaj enportis gxin
en la templon de Dagon kaj starigis gxin apude de Dagon.
When the Philistines took the ark of God, they brought it
into the house of Dagon, and set it by Dagon.
3 Sed kiam la Asxdodanoj en la morgauxa tago levigxis, ili
vidis, ke jen Dagon kusxas vizagxaltere antaux la kesto de
la Eternulo. Kaj ili prenis Dagonon kaj restarigis lin sur
lia loko.
And when they of Ashdod arose early on the morrow, behold,
Dagon was fallen upon his face to the earth before the ark
of the LORD. And they took Dagon, and set him in his place
again.
4 Kiam ili en la morgauxa tago matene levigxis, ili vidis, ke
jen Dagon kusxas vizagxaltere antaux la kesto de la
Eternulo; la kapo de Dagon kaj liaj ambaux manoj dehakitaj
kusxas sur la sojlo, nur la torso restis.
And when they arose early on the morrow morning, behold,
Dagon was fallen upon his face to the ground before the ark
of the LORD; and the head of Dagon and both the palms of his
hands were cut off upon the threshold; only the stump of
Dagon was left to him.
5 Pro tio la pastroj de Dagon, kaj cxiuj, kiuj eniras en la
templon de Dagon en Asxdod, ne pasxas sur la sojlon de Dagon
gxis la nuna tago.
Therefore neither the priests of Dagon, nor any that come
into Dagon's house, tread on the threshold of Dagon in
Ashdod unto this day.
6 Kaj la mano de la Eternulo peze falis sur la Asxdodanojn,
kaj Li komencis ekstermi ilin kaj frapis ilin per tuberoj,
en Asxdod kaj en gxiaj cxirkauxajxoj.
But the hand of the LORD was heavy upon them of Ashdod, and
he destroyed them, and smote them with emerods, even Ashdod
and the coasts thereof.
7 Kiam la Asxdodanoj vidis, ke estas tiel, tiam ili diris: Ne
restu cxe ni la kesto de la Dio de Izrael, cxar peza estas
Lia mano sur ni kaj sur nia dio Dagon.
And when the men of Ashdod saw that it was so, they said,
The ark of the God of Israel shall not abide with us: for
his hand is sore upon us, and upon Dagon our god.
8 Ili sendis kaj kunvenigis al si cxiujn estrojn de la
Filisxtoj, kaj diris: Kion ni faru kun la kesto de la Dio de
Izrael? Kaj tiuj diris: Oni transportu la keston de la Dio
de Izrael en Gaton. Kaj oni transportis la keston de la Dio
de Izrael.
They sent therefore and gathered all the lords of the
Philistines unto them, and said, What shall we do with the
ark of the God of Israel? And they answered, Let the ark of
the God of Israel be carried about unto Gath. And they
carried the ark of the God of Israel about thither.
9 Sed kiam oni transportis gxin, la mano de la Eternulo faris
en la urbo tre grandan tumulton, kaj Li frapis la logxantojn
de la urbo, kiel la malgrandajn, tiel ankaux la grandajn,
kaj aperis sur ili tuberoj.
And it was so, that, after they had carried it about, the
hand of the LORD was against the city with a very great
destruction: and he smote the men of the city, both small
and great, and they had emerods in their secret parts.
10 Tiam ili forsendis la keston de Dio en Ekronon. Sed kiam la
kesto de Dio venis en Ekronon, la Ekronanoj ekkriis,
dirante: Oni alportis al ni la keston de la Dio de Izrael,
por mortigi nin kaj nian popolon.
Therefore they sent the ark of God to Ekron. And it came to
pass, as the ark of God came to Ekron, that the Ekronites
cried out, saying, They have brought about the ark of the
God of Israel to us, to slay us and our people.
11 Ili sendis kaj kunvenigis cxiujn estrojn de la Filisxtoj,
kaj diris: Forsendu la keston de la Dio de Izrael, ke gxi
revenu sur sian lokon kaj ne mortigu nin kaj nian popolon;
cxar en la tuta urbo estis morta teruro, tiel forte pezis la
mano de Dio.
So they sent and gathered together all the lords of the
Philistines, and said, Send away the ark of the God of
Israel, and let it go again to his own place, that it slay
us not, and our people: for there was a deadly destruction
throughout all the city; the hand of God was very heavy
there.
12 Kaj la homoj, kiuj ne mortis, estis frapitaj per tuberoj,
kaj la kriado de la urbo levigxis gxis la cxielo.
And the men that died not were smitten with the emerods: and
the cry of the city went up to heaven.
Cxapitro 6
1 La kesto de la Eternulo estis en la lando de la Filisxtoj
dum sep monatoj.
And the ark of the LORD was in the country of the
Philistines seven months.
2 Kaj la Filisxtoj vokis la pastrojn kaj la auxguristojn, kaj
diris: Kion ni faru kun la kesto de la Eternulo? sciigu al
ni, kiamaniere ni resendu gxin sur gxian lokon.
And the Philistines called for the priests and the diviners,
saying, What shall we do to the ark of the LORD? tell us
wherewith we shall send it to his place.
3 Kaj tiuj diris: Se vi volas resendi la keston de la Dio de
Izrael, ne resendu gxin sen donacoj, sed repagu al Li
prokulpan oferon; tiam vi resanigxos, kaj ekscios, kial ne
forigxas de vi Lia mano.
And they said, If ye send away the ark of the God of Israel,
send it not empty; but in any wise return him a trespass
offering: then ye shall be healed, and it shall be known to
you why his hand is not removed from you.
4 Kaj ili diris: Kian prokulpan oferon ni repagu al Li? Kaj
tiuj diris: Laux la nombro de la estroj de la Filisxtoj kvin
orajn tuberojn kaj kvin orajn musojn; cxar la sama frapo
trafis vin cxiujn kaj viajn estrojn.
Then said they, What shall be the trespass offering which we
shall return to him? They answered, Five golden emerods, and
five golden mice, according to the number of the lords of
the Philistines: for one plague was on you all, and on your
lords.
5 Faru bildojn de viaj tuberoj kaj bildojn de viaj musoj, kiuj
ruinigis la landon, kaj faru honoron al la Dio de Izrael;
tiam Li eble malplipezigos Sian manon sur vi kaj sur viaj
dioj kaj sur via lando.
Wherefore ye shall make images of your emerods, and images
of your mice that mar the land; and ye shall give glory unto
the God of Israel: peradventure he will lighten his hand
from off you, and from off your gods, and from off your
land.
6 Kial vi obstinigus vian koron, kiel obstinigis sian koron
Faraono kaj la Egiptoj? kiam Li montris sur ili Sian forton,
ili ja forliberigis ilin, ke ili iru.
Wherefore then do ye harden your hearts, as the Egyptians
and Pharaoh hardened their hearts? when he had wrought
wonderfully among them, did they not let the people go, and
they departed?
7 Nun faru novan cxaron, kaj prenu du sucxigantajn bovinojn,
kiuj ankoraux ne havis sur si jugon, kaj jungu la bovinojn
al la cxaro, kaj iliajn idojn forkonduku de ili hejmen.
Now therefore make a new cart, and take two milch kine, on
which there hath come no yoke, and tie the kine to the cart,
and bring their calves home from them:
8 Kaj prenu la keston de la Eternulo, kaj metu gxin sur la
cxaron; kaj la orajn objektojn, kiujn vi donos al Li kiel
prokulpan oferon, metu en kesteton apud gxin, kaj forsendu
gxin, ke gxi iru.
And take the ark of the LORD, and lay it upon the cart; and
put the jewels of gold, which ye return him for a trespass
offering, in a coffer by the side thereof; and send it away,
that it may go.
9 Kaj rigardu: se gxi iros laux la vojo al sia regiono, al
Bet-Sxemesx, tiam Li faris al ni tiun grandan malbonon; se
ne, tiam ni scios, ke ne Lia mano frapis nin, sed ke tio
trafis nin blindokaze.
And see, if it goeth up by the way of his own coast to
Bethshemesh, then he hath done us this great evil: but if
not, then we shall know that it is not his hand that smote
us: it was a chance that happened to us.
10 Kaj la homoj faris tiel, kaj ili prenis du sucxigantajn
bovinojn kaj aljungis ilin al cxaro, kaj iliajn idojn ili
ensxlosis hejme;
And the men did so; and took two milch kine, and tied them
to the cart, and shut up their calves at home:
11 kaj ili metis la keston de la Eternulo sur la cxaron, kaj
ankaux la kesteton kun la oraj musoj kaj kun la bildoj de
siaj tuberoj.
And they laid the ark of the LORD upon the cart, and the
coffer with the mice of gold and the images of their
emerods.
12 Kaj la bovinoj direktis sian iradon al la vojo, kiu kondukas
al Bet-Sxemesx; ili iris nur sur unu vojeto, iris kaj
blekis, sed ne forflankigxis dekstren nek maldekstren; kaj
la estroj de la Filisxtoj iris post ili gxis la limo de Bet-
Sxemesx.
And the kine took the straight way to the way of
Bethshemesh, and went along the highway, lowing as they
went, and turned not aside to the right hand or to the left;
and the lords of the Philistines went after them unto the
border of Bethshemesh.
13 Kaj la logxantoj de Bet-Sxemesx estis rikoltantaj tritikon
en la valo; kiam ili levis la okulojn kaj ekvidis la keston,
ili ekgxojis pro tio, kion ili vidis.
And they of Bethshemesh were reaping their wheat harvest in
the valley: and they lifted up their eyes, and saw the ark,
and rejoiced to see it.
14 La cxaro venis sur la kampon de Josuo, Bet-Sxemesxano, kaj
haltis tie; tie estis granda sxtono. Kaj oni dishakis la
lignon de la cxaro, kaj la bovinojn oni oferis brulofere al
la Eternulo.
And the cart came into the field of Joshua, a Bethshemite,
and stood there, where there was a great stone: and they
clave the wood of the cart, and offered the kine a burnt
offering unto the LORD.
15 La Levidoj malsuprenprenis la keston de la Eternulo, kaj la
kesteton, kiu estis apud gxi kaj enhavis la orajn objektojn,
kaj ili metis tion sur la grandan sxtonon; kaj la logxantoj
de Bet-Sxemesx faris bruloferojn kaj bucxis bucxoferojn al
la Eternulo en tiu tago.
And the Levites took down the ark of the LORD, and the
coffer that was with it, wherein the jewels of gold were,
and put them on the great stone: and the men of Bethshemesh
offered burnt offerings and sacrificed sacrifices the same
day unto the LORD.
16 Kaj la kvin estroj de la Filisxtoj vidis, kaj reiris en
Ekronon en la sama tago.
And when the five lords of the Philistines had seen it, they
returned to Ekron the same day.
17 Kaj jen estas la oraj tuberoj, kiujn la Filisxtoj donis kiel
prokulpan oferon al la Eternulo: unu pro Asxdod, unu pro
Gaza, unu pro Asxkelon, unu pro Gat, unu pro Ekron.
And these are the golden emerods which the Philistines
returned for a trespass offering unto the LORD; for Ashdod
one, for Gaza one, for Askelon one, for Gath one, for Ekron
one;
18 La oraj musoj, laux la nombro de cxiuj urboj Filisxtaj en la
kvin provincoj, kiel de la urboj fortikigitaj, tiel ankaux
de la nesxirmitaj vilagxoj, kaj ankaux la granda sxtono, sur
kiun oni metis la keston de la Eternulo, estas kasxitaj gxis
nun sur la kampo de Josuo, la Bet-Sxemesxano.
And the golden mice, according to the number of all the
cities of the Philistines belonging to the five lords, both
of fenced cities, and of country villages, even unto the
great stone of Abel, whereon they set down the ark of the
LORD: which stone remaineth unto this day in the field of
Joshua, the Bethshemite.
19 Kaj Li frapis la logxantojn de Bet-Sxemesx pro tio, ke ili
enrigardis en la keston de la Eternulo; Li mortigis el la
popolo [kvindek mil] sepdek homojn; kaj ekfunebris la popolo
pro tio, ke la Eternulo frapis la popolon per granda frapo.
And he smote the men of Bethshemesh, because they had looked
into the ark of the LORD, even he smote of the people fifty
thousand and threescore and ten men: and the people
lamented, because the LORD had smitten many of the people
with a great slaughter.
20 Kaj la logxantoj de Bet-Sxemesx diris: Kiu povas stari
antaux la Eternulo, tiu sankta Dio? kaj al kiu Li iros de
ni?
And the men of Bethshemesh said, Who is able to stand before
this holy LORD God? and to whom shall he go up from us?
21 Kaj ili sendis senditojn al la logxantoj de Kirjat-Jearim,
por diri: La Filisxtoj redonis la keston de la Eternulo;
venu, prenu gxin al vi.
And they sent messengers to the inhabitants of
Kirjathjearim, saying, The Philistines have brought again
the ark of the LORD; come ye down, and fetch it up to you.
Cxapitro 7
1 Kaj venis la logxantoj de Kirjat-Jearim, kaj prenis la
keston de la Eternulo kaj alportis gxin en la domon de
Abinadab sur la monteton, kaj lian filon Eleazar ili
konsekris, por gardi la keston de la Eternulo.
And the men of Kirjathjearim came, and fetched up the ark of
the LORD, and brought it into the house of Abinadab in the
hill, and sanctified Eleazar his son to keep the ark of the
LORD.
2 De la tago, de kiam la kesto restis en Kirjat-Jearim, pasis
multe da tempo, pasis dudek jaroj. Kaj la tuta domo de
Izrael sopiris pri la Eternulo.
And it came to pass, while the ark abode in Kirjathjearim,
that the time was long; for it was twenty years: and all the
house of Israel lamented after the LORD.
3 Kaj Samuel diris al la tuta domo de Izrael jene: Se per via
tuta koro vi konvertigxis al la Eternulo, tiam forigu el
inter vi la fremdajn diojn kaj la Asxtarojn, kaj turnu vian
koron al la Eternulo kaj servu al Li sola, kaj Li savos vin
el la manoj de la Filisxtoj.
And Samuel spake unto all the house of Israel, saying, If ye
do return unto the LORD with all your hearts, then put away
the strange gods and Ashtaroth from among you, and prepare
your hearts unto the LORD, and serve him only: and he will
deliver you out of the hand of the Philistines.
4 Kaj la Izraelidoj forigis la Baalojn kaj la Asxtarojn, kaj
komencis servadi al la Eternulo sola.
Then the children of Israel did put away Baalim and
Ashtaroth, and served the LORD only.
5 Kaj Samuel diris: Kunvenigu la tutan Izraelon en Micpan, kaj
mi pregxos por vi al la Eternulo.
And Samuel said, Gather all Israel to Mizpeh, and I will
pray for you unto the LORD.
6 Kaj ili kunvenis en Micpan, kaj cxerpis akvon kaj versxis
antaux la Eternulo, kaj fastis en tiu tago, kaj diris tie:
Ni pekis antaux la Eternulo. Kaj Samuel jugxis la
Izraelidojn en Micpa.
And they gathered together to Mizpeh, and drew water, and
poured it out before the LORD, and fasted on that day, and
said there, We have sinned against the LORD. And Samuel
judged the children of Israel in Mizpeh.
7 Kiam la Filisxtoj auxdis, ke la Izraelidoj kolektigxis en
Micpa, la estroj de la Filisxtoj elmovigxis kontraux
Izraelon. Auxdinte tion, la Izraelidoj ektimis antaux la
Filisxtoj.
And when the Philistines heard that the children of Israel
were gathered together to Mizpeh, the lords of the
Philistines went up against Israel. And when the children of
Israel heard it, they were afraid of the Philistines.
8 Kaj la Izraelidoj diris al Samuel: Ne cxesu krii por ni al
la Eternulo, nia Dio, ke Li savu nin kontraux la manoj de la
Filisxtoj.
And the children of Israel said to Samuel, Cease not to cry
unto the LORD our God for us, that he will save us out of
the hand of the Philistines.
9 Tiam Samuel prenis unu sucxantan sxafidon kaj oferis gxin
tutan brulofere al la Eternulo, kaj Samuel vokis al la
Eternulo por Izrael, kaj la Eternulo auxskultis lin.
And Samuel took a sucking lamb, and offered it for a burnt
offering wholly unto the LORD: and Samuel cried unto the
LORD for Israel; and the LORD heard him.
10 Kaj dum Samuel estis oferanta la bruloferon, la Filisxtoj
venis, por batali kontraux la Izraelidoj. Sed la Eternulo
ektondris en tiu tago per granda tondro super la Filisxtoj
kaj teruris ilin, kaj ili estis frapitaj antaux Izrael.
And as Samuel was offering up the burnt offering, the
Philistines drew near to battle against Israel: but the LORD
thundered with a great thunder on that day upon the
Philistines, and discomfited them; and they were smitten
before Israel.
11 Kaj la viroj de Izrael eliris el Micpa kaj persekutis la
Filisxtojn, kaj batis ilin gxis sub Bet-Kar.
And the men of Israel went out of Mizpeh, and pursued the
Philistines, and smote them, until they came under Bethcar.
12 Kaj Samuel prenis unu sxtonon, kaj metis gxin inter Micpa
kaj Sxen, kaj donis al gxi la nomon Eben-Ezer, dirante: Gxis
cxi tiu loko helpis nin la Eternulo.
Then Samuel took a stone, and set it between Mizpeh and
Shen, and called the name of it Ebenezer, saying, Hitherto
hath the LORD helped us.
13 Tiamaniere la Filisxtoj estis kvietigitaj, kaj ne venadis
plu en la regionon de Izrael. Kaj la mano de la Eternulo
estis super la Filisxtoj dum la tuta vivo de Samuel.
So the Philistines were subdued, and they came no more into
the coast of Israel: and the hand of the LORD was against
the Philistines all the days of Samuel.
14 Kaj estis redonitaj al Izrael la urboj, kiujn la Filisxtoj
prenis de Izrael, de Ekron gxis Gat, kaj iliajn regionojn
Izrael savis el la manoj de la Filisxtoj. Kaj estis paco
inter Izrael kaj la Amoridoj.
And the cities which the Philistines had taken from Israel
were restored to Israel, from Ekron even unto Gath; and the
coasts thereof did Israel deliver out of the hands of the
Philistines. And there was peace between Israel and the
Amorites.
15 Kaj Samuel estis jugxisto de Izrael dum sia tuta vivo.
And Samuel judged Israel all the days of his life.
16 Kaj li iradis cxiujare cxirkauxe en Bet-Elon, Gilgalon, kaj
Micpan, kaj jugxadis Izraelon en cxiuj tiuj lokoj.
And he went from year to year in circuit to Bethel, and
Gilgal, and Mizpeh, and judged Israel in all those places.
17 Kaj li revenadis en Raman, cxar tie estis lia domo; kaj tie
ankaux li jugxadis Izraelon, kaj li konstruis tie altaron al
la Eternulo.
And his return was to Ramah; for there was his house; and
there he judged Israel; and there he built an altar unto the
LORD.
Cxapitro 8
1 Kiam Samuel maljunigxis, li faris siajn filojn jugxistoj de
Izrael.
And it came to pass, when Samuel was old, that he made his
sons judges over Israel.
2 La nomo de lia unuenaskita filo estis Joel, kaj la nomo de
lia dua filo estis Abija; ili jugxadis en Beer-Sxeba.
Now the name of his firstborn was Joel; and the name of his
second, Abiah: they were judges in Beersheba.
3 Sed liaj filoj ne iris laux lia vojo; ili sercxis profiton,
ili prenadis subacxeton kaj jugxadis maljuste.
And his sons walked not in his ways, but turned aside after
lucre, and took bribes, and perverted judgment.
4 Kaj kolektigxis cxiuj plejagxuloj de Izrael kaj venis al
Samuel en Raman,
Then all the elders of Israel gathered themselves together,
and came to Samuel unto Ramah,
5 kaj diris al li: Jen vi maljunigxis, kaj viaj filoj ne iras
laux via vojo; starigu do al ni regxon, por ke li jugxadu
nin, kiel cxe cxiuj popoloj.
And said unto him, Behold, thou art old, and thy sons walk
not in thy ways: now make us a king to judge us like all the
nations.
6 Ne placxis la afero al Samuel, kiam ili diris: Starigu al ni
regxon, por ke li jugxadu nin. Kaj Samuel ekpregxis al la
Eternulo.
But the thing displeased Samuel, when they said, Give us a
king to judge us. And Samuel prayed unto the LORD.
7 Kaj la Eternulo diris al Samuel: Obeu la vocxon de la popolo
en cxio, kion ili diros al vi; cxar ne vin ili forpusxis,
sed Min ili forpusxis de regado super ili.
And the LORD said unto Samuel, Hearken unto the voice of the
people in all that they say unto thee: for they have not
rejected thee, but they have rejected me, that I should not
reign over them.
8 Simile al cxiuj agoj, kiujn ili faris de la tempo, kiam Mi
elkondukis ilin el Egiptujo, gxis nun, kaj kiel ili forlasis
Min kaj servis al aliaj dioj, tiel ili agas ankaux kun vi.
According to all the works which they have done since the
day that I brought them up out of Egypt even unto this day,
wherewith they have forsaken me, and served other gods, so
do they also unto thee.
9 Nun obeu ilian vocxon, tamen klarigu al ili kaj sciigu al
ili la rajtojn de la regxo, kiu regxos super ili.
Now therefore hearken unto their voice: howbeit yet protest
solemnly unto them, and shew them the manner of the king
that shall reign over them.
10 Kaj Samuel raportis cxiujn vortojn de la Eternulo al la
popolo, kiu petis de li regxon.
And Samuel told all the words of the LORD unto the people
that asked of him a king.
11 Kaj li diris: Tiaj estos la rajtoj de la regxo, kiu regxos
super vi: viajn filojn li prenos por siaj cxaroj kaj por
siaj cxevaloj, kaj ili kurados antaux lia cxaro;
And he said, This will be the manner of the king that shall
reign over you: He will take your sons, and appoint them for
himself, for his chariots, and to be his horsemen; and some
shall run before his chariots.
12 kaj li faros ilin milestroj kaj kvindekestroj, kaj devigos
ilin plugi lian kampon kaj rikolti lian rikolton kaj fari
liajn batalilojn kaj la apartenajxojn de lia cxaro;
And he will appoint him captains over thousands, and
captains over fifties; and will set them to ear his ground,
and to reap his harvest, and to make his instruments of war,
and instruments of his chariots.
13 kaj viajn filinojn li prenos kiel sxmirajxistinojn,
kuiristinojn, kaj bakistinojn.
And he will take your daughters to be confectionaries, and
to be cooks, and to be bakers.
14 Kaj viajn plej bonajn kampojn kaj vinbergxardenojn kaj
olivgxardenojn li prenos, kaj donos al siaj servantoj.
And he will take your fields, and your vineyards, and your
oliveyards, even the best of them, and give them to his
servants.
15 Kaj el viaj semitajxoj kaj vinbergxardenoj li prenos
dekonajxon, kaj donos al siaj korteganoj kaj al siaj
servantoj.
And he will take the tenth of your seed, and of your
vineyards, and give to his officers, and to his servants.
16 Kaj viajn servantojn kaj servantinojn kaj viajn plej bonajn
junulojn kaj viajn azenojn li prenos, kaj uzos por siaj
laboroj.
And he will take your menservants, and your maidservants,
and your goodliest young men, and your asses, and put them
to his work.
17 El viaj sxafoj li prenos dekonon, kaj vi farigxos por li
sklavoj.
He will take the tenth of your sheep: and ye shall be his
servants.
18 Tiam vi ekkrios pro via regxo, kiun vi elektis al vi, sed la
Eternulo tiam ne auxskultos vin.
And ye shall cry out in that day because of your king which
ye shall have chosen you; and the LORD will not hear you in
that day.
19 Sed la popolo ne volis obei la vocxon de Samuel kaj diris;
Ne, regxo estu super ni;
Nevertheless the people refused to obey the voice of Samuel;
and they said, Nay; but we will have a king over us;
20 kaj ni ankaux estu kiel cxiuj popoloj, kaj nia regxo jugxadu
nin kaj iradu antaux ni kaj kondukadu niajn militojn.
That we also may be like all the nations; and that our king
may judge us, and go out before us, and fight our battles.
21 Kaj Samuel auxskultis cxiujn vortojn de la popolo, kaj
raportis ilin al la Eternulo.
And Samuel heard all the words of the people, and he
rehearsed them in the ears of the LORD.
22 Kaj la Eternulo diris al Samuel: Obeu ilian vocxon, kaj
starigu super ili regxon. Kaj Samuel diris al la viroj de
Izrael: Iru cxiu en sian urbon.
And the LORD said to Samuel, Hearken unto their voice, and
make them a king. And Samuel said unto the men of Israel, Go
ye every man unto his city.
Cxapitro 9
1 Estis viro el la Benjamenidoj, kiu havis la nomon Kisx, filo
de Abiel, filo de Ceror, filo de Behxorat, filo de Afiahx,
Benjamenido, viro forta.
Now there was a man of Benjamin, whose name was Kish, the
son of Abiel, the son of Zeror, the son of Bechorath, the
son of Aphiah, a Benjamite, a mighty man of power.
2 Li havis filon, kies nomo estis Saul; cxi tiu estis juna kaj
bela, kaj neniu el la Izraelidoj estis pli bela ol li; de
siaj sxultroj supren li estis pli alta ol la tuta popolo.
And he had a son, whose name was Saul, a choice young man,
and a goodly: and there was not among the children of Israel
a goodlier person than he: from his shoulders and upward he
was higher than any of the people.
3 Perdigxis azeninoj de Kisx, patro de Saul; kaj Kisx diris al
sia filo Saul: Prenu kun vi unu el la junuloj, kaj levigxu,
kaj iru sercxi la azeninojn.
And the asses of Kish Saul's father were lost. And Kish said
to Saul his son, Take now one of the servants with thee, and
arise, go seek the asses.
4 Kaj li iris sur la monton de Efraim kaj trairis la landon
Sxalisxa, sed ili ne trovis; kaj ili trairis la landon
Sxaalim, sed tie ne trovigxis; kaj li trairis la landon de
Benjamen, sed ili ne trovis.
And he passed through mount Ephraim, and passed through the
land of Shalisha, but they found them not: then they passed
through the land of Shalim, and there they were not: and he
passed through the land of the Benjamites, but they found
them not.
5 Kiam li venis en la landon Cuf, Saul diris al la junulo, kiu
estis kun li: Venu, ni reiru hejmen, cxar alie mia patro
eble cxesos pensi pri la azeninoj kaj estos maltrankvila pri
ni.
And when they were come to the land of Zuph, Saul said to
his servant that was with him, Come, and let us return; lest
my father leave caring for the asses, and take thought for
us.
6 Kaj tiu diris al li: Jen en cxi tiu urbo estas Dia homo,
homo respektata; cxio, kion li diras, nepre plenumigxas; ni
iru do tien, eble li montros al ni la vojon, kiun ni devas
iri.
And he said unto him, Behold now, there is in this city a
man of God, and he is an honourable man; all that he saith
cometh surely to pass: now let us go thither; peradventure
he can shew us our way that we should go.
7 Kaj Saul diris al sia junulo: Bone, ni iros, sed kion ni
alportos al la homo? cxar la pano elcxerpigxis en nia sako,
kaj ni havas nenian donacon, por alporti al la Dia homo;
kion ni havas?
Then said Saul to his servant, But, behold, if we go, what
shall we bring the man? for the bread is spent in our
vessels, and there is not a present to bring to the man of
God: what have we?
8 La junulo plue respondis al Saul kaj diris: Jen en mia mano
trovigxas kvarono de argxenta siklo; mi donos gxin al la Dia
homo, kaj li montros al ni la vojon.
And the servant answered Saul again, and said, Behold, I
have here at hand the fourth part of a shekel of silver:
that will I give to the man of God, to tell us our way.
9 (En la antauxa tempo cxe Izrael oni tiel diradis, kiam oni
iris demandi Dion: Ni iru al la antauxvidisto; cxar kion oni
nun nomas profeto, tion oni antauxe nomis antauxvidisto.)
(Beforetime in Israel, when a man went to enquire of God,
thus he spake, Come, and let us go to the seer: for he that
is now called a Prophet was beforetime called a Seer.)
10 Kaj Saul diris al sia junulo: Bone vi diris; ni iru. Kaj
ili iris en la urbon, en kiu logxis la Dia homo.
Then said Saul to his servant, Well said; come, let us go.
So they went unto the city where the man of God was.
11 Irante supren en la urbon, ili renkontis knabinojn, kiuj
eliris, por cxerpi akvon; kaj ili diris al tiuj: Cxu la
antauxvidisto estas cxi tie?
And as they went up the hill to the city, they found young
maidens going out to draw water, and said unto them, Is the
seer here?
12 Kaj tiuj respondis al ili kaj diris: Cxi tie; jen li estas
antaux vi; nun rapidu, cxar hodiaux li venis en la urbon,
cxar hodiaux la popolo alportas bucxoferon sur la altajxo.
And they answered them, and said, He is; behold, he is
before you: make haste now, for he came to day to the city;
for there is a sacrifice of the people to day in the high
place:
13 Kiam vi eniros en la urbon, vi tuj trovos lin, antaux ol li
iros sur la altajxon, por mangxi; cxar la popolo ne mangxas
antaux lia veno, cxar li benas la bucxoferon, kaj nur poste
mangxas la invititoj. Iru do, cxar nun vi lin trovos.
As soon as ye be come into the city, ye shall straightway
find him, before he go up to the high place to eat: for the
people will not eat until he come, because he doth bless the
sacrifice; and afterwards they eat that be bidden. Now
therefore get you up; for about this time ye shall find him.
14 Kaj ili iris supren en la urbon. Apenaux ili venis en la
mezon de la urbo, jen Samuel eliras renkonte al ili, por iri
sur la altajxon.
And they went up into the city: and when they were come into
the city, behold, Samuel came out against them, for to go up
to the high place.
15 Dume la Eternulo revelaciis al la oreloj de Samuel, unu
tagon antaux la veno de Saul, dirante:
Now the LORD had told Samuel in his ear a day before Saul
came, saying,
16 Morgaux en cxi tiu tempo Mi sendos al vi homon el la lando
de Benjamen, kaj vi sanktoleos lin kiel cxefon super Mia
popolo Izrael, kaj li savos Mian popolon el la manoj de la
Filisxtoj; cxar Mi vidis Mian popolon, kaj gxiaj krioj
atingis Min.
To morrow about this time I will send thee a man out of the
land of Benjamin, and thou shalt anoint him to be captain
over my people Israel, that he may save my people out of the
hand of the Philistines: for I have looked upon my people,
because their cry is come unto me.
17 Kiam Samuel ekvidis Saulon, la Eternulo diris al li: Jen
estas la homo, pri kiu Mi diris al vi, ke li regos super Mia
popolo.
And when Samuel saw Saul, the LORD said unto him, Behold the
man whom I spake to thee of! this same shall reign over my
people.
18 Saul alproksimigxis al Samuel en la pordego, kaj diris: Diru
al mi, mi petas, kie estas cxi tie la domo de la
antauxvidisto.
Then Saul drew near to Samuel in the gate, and said, Tell
me, I pray thee, where the seer's house is.
19 Kaj Samuel respondis al Saul kaj diris: Mi estas la
antauxvidisto; iru antaux mi sur la altajxon; vi mangxos kun
mi hodiaux, kaj morgaux mi lasos vin for, kaj mi diros al vi
cxion, kio estas en via koro.
And Samuel answered Saul, and said, I am the seer: go up
before me unto the high place; for ye shall eat with me to
day, and to morrow I will let thee go, and will tell thee
all that is in thine heart.
20 Kaj pri la azeninoj, kiuj perdigxis cxe vi antaux tri tagoj,
ne zorgu, cxar ili estas trovitaj. Kaj al kiu apartenos
cxio plej bona en Izrael? cxu ne al vi kaj al la tuta domo
de via patro?
And as for thine asses that were lost three days ago, set
not thy mind on them; for they are found. And on whom is all
the desire of Israel? Is it not on thee, and on all thy
father's house?
21 Saul respondis kaj diris: Mi estas ja Benjamenido, el la
plej malgrandaj triboj de Izrael, kaj mia familio estas la
plej malgranda el cxiuj familioj de la tribo de Benjamen;
kial do vi diris al mi tiajn vortojn?
And Saul answered and said, Am not I a Benjamite, of the
smallest of the tribes of Israel? and my family the least of
all the families of the tribe of Benjamin? wherefore then
speakest thou so to me?
22 Tiam Samuel prenis Saulon kaj lian junulon, kaj enkondukis
ilin en la mangxocxambron, kaj donis al ili lokon supraloke
de la invititoj, kiuj estis en la nombro de cxirkaux tridek
homoj.
And Samuel took Saul and his servant, and brought them into
the parlour, and made them sit in the chiefest place among
them that were bidden, which were about thirty persons.
23 Kaj Samuel diris al la kuiristo: Donu tiun porcion, kiun mi
donis al vi kaj pri kiu mi diris al vi, ke vi retenu gxin
cxe vi.
And Samuel said unto the cook, Bring the portion which I
gave thee, of which I said unto thee, Set it by thee.
24 Kaj la kuiristo prezentis femuron, kaj tion, kio estas kun
gxi, kaj metis tion antaux Saulon, kaj Samuel diris: Jen
estas, kio restis; metu gxin antaux vin kaj mangxu, cxar gxi
estas rezervita por vi por la tempo, por kiu mi invitis la
popolon. Kaj Saul mangxis kun Samuel en tiu tago.
And the cook took up the shoulder, and that which was upon
it, and set it before Saul. And Samuel said, Behold that
which is left! set it before thee, and eat: for unto this
time hath it been kept for thee since I said, I have invited
the people. So Saul did eat with Samuel that day.
25 Kaj ili malsupreniris de la altajxo en la urbon, kaj Samuel
parolis kun Saul sur la tegmento.
And when they were come down from the high place into the
city, Samuel communed with Saul upon the top of the house.
26 Kaj ili levigxis frue; kaj kiam la matenrugxo levigxis,
Samuel vokis Saulon sur la tegmenton, kaj diris: Levigxu, mi
lasos vin for. Kaj Saul levigxis, kaj ili eliris ambaux, li
kaj Samuel, eksteren.
And they arose early: and it came to pass about the spring
of the day, that Samuel called Saul to the top of the house,
saying, Up, that I may send thee away. And Saul arose, and
they went out both of them, he and Samuel, abroad.
27 Kiam ili atingis la finon de la urbo, Samuel diris al Saul:
Diru al la junulo, ke li iru antauxen (kaj tiu iris
antauxen); kaj vi haltu nun, kaj mi anoncos al vi la diron
de Dio.
And as they were going down to the end of the city, Samuel
said to Saul, Bid the servant pass on before us, (and he
passed on), but stand thou still a while, that I may shew
thee the word of God.
Cxapitro 10
1 Tiam Samuel prenis krucxeton kun oleo kaj versxis sur lian
kapon, kaj kisis lin, kaj diris: Vidu, la Eternulo
sanktoleis vin kiel cxefon super Sia heredajxo.
Then Samuel took a vial of oil, and poured it upon his head,
and kissed him, and said, Is it not because the LORD hath
anointed thee to be captain over his inheritance?
2 Kiam vi hodiaux foriros de mi, vi trovos cxe la tombo de
Rahxel, en la regiono de Benjamen, en Celcahx, du homojn,
kiuj diros al vi: Estas trovitaj la azeninoj, kiujn vi iris
sercxi, kaj jen via patro cxesis pensi pri la azeninoj, kaj
estas maltrankvila pri vi, dirante: Kion mi faru koncerne
mian filon?
When thou art departed from me to day, then thou shalt find
two men by Rachel's sepulchre in the border of Benjamin at
Zelzah; and they will say unto thee, The asses which thou
wentest to seek are found: and, lo, thy father hath left the
care of the asses, and sorroweth for you, saying, What shall
I do for my son?
3 Kaj kiam vi foriros de tie pluen kaj venos al la kverko de
Tabor, renkontos vin tie tri homoj, irantaj al Dio en Bet-
Elon; unu portas tri kapridojn, la dua portas tri bulojn da
pano, kaj la tria portas felsakon da vino.
Then shalt thou go on forward from thence, and thou shalt
come to the plain of Tabor, and there shall meet thee three
men going up to God to Bethel, one carrying three kids, and
another carrying three loaves of bread, and another carrying
a bottle of wine:
4 Kaj ili salutos vin, kaj donos al vi du panojn; kaj vi prenu
el iliaj manoj.
And they will salute thee, and give thee two loaves of
bread; which thou shalt receive of their hands.
5 Poste vi venos al la monteto de Dio, kie estas garnizono de
la Filisxtoj; kaj kiam vi tie eniros en la urbon, vi
renkontos grupon da profetoj, irantaj malsupren de la
altajxo, kaj antaux ili psalteron, tamburinon, fluton, kaj
harpon, kaj ili profetas.
After that thou shalt come to the hill of God, where is the
garrison of the Philistines: and it shall come to pass, when
thou art come thither to the city, that thou shalt meet a
company of prophets coming down from the high place with a
psaltery, and a tabret, and a pipe, and a harp, before them;
and they shall prophesy:
6 Kaj penetros vin la spirito de la Eternulo, kaj vi
ekprofetos kune kun ili, kaj vi farigxos alia homo.
And the Spirit of the LORD will come upon thee, and thou
shalt prophesy with them, and shalt be turned into another
man.
7 Kiam plenumigxos super vi cxi tiuj antauxsignoj, tiam faru,
kion bontrovos via mano, cxar Dio estas kun vi.
And let it be, when these signs are come unto thee, that
thou do as occasion serve thee; for God is with thee.
8 Kaj vi iros antaux mi en Gilgalon; poste mi venos al vi, por
fari bruloferojn, por bucxi pacoferojn. Sep tagojn atendu,
gxis mi venos al vi, kaj sciigos al vi, kion vi devas fari.
And thou shalt go down before me to Gilgal; and, behold, I
will come down unto thee, to offer burnt offerings, and to
sacrifice sacrifices of peace offerings: seven days shalt
thou tarry, till I come to thee, and shew thee what thou
shalt do.
9 Kaj kiam li turnis siajn sxultrojn, por foriri de Samuel,
Dio donis al li alian koron, kaj cxiuj tiuj antauxsignoj
plenumigxis en tiu tago.
And it was so, that when he had turned his back to go from
Samuel, God gave him another heart: and all those signs came
to pass that day.
10 Kiam ili venis tien al la monteto, jen grupo da profetoj
iras al li renkonte; kaj penetris lin la spirito de la
Eternulo, kaj li ekprofetis meze de ili.
And when they came thither to the hill, behold, a company of
prophets met him; and the Spirit of God came upon him, and
he prophesied among them.
11 Kaj kiam cxiuj, kiuj konis lin de antauxe, vidis, ke li
profetas kun profetoj, tiam la homoj diris unu al alia: Kio
farigxis kun la filo de Kisx? cxu ankaux Saul estas inter la
profetoj?
And it came to pass, when all that knew him beforetime saw
that, behold, he prophesied among the prophets, then the
people said one to another, What is this that is come unto
the son of Kish? Is Saul also among the prophets?
12 Kaj unu el tie respondis kaj diris: Kiu estas ilia patro?
De tio devenis la proverbo: Cxu ankaux Saul estas inter la
profetoj?
And one of the same place answered and said, But who is
their father? Therefore it became a proverb, Is Saul also
among the prophets?
13 Kaj cxesinte profeti, li venis sur la altajxon.
And when he had made an end of prophesying, he came to the
high place.
14 Kaj la onklo de Saul diris al li kaj al lia junulo: Kien vi
iris? Kaj li respondis: Por sercxi la azeninojn; sed kiam
ni vidis, ke ili ne trovigxas, ni iris al Samuel.
And Saul's uncle said unto him and to his servant, Whither
went ye? And he said, To seek the asses: and when we saw
that they were no where, we came to Samuel.
15 Tiam diris la onklo de Saul: Diru al mi, mi petas, kion
diris al vi Samuel.
And Saul's uncle said, Tell me, I pray thee, what Samuel
said unto you.
16 Kaj Saul diris al sia onklo: Li diris al ni, ke la azeninoj
estas trovitaj. Sed tion, kion Samuel diris pri la regxado,
li ne diris al li.
And Saul said unto his uncle, He told us plainly that the
asses were found. But of the matter of the kingdom, whereof
Samuel spake, he told him not.
17 Dume Samuel kunvenigis la popolon al la Eternulo en Micpan.
And Samuel called the people together unto the LORD to
Mizpeh;
18 Kaj li diris al la Izraelidoj: Tiel diris la Eternulo, Dio
de Izrael: Mi elkondukis Izraelon el Egiptujo, kaj savis vin
el la manoj de la Egiptoj, kaj el la manoj de cxiuj regnoj,
kiuj premis vin.
And said unto the children of Israel, Thus saith the LORD
God of Israel, I brought up Israel out of Egypt, and
delivered you out of the hand of the Egyptians, and out of
the hand of all kingdoms, and of them that oppressed you:
19 Sed vi nun forrifuzis vian Dion, kiu savas vin el cxiuj viaj
mizeroj kaj suferoj, kaj vi diris al Li: Regxon starigu
super ni. Starigxu do nun antaux la Eternulo laux viaj
triboj kaj familioj.
And ye have this day rejected your God, who himself saved
you out of all your adversities and your tribulations; and
ye have said unto him, Nay, but set a king over us. Now
therefore present yourselves before the LORD by your tribes,
and by your thousands.
20 Kaj Samuel alvenigis cxiujn tribojn de Izrael; kaj la loto
trafis la tribon de Benjamen.
And when Samuel had caused all the tribes of Israel to come
near, the tribe of Benjamin was taken.
21 Kaj li alvenigis la tribon de Benjamen laux gxiaj familioj,
kaj la loto trafis la familion de Matri; kaj la loto trafis
Saulon, filon de Kisx. Oni sercxis lin, sed oni lin ne
trovis.
When he had caused the tribe of Benjamin to come near by
their families, the family of Matri was taken, and Saul the
son of Kish was taken: and when they sought him, he could
not be found.
22 Tiam oni demandis ankoraux la Eternulon: Cxu la viro
ankoraux venos cxi tien? Kaj la Eternulo diris: Jen li
kasxis sin inter la vazaro.
Therefore they enquired of the LORD further, if the man
should yet come thither. And the LORD answered, Behold he
hath hid himself among the stuff.
23 Kaj oni kuris, kaj prenis lin de tie; kaj li starigxis meze
de la popolo, kaj de la sxultroj supren li estis pli alta ol
la tuta popolo.
And they ran and fetched him thence: and when he stood among
the people, he was higher than any of the people from his
shoulders and upward.
24 Kaj Samuel diris al la tuta popolo: Cxu vi vidas, kiun la
Eternulo elektis? cxar ne ekzistas simila al li en la tuta
popolo. Kaj la tuta popolo ekkriis, kaj diris: Vivu la
regxo!
And Samuel said to all the people, See ye him whom the LORD
hath chosen, that there is none like him among all the
people? And all the people shouted, and said, God save the
king.
25 Kaj Samuel klarigis al la popolo la rajtojn de la regxado,
kaj skribis tion en libron kaj metis antaux la Eternulon.
Kaj Samuel foririgis la tutan popolon cxiun al lia domo.
Then Samuel told the people the manner of the kingdom, and
wrote it in a book, and laid it up before the LORD. And
Samuel sent all the people away, every man to his house.
26 Kaj Saul ankaux iris al sia domo en Gibean; kaj iris kun li
la militistoj, kies koron Dio ektusxis.
And Saul also went home to Gibeah; and there went with him a
band of men, whose hearts God had touched.
27 Sed la sentauxguloj diris: Kiamaniere helpos nin cxi tiu?
Kaj ili malestimis lin, kaj ne alportis al li donacojn; sed
li sxajnigis, ke li ne auxdas.
But the children of Belial said, How shall this man save us?
And they despised him, and brought no presents. But he held
his peace.
Cxapitro 11
1 Venis Nahxasx la Amonido, kaj starigxis tendare antaux
Jabesx en Gilead. Kaj cxiuj logxantoj de Jabesx diris al
Nahxasx: Faru kun ni interligon, kaj ni servos al vi.
Then Nahash the Ammonite came up, and encamped against
Jabeshgilead: and all the men of Jabesh said unto Nahash,
Make a covenant with us, and we will serve thee.
2 Sed Nahxasx la Amonido diris al ili: Mi faros kun la
kondicxo, ke al cxiuj el vi mi elpikos la dekstran okulon
kaj per tio metos malhonoron sur la tutan Izraelon.
And Nahash the Ammonite answered them, On this condition
will I make a covenant with you, that I may thrust out all
your right eyes, and lay it for a reproach upon all Israel.
3 Tiam diris al li la plejagxuloj de Jabesx: Donu al ni tempon
de sep tagoj, por ke ni sendu senditojn en cxiujn regionojn
de Izrael; kaj se neniu nin helpos, tiam ni eliros al vi.
And the elders of Jabesh said unto him, Give us seven days'
respite, that we may send messengers unto all the coasts of
Israel: and then, if there be no man to save us, we will
come out to thee.
4 Kaj venis la senditoj en Gibean de Saul kaj diris tiujn
vortojn al la oreloj de la popolo, kaj la tuta popolo lauxte
ekploris.
Then came the messengers to Gibeah of Saul, and told the
tidings in the ears of the people: and all the people lifted
up their voices, and wept.
5 Sed jen Saul venas de la kampo malantaux la bovoj. Kaj Saul
diris: Kio estas al la popolo, ke ili ploras? Kaj oni
transdiris al li la vortojn de la logxantoj de Jabesx.
And, behold, Saul came after the herd out of the field; and
Saul said, What aileth the people that they weep? And they
told him the tidings of the men of Jabesh.
6 Kaj la spirito de Dio penetris Saulon, kiam li auxdis tiujn
vortojn, kaj forte ekflamis lia kolero.
And the Spirit of God came upon Saul when he heard those
tidings, and his anger was kindled greatly.
7 Kaj li prenis paron da bovoj kaj dishakis ilin, kaj
dissendis la partojn per la senditoj en cxiujn regionojn de
Izrael, dirante: Se iu ne eliros post Saul kaj post Samuel,
tiam tiel estos farite kun liaj bovoj. Kaj timo antaux la
Eternulo falis sur la popolon, kaj ili eliris kiel unu homo.
And he took a yoke of oxen, and hewed them in pieces, and
sent them throughout all the coasts of Israel by the hands
of messengers, saying, Whosoever cometh not forth after Saul
and after Samuel, so shall it be done unto his oxen. And the
fear of the LORD fell on the people, and they came out with
one consent.
8 Li kalkulis ilin en Bezek, kaj la nombro de la Izraelidoj
estis tricent mil, kaj la nombro de la Jehudaidoj estis
tridek mil.
And when he numbered them in Bezek, the children of Israel
were three hundred thousand, and the men of Judah thirty
thousand.
9 Kaj ili diris al la venintaj senditoj: Tiel diru al la
logxantoj de Jabesx en Gilead: Morgaux venos al vi helpo,
kiam la suno brilos varmege. Kaj la senditoj venis kaj
raportis al la logxantoj de Jabesx, kaj tiuj gxojis.
And they said unto the messengers that came, Thus shall ye
say unto the men of Jabeshgilead, To morrow, by that time
the sun be hot, ye shall have help. And the messengers came
and shewed it to the men of Jabesh; and they were glad.
10 Kaj la logxantoj de Jabesx diris: Morgaux ni eliros al vi,
por ke vi agu kun ni, kiel placxos al vi.
Therefore the men of Jabesh said, To morrow we will come out
unto you, and ye shall do with us all that seemeth good unto
you.
11 En la sekvanta tago Saul dividis la popolon en tri
tacxmentojn, kaj ili eniris en la tendaron dum la matena
gardotempo, kaj venkobatis la Amonidojn, antaux ol la tago
farigxis varma; la restintoj diskuris tiel, ke ne restis ecx
du kune.
And it was so on the morrow, that Saul put the people in
three companies; and they came into the midst of the host in
the morning watch, and slew the Ammonites until the heat of
the day: and it came to pass, that they which remained were
scattered, so that two of them were not left together.
12 Kaj la popolo diris al Samuel: Kiuj estas tiuj, kiuj diris:
Cxu Saul regxos super ni? Donu tiujn homojn, ke ni ilin
mortigu.
And the people said unto Samuel, Who is he that said, Shall
Saul reign over us? bring the men, that we may put them to
death.
13 Sed Saul diris: Neniun oni devas mortigi en cxi tiu tago,
cxar hodiaux la Eternulo faris savon al Izrael.
And Saul said, There shall not a man be put to death this
day: for to day the LORD hath wrought salvation in Israel.
14 Kaj Samuel diris al la popolo: Venu, ni iru en Gilgalon, kaj
ni novofestos tie la regxecon.
Then said Samuel to the people, Come, and let us go to
Gilgal, and renew the kingdom there.
15 Kaj la tuta popolo iris en Gilgalon, kaj ili regxigis tie
Saulon antaux la Eternulo en Gilgal, kaj bucxis tie
pacoferojn antaux la Eternulo, kaj forte gajis tie Saul kaj
cxiuj Izraelidoj.
And all the people went to Gilgal; and there they made Saul
king before the LORD in Gilgal; and there they sacrificed
sacrifices of peace offerings before the LORD; and there
Saul and all the men of Israel rejoiced greatly.
Cxapitro 12
1 Tiam Samuel diris al cxiuj Izraelidoj: Jen mi obeis vian
vocxon pri cxio, kion vi diris al mi, kaj mi starigis por vi
regxon.
And Samuel said unto all Israel, Behold, I have hearkened
unto your voice in all that ye said unto me, and have made a
king over you.
2 Kaj nun jen la regxo iras antaux vi, kaj mi maljunigxis kaj
grizigxis, kaj miaj filoj estas cxi tie inter vi; mi iradis
antaux vi de mia juneco gxis la nuna tago.
And now, behold, the king walketh before you: and I am old
and grayheaded; and, behold, my sons are with you: and I
have walked before you from my childhood unto this day.
3 Jen mi estas; parolu pri mi antaux la Eternulo kaj antaux
Lia sanktoleito: kies bovon mi prenis? kaj kies azenon mi
prenis? kaj kontraux kiu mi agis maljuste? kaj kiun mi
premis? kaj el kies mano mi prenis subacxeton, por ke mi
kovru miajn okulojn koncerne lin? kaj mi repagos al vi.
Behold, here I am: witness against me before the LORD, and
before his anointed: whose ox have I taken? or whose ass
have I taken? or whom have I defrauded? whom have I
oppressed? or of whose hand have I received any bribe to
blind mine eyes therewith? and I will restore it you.
4 Sed ili diris: Vi faris al ni nenian perfortajxon nek
maljustajxon, kaj vi nenion prenis el ies mano.
And they said, Thou hast not defrauded us, nor oppressed us,
neither hast thou taken ought of any man's hand.
5 Kaj li diris al ili: La Eternulo estas atestanto antaux vi,
kaj Lia sanktoleito estas atestanto hodiaux, ke vi nenion
trovis en mia mano. Kaj ili diris: Atestanto.
And he said unto them, The LORD is witness against you, and
his anointed is witness this day, that ye have not found
ought in my hand. And they answered, He is witness.
6 Tiam Samuel diris al la popolo: La Eternulo, kiu starigis
Moseon kaj Aaronon, kaj kiu elkondukis viajn patrojn el la
lando Egipta.
And Samuel said unto the people, It is the LORD that
advanced Moses and Aaron, and that brought your fathers up
out of the land of Egypt.
7 Nun starigxu, kaj mi faru jugxan analizon koncerne vin
antaux la Eternulo pri cxiuj bonfaroj de la Eternulo, kiujn
Li faris al vi kaj al viaj patroj.
Now therefore stand still, that I may reason with you before
the LORD of all the righteous acts of the LORD, which he did
to you and to your fathers.
8 Kiam Jakob venis en Egiptujon kaj viaj patroj ekkriis al la
Eternulo, tiam la Eternulo sendis Moseon kaj Aaronon, kaj
ili elkondukis viajn patrojn el Egiptujo kaj eklogxigis ilin
sur cxi tiu loko.
When Jacob was come into Egypt, and your fathers cried unto
the LORD, then the LORD sent Moses and Aaron, which brought
forth your fathers out of Egypt, and made them dwell in this
place.
9 Sed ili forgesis la Eternulon, sian Dion, kaj Li transdonis
ilin en la manojn de Sisera, militestro de Hxacor, kaj en la
manojn de la Filisxtoj kaj en la manojn de la regxo de Moab,
kiuj militis kontraux ili.
And when they forgat the LORD their God, he sold them into
the hand of Sisera, captain of the host of Hazor, and into
the hand of the Philistines, and into the hand of the king
of Moab, and they fought against them.
10 Tiam ili ekkriis al la Eternulo, kaj diris: Ni pekis, cxar
ni forlasis la Eternulon kaj servis al la Baaloj kaj al la
Asxtaroj; nun savu nin el la manoj de niaj malamikoj, kaj ni
servos al Vi.
And they cried unto the LORD, and said, We have sinned,
because we have forsaken the LORD, and have served Baalim
and Ashtaroth: but now deliver us out of the hand of our
enemies, and we will serve thee.
11 Tiam la Eternulo sendis Jerubaalon kaj Bedanon kaj Jiftahxon
kaj Samuelon, kaj Li savis vin el la manoj de viaj malamikoj
cxirkauxe, kaj vi restis eksterdangxeraj.
And the LORD sent Jerubbaal, and Bedan, and Jephthah, and
Samuel, and delivered you out of the hand of your enemies on
every side, and ye dwelled safe.
12 Sed kiam vi vidis, ke Nahxasx, regxo de la Amonidoj, venis
kontraux vin, vi diris al mi: Ne, regxo regu super ni; kaj
la Eternulo, via Dio, estas ja via regxo.
And when ye saw that Nahash the king of the children of
Ammon came against you, ye said unto me, Nay; but a king
shall reign over us: when the LORD your God was your king.
13 Nun jen estas la regxo, kiun vi elektis, pri kiu vi petis;
jen la Eternulo starigis regxon super vi.
Now therefore behold the king whom ye have chosen, and whom
ye have desired! and, behold, the LORD hath set a king over
you.
14 Se vi timos la Eternulon kaj servos al Li kaj obeos Lian
vocxon kaj ne ribelos kontraux la diro de la Eternulo, tiam
vi kaj ankaux la regxo, kiu ekregis super vi, estos sub la
defendo de la Eternulo, via Dio.
If ye will fear the LORD, and serve him, and obey his voice,
and not rebel against the commandment of the LORD, then
shall both ye and also the king that reigneth over you
continue following the LORD your God:
15 Sed se vi ne obeos la vocxon de la Eternulo kaj vi ribelos
kontraux la diro de la Eternulo, tiam la mano de la Eternulo
estos kontraux vi, kiel kontraux viaj patroj.
But if ye will not obey the voice of the LORD, but rebel
against the commandment of the LORD, then shall the hand of
the LORD be against you, as it was against your fathers.
16 Ecx nun starigxu, kaj vidu tiun grandan faron, kiun la
Eternulo faros antaux vi.
Now therefore stand and see this great thing, which the LORD
will do before your eyes.
17 Cxu ne estas nun rikolto de tritiko? sed mi ekvokos al la
Eternulo, kaj Li donos tondrojn kaj pluvon, por ke vi sciu
kaj vidu, kiel granda estas via malbono, kiun vi faris
antaux la Eternulo, petante por vi regxon.
Is it not wheat harvest to day? I will call unto the LORD,
and he shall send thunder and rain; that ye may perceive and
see that your wickedness is great, which ye have done in the
sight of the LORD, in asking you a king.
18 Kaj Samuel ekvokis al la Eternulo, kaj la Eternulo donis
tondrojn kaj pluvon en tiu tago; kaj forte ektimis la tuta
popolo la Eternulon kaj Samuelon.
So Samuel called unto the LORD; and the LORD sent thunder
and rain that day: and all the people greatly feared the
LORD and Samuel.
19 Kaj la tuta popolo diris al Samuel: Pregxu por viaj sklavoj
al la Eternulo, via Dio, por ke ni ne mortu; cxar al cxiuj
niaj pekoj ni aldonis ankoraux malbonagon per tio, ke ni
petis por ni regxon.
And all the people said unto Samuel, Pray for thy servants
unto the LORD thy God, that we die not: for we have added
unto all our sins this evil, to ask us a king.
20 Sed Samuel diris al la popolo: Ne timu; vi faris ja tiun
tutan malbonon; nur ne forturnigxu de la Eternulo, kaj servu
al la Eternulo per via tuta koro.
And Samuel said unto the people, Fear not: ye have done all
this wickedness: yet turn not aside from following the LORD,
but serve the LORD with all your heart;
21 Kaj ne forklinigxu al la vantajxoj, kiuj ne helpas nek
savas, cxar ili estas vantajxo.
And turn ye not aside: for then should ye go after vain
things, which cannot profit nor deliver; for they are vain.
22 La Eternulo ne forlasos Sian popolon, pro Sia granda nomo;
cxar la Eternulo bonvolis fari vin Lia popolo.
For the LORD will not forsake his people for his great
name's sake: because it hath pleased the LORD to make you
his people.
23 Mi ankaux ne permesos al mi peki antaux la Eternulo,
cxesante pregxi por vi, kaj mi gvidados vin laux la vojo
bona kaj gxusta.
Moreover as for me, God forbid that I should sin against the
LORD in ceasing to pray for you: but I will teach you the
good and the right way:
24 Nur timu la Eternulon kaj servu al Li fidele per via tuta
koro, cxar vi vidas, kion grandan Li faris al vi.
Only fear the LORD, and serve him in truth with all your
heart: for consider how great things he hath done for you.
25 Sed se vi agos malbone, tiam ambaux, kiel vi, tiel ankaux
via regxo, pereos.
But if ye shall still do wickedly, ye shall be consumed,
both ye and your king.
Cxapitro 13
1 Unu jaro pasis post la regxigxo de Saul, kaj jam du jarojn
li regxis super Izrael.
Saul reigned one year; and when he had reigned two years
over Israel,
2 Kaj Saul elektis al si tri mil virojn el Izrael; du mil
estis kun Saul en Mihxmasx kaj sur la monto Bet-El, kaj mil
estis kun Jonatan en Gibea de Benjamen; la ceterajn el la
popolo li foririgis cxiun al lia tendo.
Saul chose him three thousand men of Israel; whereof two
thousand were with Saul in Michmash and in mount Bethel, and
a thousand were with Jonathan in Gibeah of Benjamin: and the
rest of the people he sent every man to his tent.
3 Kaj Jonatan venkobatis la garnizonon de la Filisxtoj, kiu
estis en Geba. Kaj tion auxdis la Filisxtoj; kaj Saul
disblovigis per trumpeto tra la tuta lando, dirante: Auxdu
tion la Hebreoj.
And Jonathan smote the garrison of the Philistines that was
in Geba, and the Philistines heard of it. And Saul blew the
trumpet throughout all the land, saying, Let the Hebrews
hear.
4 Kaj la tuta Izrael auxdis jenon: Saul venkobatis la
garnizonon de la Filisxtoj, kaj Izrael farigxis malamata por
la Filisxtoj. Kaj oni kunvokis la popolon al Saul en
Gilgalon.
And all Israel heard say that Saul had smitten a garrison of
the Philistines, and that Israel also was had in abomination
with the Philistines. And the people were called together
after Saul to Gilgal.
5 Kaj la Filisxtoj kolektigxis, por militi kontraux Izrael,
tridek mil cxaroj kaj ses mil rajdantoj, kaj tiom da popolo,
kiom da sablo sur la bordo de la maro. Kaj ili eliris kaj
starigxis tendare en Mihxmasx, oriente de Bet-Aven.
And the Philistines gathered themselves together to fight
with Israel, thirty thousand chariots, and six thousand
horsemen, and people as the sand which is on the sea shore
in multitude: and they came up, and pitched in Michmash,
eastward from Bethaven.
6 La Izraelidoj vidis, ke ili estas en mizero, cxar la popolo
perdis la kuragxon, kaj la homoj kasxis sin en kavernoj, en
arbustoj, en rokoj, en kavoj, kaj en putoj.
When the men of Israel saw that they were in a strait, (for
the people were distressed,) then the people did hide
themselves in caves, and in thickets, and in rocks, and in
high places, and in pits.
7 Hebreoj transiris ankaux trans Jordanon en la landon de Gad
kaj en Gileadon. Sed Saul estis ankoraux en Gilgal, kaj la
tuta popolo tremis cxe li.
And some of the Hebrews went over Jordan to the land of Gad
and Gilead. As for Saul, he was yet in Gilgal, and all the
people followed him trembling.
8 Kaj li atendis sep tagojn gxis la templimo, kiun difinis
Samuel, sed Samuel ne venis en Gilgalon; kaj la popolo
komencis disigxi de li.
And he tarried seven days, according to the set time that
Samuel had appointed: but Samuel came not to Gilgal; and the
people were scattered from him.
9 Tiam Saul diris: Alportu al mi la bruloferon kaj la
pacoferojn. Kaj li oferis la bruloferon.
And Saul said, Bring hither a burnt offering to me, and
peace offerings. And he offered the burnt offering.
10 Apenaux li finis la oferadon de la brulofero, venis Samuel.
Kaj Saul eliris renkonte al li, por saluti lin.
And it came to pass, that as soon as he had made an end of
offering the burnt offering, behold, Samuel came; and Saul
went out to meet him, that he might salute him.
11 Sed Samuel diris: Kion vi faris? Saul respondis: Mi vidis,
ke la popolo diskuras de mi, kaj vi ne venis al la difinita
tempo, kaj la Filisxtoj kolektigxis en Mihxmasx;
And Samuel said, What hast thou done? And Saul said, Because
I saw that the people were scattered from me, and that thou
camest not within the days appointed, and that the
Philistines gathered themselves together at Michmash;
12 kaj mi diris: Nun la Filisxtoj atakos min cxi tie en Gilgal,
kaj mi ankoraux ne pregxis antaux la Eternulo; mi detenis
min, sed fine mi oferis la bruloferon.
Therefore said I, The Philistines will come down now upon me
to Gilgal, and I have not made supplication unto the LORD: I
forced myself therefore, and offered a burnt offering.
13 Tiam Samuel diris al Saul: Vi agis malprudente, ne
plenumante la ordonon de la Eternulo, via Dio, kiun Li
ordonis al vi; cxar nun la Eternulo fortikigus vian regxadon
super Izrael por eterne.
And Samuel said to Saul, Thou hast done foolishly: thou hast
not kept the commandment of the LORD thy God, which he
commanded thee: for now would the LORD have established thy
kingdom upon Israel for ever.
14 Sed nun via regxado ne longe dauxros: la Eternulo elsercxis
al Si viron laux Sia koro, kaj la Eternulo ordonis al li
esti estro super Lia popolo, cxar vi ne plenumis tion, kion
la Eternulo ordonis al vi.
But now thy kingdom shall not continue: the LORD hath sought
him a man after his own heart, and the LORD hath commanded
him to be captain over his people, because thou hast not
kept that which the LORD commanded thee.
15 Kaj Samuel levigxis kaj iris de Gilgal al Gibea de Benjamen.
Kaj Saul kalkulis la popolon, kiu trovigxis cxe li, cxirkaux
sescent homoj.
And Samuel arose, and gat him up from Gilgal unto Gibeah of
Benjamin. And Saul numbered the people that were present
with him, about six hundred men.
16 Saul kaj lia filo Jonatan, kaj la popolo, kiu estis kun ili,
restis en Gibea de Benjamen, kaj la Filisxtoj staris tendare
en Mihxmasx.
And Saul, and Jonathan his son, and the people that were
present with them, abode in Gibeah of Benjamin: but the
Philistines encamped in Michmash.
17 Kaj eliris el la tendaro de la Filisxtoj tri tacxmentoj da
ekstermantoj: unu tacxmento direktis sin laux la vojo al
Ofra, al la lando Sxual;
And the spoilers came out of the camp of the Philistines in
three companies: one company turned unto the way that
leadeth to Ophrah, unto the land of Shual:
18 la dua tacxmento direktis sin laux la vojo al Bet-Hxoron;
kaj la tria tacxmento direktis sin laux la lima vojo, kiu
kondukas al la valo Ceboim, al la dezerto.
And another company turned the way to Bethhoron: and another
company turned to the way of the border that looketh to the
valley of Zeboim toward the wilderness.
19 Sed en la tuta lando de Izrael oni ne povis trovi
forgxiston, cxar la Filisxtoj zorgis pri tio, ke la Hebreoj
ne faru glavon aux ponardegon.
Now there was no smith found throughout all the land of
Israel: for the Philistines said, Lest the Hebrews make them
swords or spears:
20 Kaj cxiuj Izraelidoj devis iri al la Filisxtoj, se iu
bezonis akrigi sian plugilon aux sian fosilon aux sian
hakilon aux sian rikoltilon.
But all the Israelites went down to the Philistines, to
sharpen every man his share, and his coulter, and his axe,
and his mattock.
21 Kaj la trancxrandoj de la plugilferoj kaj de la fosiloj kaj
de la tridentoj kaj de la hakiloj kaj de la pikstangoj
malakrigxis.
Yet they had a file for the mattocks, and for the coulters,
and for the forks, and for the axes, and to sharpen the
goads.
22 Tial en la tago de la batalo ne trovigxis glavo nek
ponardego en la manoj de la tuta popolo, kiu estis kun Saul
kaj kun Jonatan, sed trovigxis nur cxe Saul kaj cxe lia filo
Jonatan.
So it came to pass in the day of battle, that there was
neither sword nor spear found in the hand of any of the
people that were with Saul and Jonathan: but with Saul and
with Jonathan his son was there found.
23 Dume gardistaro el la Filisxtoj eliris al la trapasejo de
Mihxmasx.
And the garrison of the Philistines went out to the passage
of Michmash.
Cxapitro 14
1 Unu tagon Jonatan, filo de Saul, diris al sia junulo
armilportisto: Venu, ni transiru al la garnizono de la
Filisxtoj, kiu estas tie transe; sed al sia patro li tion ne
diris.
Now it came to pass upon a day, that Jonathan the son of
Saul said unto the young man that bare his armour, Come, and
let us go over to the Philistines' garrison, that is on the
other side. But he told not his father.
2 Kaj Saul estis en la randa parto de Gibea, sub granatarbo,
kiu estis en Migron; kaj da popolo estis kun li cxirkaux
sescent homoj.
And Saul tarried in the uttermost part of Gibeah under a
pomegranate tree which is in Migron: and the people that
were with him were about six hundred men;
3 Kaj Ahxija, filo de Ahxitub, frato de Ikabod, filo de
Pinahxas, filo de Eli, la pastro de la Eternulo en Sxilo,
estis portanto de la efodo; kaj la popolo ne sciis, ke
Jonatan foriris.
And Ahiah, the son of Ahitub, Ichabod's brother, the son of
Phinehas, the son of Eli, the LORD's priest in Shiloh,
wearing an ephod. And the people knew not that Jonathan was
gone.
4 Inter la pasejoj, tra kiuj Jonatan volis transiri al la
garnizono de la Filisxtoj, estis pinta roko sur unu flanko
kaj pinta roko sur la dua flanko; la nomo de unu estis
Bocec, kaj la nomo de la dua estis Sene.
And between the passages, by which Jonathan sought to go
over unto the Philistines' garrison, there was a sharp rock
on the one side, and a sharp rock on the other side: and the
name of the one was Bozez, and the name of the other Seneh.
5 Unu roko elstaris norde kontraux Mihxmasx, kaj la dua sude
kontraux Geba.
The forefront of the one was situate northward over against
Michmash, and the other southward over against Gibeah.
6 Kaj Jonatan diris al sia junulo armilportisto: Venu, ni
transiru al la garnizono de tiuj necirkumciditoj; eble la
Eternulo ion faros por ni; cxar por la Eternulo ne estas
malfacile helpi per multo aux per malmulto.
And Jonathan said to the young man that bare his armour,
Come, and let us go over unto the garrison of these
uncircumcised: it may be that the LORD will work for us: for
there is no restraint to the LORD to save by many or by few.
7 Kaj lia armilportisto diris al li: Faru cxion, kion diras al
vi via koro; iru antauxen, mi iros kun vi, kien vi volas.
And his armourbearer said unto him, Do all that is in thine
heart: turn thee; behold, I am with thee according to thy
heart.
8 Tiam Jonatan diris: Jen ni transiros al tiuj homoj, kaj
montros nin al ili.
Then said Jonathan, Behold, we will pass over unto these
men, and we will discover ourselves unto them.
9 Se ili diros al ni tiel: Restu, gxis ni atingos vin--tiam ni
haltos sur nia loko kaj ne supreniros al ili;
If they say thus unto us, Tarry until we come to you; then
we will stand still in our place, and will not go up unto
them.
10 sed se ili diros tiel: Venu al ni supren--tiam ni
supreniros; cxar la Eternulo transdonis ilin en niajn
manojn, kaj tio estos por ni pruvosigno.
But if they say thus, Come up unto us; then we will go up:
for the LORD hath delivered them into our hand: and this
shall be a sign unto us.
11 Kaj ili ambaux aperis antaux la garnizono de la Filisxtoj,
kaj la Filisxtoj diris: Jen Hebreoj eliras el la truoj, en
kiuj ili sin kasxis.
And both of them discovered themselves unto the garrison of
the Philistines: and the Philistines said, Behold, the
Hebrews come forth out of the holes where they had hid
themselves.
12 Kaj la homoj el la garnizono ekparolis al Jonatan kaj al lia
armilportisto, kaj diris: Venu al ni supren, kaj ni klarigos
al vi aferon. Tiam Jonatan diris al sia armilportisto:
Sekvu min, cxar la Eternulo transdonis ilin en la manojn de
Izrael.
And the men of the garrison answered Jonathan and his
armourbearer, and said, Come up to us, and we will shew you
a thing. And Jonathan said unto his armourbearer, Come up
after me: for the LORD hath delivered them into the hand of
Israel.
13 Kaj Jonatan ekgrimpis per siaj manoj kaj piedoj, kaj lia
armilportisto post li. Tiam ili ekfalis antaux Jonatan, kaj
lia armilportisto mortigis ilin post li.
And Jonathan climbed up upon his hands and upon his feet,
and his armourbearer after him: and they fell before
Jonathan; and his armourbearer slew after him.
14 La unua mortigo, kiun faris Jonatan kaj lia armilportisto,
estis cxirkaux dudek homoj, sur la spaco de cxirkaux
duontaga plugado.
And that first slaughter, which Jonathan and his
armourbearer made, was about twenty men, within as it were
an half acre of land, which a yoke of oxen might plow.
15 Tiam farigxis teruro en la tendaro, sur la kampo, kaj inter
la tuta popolo; la garnizonanoj kaj la vagatakistoj ankaux
ektimis, kaj la tero ektremis, kaj ekregis tumulto, farita
de Dio.
And there was trembling in the host, in the field, and among
all the people: the garrison, and the spoilers, they also
trembled, and the earth quaked: so it was a very great
trembling.
16 La gardostarantoj de Saul en Gibea de Benjamen ekvidis, ke
la amaso dissxutigxis kaj kuras en diversajn flankojn.
And the watchmen of Saul in Gibeah of Benjamin looked; and,
behold, the multitude melted away, and they went on beating
down one another.
17 Tiam Saul diris al la homoj, kiuj estis cxe li: Esploru kaj
rigardu, kiu foriris de ni. Kaj oni esploris, kaj
montrigxis, ke forestas Jonatan kaj lia armilportisto.
Then said Saul unto the people that were with him, Number
now, and see who is gone from us. And when they had
numbered, behold, Jonathan and his armourbearer were not
there.
18 Kaj Saul diris al Ahxija: Venigu la keston de Dio; cxar la
kesto de Dio estis en tiu tago kun la Izraelidoj.
And Saul said unto Ahiah, Bring hither the ark of God. For
the ark of God was at that time with the children of Israel.
19 Kaj dum Saul parolis ankoraux kun la pastro, la tumulto en
la tendaro de la Filisxtoj farigxis ankoraux pli granda.
Kaj Saul diris al la pastro: Retiru vian manon.
And it came to pass, while Saul talked unto the priest, that
the noise that was in the host of the Philistines went on
and increased: and Saul said unto the priest, Withdraw thine
hand.
20 Kaj kolektigxis Saul kaj la tuta popolo, kiu estis kun li,
kaj ili venis al la batalejo, kaj jen ili ekvidis, ke la
glavo de cxiu frapas lian proksimulon kaj la konfuzo estas
tre granda.
And Saul and all the people that were with him assembled
themselves, and they came to the battle: and, behold, every
man's sword was against his fellow, and there was a very
great discomfiture.
21 Kaj la Hebreoj, kiuj estis kun la Filisxtoj antauxe kaj
venis kune kun ili en tendaro cxirkauxen, ili ankaux aligxis
al la Izraelidoj, kiuj estis kun Saul kaj Jonatan.
Moreover the Hebrews that were with the Philistines before
that time, which went up with them into the camp from the
country round about, even they also turned to be with the
Israelites that were with Saul and Jonathan.
22 Kaj cxiuj Izraelidoj, kiuj sin kasxis sur la monto de
Efraim, auxdis, ke la Filisxtoj forkuras, kaj ili ankaux
aligxis kontraux ili batale.
Likewise all the men of Israel which had hid themselves in
mount Ephraim, when they heard that the Philistines fled,
even they also followed hard after them in the battle.
23 Kaj la Eternulo helpis en tiu tago Izraelon; la batalo
dauxris gxis Bet-Aven.
So the LORD saved Israel that day: and the battle passed
over unto Bethaven.
24 La Izraelidoj estis lacaj en tiu tago; sed Saul jxurligis la
popolon, dirante: Malbenita estu tiu, kiu mangxos panon
antaux la vespero, antaux ol mi vengxos al miaj malamikoj.
Kaj la tuta popolo ne gustumis panon.
And the men of Israel were distressed that day: for Saul had
adjured the people, saying, Cursed be the man that eateth
any food until evening, that I may be avenged on mine
enemies. So none of the people tasted any food.
25 Kaj cxiuj venis en arbaron; kaj tie estis mielo sur la tero.
And all they of the land came to a wood; and there was honey
upon the ground.
26 Kiam la popolo venis en la arbaron, ili vidis, ke jen fluas
la mielo; sed neniu levis sian manon al la busxo, cxar la
popolo timis la jxuron.
And when the people were come into the wood, behold, the
honey dropped; but no man put his hand to his mouth: for the
people feared the oath.
27 Sed Jonatan ne auxdis, kiam lia patro jxurligis la popolon;
kaj li etendis la pinton de la bastono, kiu estis en lia
mano, kaj trempis gxin en la mielcxelaro, kaj almetis sian
manon al la busxo, kaj liaj okuloj revigligxis.
But Jonathan heard not when his father charged the people
with the oath: wherefore he put forth the end of the rod
that was in his hand, and dipped it in an honeycomb, and put
his hand to his mouth; and his eyes were enlightened.
28 Tiam unu el la popolo ekparolis, kaj diris: Via patro
jxurligis la popolon, dirante: Malbenita estu tiu, kiu ion
mangxos hodiaux; kaj la popolo lacigxis.
Then answered one of the people, and said, Thy father
straitly charged the people with an oath, saying, Cursed be
the man that eateth any food this day. And the people were
faint.
29 Tiam Jonatan diris: Mia patro malgajigis la landon; rigardu,
kiel revigligxis miaj okuloj, kiam mi gustumis iom el cxi
tiu mielo.
Then said Jonathan, My father hath troubled the land: see, I
pray you, how mine eyes have been enlightened, because I
tasted a little of this honey.
30 Se la popolo mangxus hodiaux el la militakirajxo, kion gxi
prenis de siaj malamikoj kaj kion gxi trovis, cxu nun ne
pligrandigxus la venkobato kontraux la Filisxtoj?
How much more, if haply the people had eaten freely to day
of the spoil of their enemies which they found? for had
there not been now a much greater slaughter among the
Philistines?
31 Kaj ili venkobatis en tiu tago la Filisxtojn de Mihxmasx
gxis Ajalon; kaj la popolo forte lacigxis.
And they smote the Philistines that day from Michmash to
Aijalon: and the people were very faint.
32 Kaj la popolo jxetis sin sur la militakirajxon; kaj ili
prenis sxafojn kaj bovojn kaj bovidojn kaj bucxis ilin sur
la tero, kaj la popolo mangxis kune kun la sango.
And the people flew upon the spoil, and took sheep, and
oxen, and calves, and slew them on the ground: and the
people did eat them with the blood.
33 Oni raportis tion al Saul, dirante: Jen la popolo pekas
antaux la Eternulo, mangxante kun la sango. Kaj li diris:
Vi faris kontrauxlegxajxon; rulu nun al mi grandan sxtonon.
Then they told Saul, saying, Behold, the people sin against
the LORD, in that they eat with the blood. And he said, Ye
have transgressed: roll a great stone unto me this day.
34 Kaj Saul diris: Disiru en la popolon, kaj diru al gxi: Cxiu
alkonduku al mi sian bovon kaj sian sxafon, kaj bucxu gxin
cxi tie kaj mangxu, kaj ne peku antaux la Eternulo,
mangxante kun la sango. Kaj cxiu el la popolo propramane
alkondukis en tiu nokto sian bovon kaj bucxis tie.
And Saul said, Disperse yourselves among the people, and say
unto them, Bring me hither every man his ox, and every man
his sheep, and slay them here, and eat; and sin not against
the LORD in eating with the blood. And all the people
brought every man his ox with him that night, and slew them
there.
35 Kaj Saul konstruis altaron al la Eternulo; tio estis la unua
altaro, kiun li konstruis al la Eternulo.
And Saul built an altar unto the LORD: the same was the
first altar that he built unto the LORD.
36 Kaj Saul diris: Ni postkuru la Filisxtojn en la nokto kaj ni
prirabu ilin, gxis eklumos la mateno, kaj ni neniun restigu
el ili. Kaj ili diris: Faru cxion, kio placxas al vi. Kaj
la pastro diris: Ni turnu nin cxi tie al Dio.
And Saul said, Let us go down after the Philistines by
night, and spoil them until the morning light, and let us
not leave a man of them. And they said, Do whatsoever
seemeth good unto thee. Then said the priest, Let us draw
near hither unto God.
37 Kaj Saul demandis Dion: Cxu mi iru post la Filisxtoj? cxu Vi
transdonos ilin en la manojn de la Izraelidoj? Sed Li ne
respondis al li en tiu tago.
And Saul asked counsel of God, Shall I go down after the
Philistines? wilt thou deliver them into the hand of Israel?
But he answered him not that day.
38 Tiam Saul diris: Venu cxi tien cxiuj estroj de la popolo;
eksciu kaj vidu, en kio konsistis la peko hodiaux.
And Saul said, Draw ye near hither, all the chief of the
people: and know and see wherein this sin hath been this
day.
39 Cxar kiel vivas la Eternulo, la helpanto de Izrael: se la
kulpo estas en Jonatan, mia filo, li estos mortigita. Sed
neniu el la tuta popolo respondis al li.
For, as the LORD liveth, which saveth Israel, though it be
in Jonathan my son, he shall surely die. But there was not a
man among all the people that answered him.
40 Tiam li diris al cxiuj Izraelidoj: Vi estos sur unu flanko,
kaj mi kun mia filo Jonatan estos sur la dua flanko. Kaj la
popolo respondis al Saul: Faru tion, kio placxas al vi.
Then said he unto all Israel, Be ye on one side, and I and
Jonathan my son will be on the other side. And the people
said unto Saul, Do what seemeth good unto thee.
41 Kaj Saul diris al la Eternulo, Dio de Izrael: Montru, kiu
estas prava. Tiam estis trafitaj Jonatan kaj Saul, sed la
popolo eliris senkulpa.
Therefore Saul said unto the LORD God of Israel, Give a
perfect lot. And Saul and Jonathan were taken: but the
people escaped.
42 Tiam Saul diris: Lotu inter mi kaj mia filo Jonatan. Kaj
trafita estis Jonatan.
And Saul said, Cast lots between me and Jonathan my son. And
Jonathan was taken.
43 Tiam Saul diris al Jonatan: Raportu al mi, kion vi faris.
Kaj Jonatan raportis al li kaj diris: Mi gustumis per la
pinto de la bastono, kiu estas en mia mano, iom da mielo:
nun mi mortu.
Then Saul said to Jonathan, Tell me what thou hast done. And
Jonathan told him, and said, I did but taste a little honey
with the end of the rod that was in mine hand, and, lo, I
must die.
44 Kaj Saul diris: Dio faru tiel kaj pli; Jonatan devas morti.
And Saul answered, God do so and more also: for thou shalt
surely die, Jonathan.
45 Sed la popolo diris al Saul: Cxu devas morti Jonatan, kiu
faris tiun grandan helpon al Izrael? ho, neniel! kiel vivas
la Eternulo, ecx unu haro de lia kapo ne falu sur la teron,
cxar kun Dio li agis hodiaux. Kaj la popolo liberigis
Jonatanon, kaj li ne mortis.
And the people said unto Saul, Shall Jonathan die, who hath
wrought this great salvation in Israel? God forbid: as the
LORD liveth, there shall not one hair of his head fall to
the ground; for he hath wrought with God this day. So the
people rescued Jonathan, that he died not.
46 Kaj Saul foriris de la Filisxtoj, kaj la Filisxtoj iris sur
sian lokon.
Then Saul went up from following the Philistines: and the
Philistines went to their own place.
47 Kaj Saul prenis en siajn manojn la regadon super Izrael, kaj
li militis cxirkauxe kontraux cxiuj siaj malamikoj, kontraux
Moab kaj kontraux la Amonidoj kaj kontraux Edom kaj kontraux
la regxoj de Coba kaj kontraux la Filisxtoj; kaj kien ajn li
sin direktis, li venkobatis.
So Saul took the kingdom over Israel, and fought against all
his enemies on every side, against Moab, and against the
children of Ammon, and against Edom, and against the kings
of Zobah, and against the Philistines: and whithersoever he
turned himself, he vexed them.
48 Li arangxis militistaron kaj venkobatis Amalekon kaj
liberigis Izraelon el la manoj de liaj rabantoj.
And he gathered an host, and smote the Amalekites, and
delivered Israel out of the hands of them that spoiled them.
49 La filoj de Saul estis: Jonatan kaj Jisxvi kaj Malki-Sxua;
kaj la nomoj de liaj du filinoj estis: la nomo de la
unuenaskita estis Merab, kaj la nomo de la pli juna estis
Mihxal.
Now the sons of Saul were Jonathan, and Ishui, and
Melchishua: and the names of his two daughters were these;
the name of the firstborn Merab, and the name of the younger
Michal:
50 Kaj la nomo de la edzino de Saul estis Ahxinoam, filino de
Ahximaac; kaj la nomo de lia militestro estis Abner, filo de
Ner kaj onklo de Saul.
And the name of Saul's wife was Ahinoam, the daughter of
Ahimaaz: and the name of the captain of his host was Abner,
the son of Ner, Saul's uncle.
51 Kisx estis la patro de Saul; kaj Ner, patro de Abner, estis
filo de Abiel.
And Kish was the father of Saul; and Ner the father of Abner
was the son of Abiel.
52 Forta estis la milito kontraux la Filisxtoj dum la tuta vivo
de Saul. Kaj cxiufoje, kiam Saul vidis ian viron fortan kaj
bravan, li prenis lin al si.
And there was sore war against the Philistines all the days
of Saul: and when Saul saw any strong man, or any valiant
man, he took him unto him.
Cxapitro 15
1 Kaj Samuel diris al Saul: Min sendis la Eternulo, por
sanktolei vin kiel regxon super Lia popolo, super Izrael;
auxskultu do la vocxon de la vortoj de la Eternulo.
Samuel also said unto Saul, The LORD sent me to anoint thee
to be king over his people, over Israel: now therefore
hearken thou unto the voice of the words of the LORD.
2 Tiel diris la Eternulo Cebaot: Mi rememoris, kion faris
Amalek al Izrael, kiel li baris la vojon al li, kiam cxi tiu
iris el Egiptujo.
Thus saith the LORD of hosts, I remember that which Amalek
did to Israel, how he laid wait for him in the way, when he
came up from Egypt.
3 Nun iru kaj frapu Amalekon, kaj ekstermu cxion, kion li
havas; ne indulgu lin, sed mortigu la virojn kaj virinojn,
infanojn kaj sucxinfanojn, bovojn kaj sxafojn, kamelojn kaj
azenojn.
Now go and smite Amalek, and utterly destroy all that they
have, and spare them not; but slay both man and woman,
infant and suckling, ox and sheep, camel and ass.
4 Tiam Saul faris alvokon al la popolo, kaj li kalkulis ilin
en Telaim, tie estis ducent mil piedirantoj kaj dek mil
viroj el Jehuda.
And Saul gathered the people together, and numbered them in
Telaim, two hundred thousand footmen, and ten thousand men
of Judah.
5 Kaj Saul venis al la urbo de Amalek kaj faris batalon cxe la
torento.
And Saul came to a city of Amalek, and laid wait in the
valley.
6 Kaj Saul diris al la Kenidoj: Iru, deturnu vin kaj forigxu
el inter la Amalekidoj, por ke mi ne ekstermu vin kune kun
ili; vi faris ja favorkorajxon al cxiuj Izraelidoj, kiam ili
iris el Egiptujo. Kaj la Kenidoj foriris el inter la
Amalekidoj.
And Saul said unto the Kenites, Go, depart, get you down
from among the Amalekites, lest I destroy you with them: for
ye shewed kindness to all the children of Israel, when they
came up out of Egypt. So the Kenites departed from among the
Amalekites.
7 Kaj Saul venkobatis Amalekon de Hxavila gxis Sxur, kiu estas
antaux Egiptujo.
And Saul smote the Amalekites from Havilah until thou comest
to Shur, that is over against Egypt.
8 Kaj li kaptis Agagon, regxon de Amalek, vivantan, sed la
tutan popolon li ekstermis per glavo.
And he took Agag the king of the Amalekites alive, and
utterly destroyed all the people with the edge of the sword.
9 Kaj Saul kaj la popolo indulgis Agagon kaj la plej bonajn
sxafojn kaj bovojn kaj bovidojn kaj sxafidojn, kaj cxion,
kio estis bona, kaj ili ne volis ekstermi ilin, sed cxion
senvaloran kaj neakceptindan ili ekstermis.
But Saul and the people spared Agag, and the best of the
sheep, and of the oxen, and of the fatlings, and the lambs,
and all that was good, and would not utterly destroy them:
but every thing that was vile and refuse, that they
destroyed utterly.
10 Tiam la Eternulo ekparolis al Samuel, dirante:
Then came the word of the LORD unto Samuel, saying,
11 Mi bedauxras, ke Mi faris Saulon regxo; cxar li deturnis sin
de Mi, kaj Miajn vortojn li ne plenumis. Tio malgxojigis
Samuelon, kaj li vokis al la Eternulo dum la tuta nokto.
It repenteth me that I have set up Saul to be king: for he
is turned back from following me, and hath not performed my
commandments. And it grieved Samuel; and he cried unto the
LORD all night.
12 Kaj Samuel levigxis frue matene, por iri renkonte al Saul.
Oni raportis al Samuel, ke Saul venis al Karmel, ke li tie
starigis al si monumenton kaj poste turnis sin kaj foriris
kaj venis en Gilgalon.
And when Samuel rose early to meet Saul in the morning, it
was told Samuel, saying, Saul came to Carmel, and, behold,
he set him up a place, and is gone about, and passed on, and
gone down to Gilgal.
13 Kiam Samuel venis al Saul, Saul diris al li: Estu benita de
la Eternulo; mi plenumis la diron de la Eternulo.
And Samuel came to Saul: and Saul said unto him, Blessed be
thou of the LORD: I have performed the commandment of the
LORD.
14 Sed Samuel diris: Kion do signifas tiu vocxo de sxafoj en
miaj oreloj, kaj la vocxo de bovoj, kiun mi auxdas?
And Samuel said, What meaneth then this bleating of the
sheep in mine ears, and the lowing of the oxen which I hear?
15 Kaj Saul respondis: De la Amalekidoj oni venigis ilin, cxar
la popolo indulgis la plej bonajn sxafojn kaj bovojn, por
bucxoferi ilin al la Eternulo, via Dio; la ceterajn ni
ekstermis.
And Saul said, They have brought them from the Amalekites:
for the people spared the best of the sheep and of the oxen,
to sacrifice unto the LORD thy God; and the rest we have
utterly destroyed.
16 Sed Samuel diris al Saul: Permesu, mi diros al vi, kion
parolis al mi la Eternulo en cxi tiu nokto. Kaj tiu
respondis al li: Diru.
Then Samuel said unto Saul, Stay, and I will tell thee what
the LORD hath said to me this night. And he said unto him,
Say on.
17 Kaj Samuel diris: Cxu vi ne estis malgranda en viaj okuloj,
kaj tamen vi farigxis estro de la triboj de Izrael, kaj la
Eternulo sanktoleis vin regxo super Izrael?
And Samuel said, When thou wast little in thine own sight,
wast thou not made the head of the tribes of Israel, and the
LORD anointed thee king over Israel?
18 Kaj la Eternulo vojirigis vin, kaj diris: Iru kaj ekstermu
la pekulojn la Amalekidojn, kaj militu kontraux ili, gxis vi
tute ekstermos ilin.
And the LORD sent thee on a journey, and said, Go and
utterly destroy the sinners the Amalekites, and fight
against them until they be consumed.
19 Kial do vi ne obeis la vocxon de la Eternulo, sed
direktigxis al militakirajxo kaj faris la malbonon antaux la
okuloj de la Eternulo?
Wherefore then didst thou not obey the voice of the LORD,
but didst fly upon the spoil, and didst evil in the sight of
the LORD?
20 Kaj Saul diris al Samuel: Mi obeis la vocxon de la Eternulo,
kaj mi iris la vojon, sur kiun sendis min la Eternulo, kaj
mi venigis Agagon, regxon de Amalek, kaj la Amalekidojn mi
ekstermis.
And Saul said unto Samuel, Yea, I have obeyed the voice of
the LORD, and have gone the way which the LORD sent me, and
have brought Agag the king of Amalek, and have utterly
destroyed the Amalekites.
21 Kaj la popolo prenis el la militakirajxo sxafojn kaj bovojn,
la plej bonan el la kondamnitajxo, por bucxoferi al la
Eternulo, via Dio, en Gilgal.
But the people took of the spoil, sheep and oxen, the chief
of the things which should have been utterly destroyed, to
sacrifice unto the LORD thy God in Gilgal.
22 Sed Samuel diris: Cxu bruloferoj kaj bucxoferoj estas tiel
agrablaj al la Eternulo, kiel la obeado al la vocxo de la
Eternulo? vidu, obeado estas pli bona ol bucxofero, atentado
estas pli bona ol la sebo de sxafoj.
And Samuel said, Hath the LORD as great delight in burnt
offerings and sacrifices, as in obeying the voice of the
LORD? Behold, to obey is better than sacrifice, and to
hearken than the fat of rams.
23 Cxar malobeo estas kiel peko de sorcxado, kaj neplenumo
estas kiel peko de idolservado. Pro tio, ke vi malsxatis la
diron de la Eternulo, Li malsxatis vin, ke vi ne estu plu
regxo.
For rebellion is as the sin of witchcraft, and stubbornness
is as iniquity and idolatry. Because thou hast rejected the
word of the LORD, he hath also rejected thee from being
king.
24 Tiam Saul diris al Samuel: Mi pekis, cxar mi malobeis la
diron de la Eternulo kaj viajn vortojn; mi timis la popolon,
kaj mi obeis gxian vocxon.
And Saul said unto Samuel, I have sinned: for I have
transgressed the commandment of the LORD, and thy words:
because I feared the people, and obeyed their voice.
25 Kaj nun pardonu, mi petas, mian pekon, kaj iru kun mi
returne, por ke mi adorklinigxu antaux la Eternulo.
Now therefore, I pray thee, pardon my sin, and turn again
with me, that I may worship the LORD.
26 Sed Samuel diris al Saul: Mi ne iros kun vi returne; cxar vi
malsxatis la diron de la Eternulo, tial la Eternulo
malsxatis vin, ke vi ne estu plu regxo super Izrael.
And Samuel said unto Saul, I will not return with thee: for
thou hast rejected the word of the LORD, and the LORD hath
rejected thee from being king over Israel.
27 Kaj kiam Samuel deturnis sin por iri, li kaptis lin je la
rando de lia vesto, kaj gxi dissxirigxis.
And as Samuel turned about to go away, he laid hold upon the
skirt of his mantle, and it rent.
28 Tiam Samuel diris al li: La Eternulo forsxiris de vi hodiaux
la regnon de Izrael, kaj transdonis gxin al via proksimulo,
kiu estas pli bona ol vi.
And Samuel said unto him, The LORD hath rent the kingdom of
Israel from thee this day, and hath given it to a neighbour
of thine, that is better than thou.
29 Kaj la Potenculo de Izrael ne sxangxos Sian decidon kaj ne
pentos; cxar Li ne estas homo, ke Li pentu.
And also the Strength of Israel will not lie nor repent: for
he is not a man, that he should repent.
30 Kaj tiu diris: Mi pekis; sed nun, mi vin petas, faru al mi
honoron antaux la plejagxuloj de mia popolo kaj antaux
Izrael, reiru kun mi, por ke mi adorklinigxu antaux la
Eternulo, via Dio.
Then he said, I have sinned: yet honour me now, I pray thee,
before the elders of my people, and before Israel, and turn
again with me, that I may worship the LORD thy God.
31 Tiam Samuel reiris post Saul, kaj Saul adorklinigxis antaux
la Eternulo.
So Samuel turned again after Saul; and Saul worshipped the
LORD.
32 Kaj Samuel diris: Alkonduku al mi Agagon, regxon de Amalek;
kaj venis al li Agag en katenoj, kaj Agag diris: Ho,
alproksimigxas la maldolcxeco de la morto.
Then said Samuel, Bring ye hither to me Agag the king of the
Amalekites. And Agag came unto him delicately. And Agag
said, Surely the bitterness of death is past.
33 Kaj Samuel diris: Kiel via glavo seninfanigis virinojn, via
patrino farigxos seninfana inter la virinoj. Kaj Samuel
dishakis Agagon antaux la Eternulo en Gilgal.
And Samuel said, As the sword hath made women childless, so
shall thy mother be childless among women. And Samuel hewed
Agag in pieces before the LORD in Gilgal.
34 Kaj Samuel foriris en la direkto al Rama, kaj Saul iris al
sia domo en Gibea de Saul.
Then Samuel went to Ramah; and Saul went up to his house to
Gibeah of Saul.
35 Kaj Samuel ne plu vidis Saulon gxis la tago de sia morto;
tamen Samuel funebris pri Saul; kaj la Eternulo bedauxris,
ke Li faris Saulon regxo super Izrael.
And Samuel came no more to see Saul until the day of his
death: nevertheless Samuel mourned for Saul: and the LORD
repented that he had made Saul king over Israel.
Cxapitro 16
1 Kaj la Eternulo diris al Samuel: Kiel longe vi funebros pri
Saul, kiun Mi trovis nedigna regxi super Izrael? plenigu
vian kornon per oleo, kaj iru; Mi sendos vin al Jisxaj la
Bet-Lehxemano, cxar inter liaj filoj Mi elvidis al Mi
regxon.
And the LORD said unto Samuel, How long wilt thou mourn for
Saul, seeing I have rejected him from reigning over Israel?
fill thine horn with oil, and go, I will send thee to Jesse
the Bethlehemite: for I have provided me a king among his
sons.
2 Kaj Samuel diris: Kiel mi iros? Saul auxdos, kaj mortigos
min. Sed la Eternulo diris: Prenu kun vi bovidinon, kaj
diru: Mi venis, por fari bucxoferon al la Eternulo.
And Samuel said, How can I go? if Saul hear it, he will kill
me. And the LORD said, Take an heifer with thee, and say, I
am come to sacrifice to the LORD.
3 Kaj invitu Jisxajon al la ofero; kaj Mi sciigos al vi, kion
vi devas fari, kaj vi sanktoleos al Mi tiun, kiun Mi montros
al vi.
And call Jesse to the sacrifice, and I will shew thee what
thou shalt do: and thou shalt anoint unto me him whom I name
unto thee.
4 Kaj Samuel faris tion, kion diris la Eternulo, kaj li venis
Bet-Lehxemon. Kun timo iris al li renkonte la plejagxuloj
de la urbo, kaj diris: Cxu en paco vi venas?
And Samuel did that which the LORD spake, and came to
Bethlehem. And the elders of the town trembled at his
coming, and said, Comest thou peaceably?
5 Kaj li respondis: En paco; mi venis, por bucxoferi al la
Eternulo; sanktigu vin, kaj venu kun mi por la bucxofero.
Kaj li sanktigis Jisxajon kaj liajn filojn, kaj invitis ilin
al la ofero.
And he said, Peaceably: I am come to sacrifice unto the
LORD: sanctify yourselves, and come with me to the
sacrifice. And he sanctified Jesse and his sons, and called
them to the sacrifice.
6 Kiam ili venis, li ekvidis Eliabon, kaj diris: Jen antaux la
Eternulo estas Lia sanktoleito.
And it came to pass, when they were come, that he looked on
Eliab, and said, Surely the LORD's anointed is before him.
7 Sed la Eternulo diris al Samuel: Ne rigardu lian aspekton
kaj lian altan kreskon, cxar Mi malsxatas lin; ne estas
tiel, kiel vidas homo: cxar homo vidas tion, kio estas
antaux la okuloj, sed la Eternulo rigardas en la koron.
But the LORD said unto Samuel, Look not on his countenance,
or on the height of his stature; because I have refused him:
for the LORD seeth not as man seeth; for man looketh on the
outward appearance, but the LORD looketh on the heart.
8 Tiam Jisxaj vokis Abinadabon, kaj pasigis lin antaux Samuel;
sed cxi tiu diris: Ankaux cxi tiun la Eternulo ne elektis.
Then Jesse called Abinadab, and made him pass before Samuel.
And he said, Neither hath the LORD chosen this.
9 Kaj Jisxaj pasigis Sxaman; sed Samuel diris: Ankaux cxi tiun
la Eternulo ne elektis.
Then Jesse made Shammah to pass by. And he said, Neither
hath the LORD chosen this.
10 Tiel Jisxaj pasigis siajn sep filojn antaux Samuel; sed
Samuel diris al Jisxaj: La Eternulo ne elektis cxi tiujn.
Again, Jesse made seven of his sons to pass before Samuel.
And Samuel said unto Jesse, The LORD hath not chosen these.
11 Kaj Samuel diris al Jisxaj: Cxu tio estas jam cxiuj knaboj?
Kaj cxi tiu diris: Restas ankoraux la plej juna, li pasxtas
nun la sxafojn. Kaj Samuel diris al Jisxaj: Sendu, kaj
venigu lin, cxar ni ne sidigxos al la tablo, antaux ol li
venos cxi tien.
And Samuel said unto Jesse, Are here all thy children? And
he said, There remaineth yet the youngest, and, behold, he
keepeth the sheep. And Samuel said unto Jesse, Send and
fetch him: for we will not sit down till he come hither.
12 Kaj li sendis, kaj venigis lin. Kaj li estis rugxa, kun
belaj okuloj kaj bonaspekta. Tiam la Eternulo diris:
Levigxu, sanktoleu lin, cxar tio estas li.
And he sent, and brought him in. Now he was ruddy, and
withal of a beautiful countenance, and goodly to look to.
And the LORD said, Arise, anoint him: for this is he.
13 Kaj Samuel prenis la kornon kun la oleo, kaj sanktoleis lin
inter liaj fratoj. Kaj la spirito de la Eternulo ekfavoris
Davidon de post tiu tago kaj pluen. Kaj Samuel levigxis kaj
iris en Raman.
Then Samuel took the horn of oil, and anointed him in the
midst of his brethren: and the Spirit of the LORD came upon
David from that day forward. So Samuel rose up, and went to
Ramah.
14 Kaj la spirito de la Eternulo forigxis de Saul, kaj
ekturmentis lin spirito malbona, sendita de la Eternulo.
But the Spirit of the LORD departed from Saul, and an evil
spirit from the LORD troubled him.
15 Kaj la servantoj de Saul diris al li: Jen malbona spirito,
sendita de Dio, turmentas vin;
And Saul's servants said unto him, Behold now, an evil
spirit from God troubleth thee.
16 tial nia sinjoro diru al siaj servantoj, ke ili elsercxu
homon, kiu povoscias ludi harpon; kaj kiam atakos vin la
malbona spirito, sendita de Dio, li ekludos per sia mano,
kaj tiam farigxos al vi bone.
Let our lord now command thy servants, which are before
thee, to seek out a man, who is a cunning player on an harp:
and it shall come to pass, when the evil spirit from God is
upon thee, that he shall play with his hand, and thou shalt
be well.
17 Kaj Saul diris al siaj servantoj: Elsercxu al mi homon, kiu
bone ludas, kaj venigu lin al mi.
And Saul said unto his servants, Provide me now a man that
can play well, and bring him to me.
18 Tiam unu el la junuloj respondis kaj diris: Cxe Jisxaj la
Bet-Lehxemano mi vidis filon, kiu povoscias ludi, kaj li
estas fortulo kaj militkapablulo kaj prudenta en siaj
paroloj kaj belaspekta, kaj la Eternulo estas kun li.
Then answered one of the servants, and said, Behold, I have
seen a son of Jesse the Bethlehemite, that is cunning in
playing, and a mighty valiant man, and a man of war, and
prudent in matters, and a comely person, and the LORD is
with him.
19 Kaj Saul sendis senditojn al Jisxaj, kaj dirigis: Sendu al
mi vian filon David, kiu estas cxe la sxafoj.
Wherefore Saul sent messengers unto Jesse, and said, Send me
David thy son, which is with the sheep.
20 Tiam Jisxaj prenis azenon, sxargxitan per pano, kaj felsakon
kun vino, kaj unu kapridon, kaj li sendis tion per sia filo
David al Saul.
And Jesse took an ass laden with bread, and a bottle of
wine, and a kid, and sent them by David his son unto Saul.
21 Kaj David venis al Saul, kaj ekservis antaux li; kaj cxi tiu
tre ekamis lin, kaj li farigxis lia armilportisto.
And David came to Saul, and stood before him: and he loved
him greatly; and he became his armourbearer.
22 Kaj Saul sendis al Jisxaj, por diri: Mi petas, David restu
cxe mi, cxar li placxas al mi.
And Saul sent to Jesse, saying, Let David, I pray thee,
stand before me; for he hath found favour in my sight.
23 Kaj cxiufoje, kiam la spirito, sendita de Dio, atakis
Saulon, David prenadis la harpon kaj ludadis per sia mano;
tiam al Saul farigxadis pli facile kaj bone, kaj la malbona
spirito forigxadis de li.
And it came to pass, when the evil spirit from God was upon
Saul, that David took an harp, and played with his hand: so
Saul was refreshed, and was well, and the evil spirit
departed from him.
Cxapitro 17
1 La Filisxtoj kolektis siajn militistarojn por milito, kaj
kunigxis apud Sohxo de Jehuda, kaj starigxis tendare inter
Sohxo kaj Azeka, en Efes-Damim.
Now the Philistines gathered together their armies to
battle, and were gathered together at Shochoh, which
belongeth to Judah, and pitched between Shochoh and Azekah,
in Ephesdammim.
2 Kaj Saul kaj la viroj de Izrael kolektigxis, kaj starigxis
tendare en la valo de Ela, kaj pretigis sin por batalo
kontraux la Filisxtoj.
And Saul and the men of Israel were gathered together, and
pitched by the valley of Elah, and set the battle in array
against the Philistines.
3 La Filisxtoj staris sur la monto unuflanke, kaj la
Izraelidoj staris sur la monto duaflanke, kaj la valo estis
inter ili.
And the Philistines stood on a mountain on the one side, and
Israel stood on a mountain on the other side: and there was
a valley between them.
4 Kaj eliris grandegulo el la tendaroj de la Filisxtoj; lia
nomo estis Goljat, el Gat; lia alteco estis ses ulnoj kaj
unu manlargxo.
And there went out a champion out of the camp of the
Philistines, named Goliath, of Gath, whose height was six
cubits and a span.
5 Kaj kupra kasko estis sur lia kapo, kaj per skvamita kiraso
li estis vestita, kaj la pezo de la kiraso estis kvin mil
sikloj da kupro.
And he had an helmet of brass upon his head, and he was
armed with a coat of mail; and the weight of the coat was
five thousand shekels of brass.
6 Kaj kupraj armajxetoj estis sur liaj piedoj, kaj kupra
sxildo sur liaj sxultroj.
And he had greaves of brass upon his legs, and a target of
brass between his shoulders.
7 La tenilo de lia lanco estis kiel rultrabo de teksisto, kaj
la fero de lia lanco havis la pezon de sescent sikloj da
fero; kaj antaux li iris sxildoportisto.
And the staff of his spear was like a weaver's beam; and his
spear's head weighed six hundred shekels of iron: and one
bearing a shield went before him.
8 Kaj li starigxis, kaj ekkriis al la tacxmentoj de Izrael,
kaj diris al ili: Por kio vi eliris batale? cxu mi ne estas
Filisxto, kaj vi sklavoj de Saul? elektu inter vi viron, kaj
li malsupreniru al mi.
And he stood and cried unto the armies of Israel, and said
unto them, Why are ye come out to set your battle in array?
am not I a Philistine, and ye servants to Saul? choose you a
man for you, and let him come down to me.
9 Se li povos batali kun mi kaj venkos min, tiam ni estos viaj
sklavoj; sed se mi lin venkos kaj batos, tiam vi estos niaj
sklavoj kaj vi servos al ni.
If he be able to fight with me, and to kill me, then will we
be your servants: but if I prevail against him, and kill
him, then shall ye be our servants, and serve us.
10 Kaj la Filisxto diris: Mi hontigos hodiaux la tacxmentojn de
Izrael; donu al mi viron, ke ni ambaux interbatalu.
And the Philistine said, I defy the armies of Israel this
day; give me a man, that we may fight together.
11 Kiam Saul kaj cxiuj Izraelidoj auxdis la vortojn de tiu
Filisxto, ili eksentis teruron kaj tre ektimis.
When Saul and all Israel heard those words of the
Philistine, they were dismayed, and greatly afraid.
12 Estis David, filo de tiu Efratano el Bet-Lehxem de Jehuda,
kies nomo estis Jisxaj kaj kiu havis ok filojn; kaj tiu viro
en la tempo de Saul estis jam maljuna, profundagxa inter la
viroj.
Now David was the son of that Ephrathite of Bethlehemjudah,
whose name was Jesse; and he had eight sons: and the man
went among men for an old man in the days of Saul.
13 La tri plej maljunaj filoj de Jisxaj iris, sekvante Saulon,
en la militon; la nomoj de liaj tri filoj, kiuj iris en la
militon, estis: Eliab, la unuenaskito, kaj la dua post li
Abinadab, kaj la tria Sxama.
And the three eldest sons of Jesse went and followed Saul to
the battle: and the names of his three sons that went to the
battle were Eliab the firstborn, and next unto him Abinadab,
and the third Shammah.
14 David estis la plej juna; kaj la tri plej maljunaj iris post
Saul.
And David was the youngest: and the three eldest followed
Saul.
15 Sed David venadis al Saul kaj reiradis de li, por pasxti la
sxafojn de sia patro en Bet-Lehxem.
But David went and returned from Saul to feed his father's
sheep at Bethlehem.
16 La Filisxto eliradis matene kaj vespere, kaj starigxadis dum
kvardek tagoj.
And the Philistine drew near morning and evening, and
presented himself forty days.
17 Kaj Jisxaj diris al sia filo David: Prenu por viaj fratoj
cxi tiun efon da rostitaj grajnoj kaj cxi tiujn dek panojn,
kaj kuru en la tendaron al viaj fratoj;
And Jesse said unto David his son, Take now for thy brethren
an ephah of this parched corn, and these ten loaves, and run
to the camp of thy brethren;
18 kaj cxi tiujn dek fromagxojn alportu al la milestro, kaj
rigardu, kiel fartas viaj fratoj, kaj prenu ilian komision.
And carry these ten cheeses unto the captain of their
thousand, and look how thy brethren fare, and take their
pledge.
19 Kaj Saul kaj ili kaj cxiuj viroj de Izrael estis en la valo
de Ela, militante kontraux la Filisxtoj.
Now Saul, and they, and all the men of Israel, were in the
valley of Elah, fighting with the Philistines.
20 Kaj David levigxis frue matene, lasis la sxafojn al la
gardisto, prenis la portotajxon kaj iris, kiel ordonis al li
Jisxaj, kaj venis al la tendaro, kiam la militistaro eliris
por sin arangxi kaj oni trumpetis por batalo.
And David rose up early in the morning, and left the sheep
with a keeper, and took, and went, as Jesse had commanded
him; and he came to the trench, as the host was going forth
to the fight, and shouted for the battle.
21 Kaj arangxis sin la Izraelidoj kaj la Filisxtoj, fronton
kontraux fronto.
For Israel and the Philistines had put the battle in array,
army against army.
22 David lasis la vazojn, kiujn li portis, cxe la gardisto de
ilaroj, kuris al la fronto, kaj demandis pri la farto de
siaj fratoj.
And David left his carriage in the hand of the keeper of the
carriage, and ran into the army, and came and saluted his
brethren.
23 Dum li parolis kun ili, jen la grandegulo, Goljat la
Filisxto estis lia nomo, el Gat, eliris el la vicoj de la
Filisxtoj kaj komencis paroli kiel antauxe; kaj David tion
auxdis.
And as he talked with them, behold, there came up the
champion, the Philistine of Gath, Goliath by name, out of
the armies of the Philistines, and spake according to the
same words: and David heard them.
24 Kaj cxiuj Izraelidoj, ekvidinte tiun viron, forkuris de li
kaj tre timis.
And all the men of Israel, when they saw the man, fled from
him, and were sore afraid.
25 Kaj la Izraelidoj diris: Cxu vi vidis tiun viron, kiu tiel
sin levas? por moki Izraelon li sin levas; kiu lin
venkobatos, tiun la regxo ricxigos per granda ricxeco, kaj
sian filinon li donos al li, kaj la domon de lia patro li
faros libera en Izrael.
And the men of Israel said, Have ye seen this man that is
come up? surely to defy Israel is he come up: and it shall
be, that the man who killeth him, the king will enrich him
with great riches, and will give him his daughter, and make
his father's house free in Israel.
26 Tiam David diris al la homoj, kiuj staris apud li: Kio estos
farita al la homo, kiu venkobatos tiun Filisxton kaj
deprenos de Izrael la malhonoron? cxar kiu estas tiu
necirkumcidita Filisxto, ke li mokas la militistaron de la
vivanta Dio?
And David spake to the men that stood by him, saying, What
shall be done to the man that killeth this Philistine, and
taketh away the reproach from Israel? for who is this
uncircumcised Philistine, that he should defy the armies of
the living God?
27 Kaj la popolo diris al li kiel antauxe: Tio estos farita al
la homo, kiu venkobatos lin.
And the people answered him after this manner, saying, So
shall it be done to the man that killeth him.
28 Kiam lia plej maljuna frato Eliab auxdis, kiel li parolas
kun la homoj, ekflamis la kolero de Eliab kontraux David,
kaj li diris: Por kio vi venis? kaj sub kies zorgado vi
lasis tiun malgrandan sxafaron en la dezerto? mi konas vian
arogantecon kaj vian malbonan koron; vi venis nur por vidi
la batalon.
And Eliab his eldest brother heard when he spake unto the
men; and Eliab's anger was kindled against David, and he
said, Why camest thou down hither? and with whom hast thou
left those few sheep in the wilderness? I know thy pride,
and the naughtiness of thine heart; for thou art come down
that thou mightest see the battle.
29 Tiam David diris: Kion do mi nun faris? cxu mi venis sen
bezono?
And David said, What have I now done? Is there not a cause?
30 Kaj li deturnis sin de li al alia flanko, kaj ekparolis kiel
antauxe; kaj la homoj respondis al li kiel la unuan fojon.
And he turned from him toward another, and spake after the
same manner: and the people answered him again after the
former manner.
31 Kiam oni auxdis la vortojn, kiujn diris David, oni raportis
al Saul, kaj cxi tiu venigis lin.
And when the words were heard which David spake, they
rehearsed them before Saul: and he sent for him.
32 Kaj David diris al Saul: Neniu perdu la kuragxon pro li: via
sklavo iros kaj batalos kontraux tiu Filisxto.
And David said to Saul, Let no man's heart fail because of
him; thy servant will go and fight with this Philistine.
33 Sed Saul diris al David: Vi ne povas iri kontraux tiun
Filisxton, por batali kontraux li; cxar vi estas knabo, kaj
li estas batalisto detempe de siaj plej junaj jaroj.
And Saul said to David, Thou art not able to go against this
Philistine to fight with him: for thou art but a youth, and
he a man of war from his youth.
34 Tiam David diris al Saul: Via sklavo estis cxe sia patro
pasxtanto de sxafoj; kaj venadis leono aux urso kaj
forportadis sxafon el la sxafaro;
And David said unto Saul, Thy servant kept his father's
sheep, and there came a lion, and a bear, and took a lamb
out of the flock:
35 tiam mi kuradis post tiu, batadis gxin, kaj savadis el gxia
busxo; se gxi starigxis kontraux mi, mi kaptis gxin je la
makzelo, batis kaj mortigis gxin.
And I went out after him, and smote him, and delivered it
out of his mouth: and when he arose against me, I caught him
by his beard, and smote him, and slew him.
36 Kiel la leonon, tiel ankaux la urson via sklavo venkobatis;
ankaux kun cxi tiu necirkumcidita Filisxto estos la sama
afero, kiel kun cxiu el tiuj, cxar li malhonoras la
militistaron de la vivanta Dio.
Thy servant slew both the lion and the bear: and this
uncircumcised Philistine shall be as one of them, seeing he
hath defied the armies of the living God.
37 Kaj David diris: La Eternulo, kiu savis min kontraux leono
kaj kontraux urso, savos min kontraux cxi tiu Filisxto.
Tiam Saul diris al David: Iru, kaj la Eternulo estu kun vi.
David said moreover, The LORD that delivered me out of the
paw of the lion, and out of the paw of the bear, he will
deliver me out of the hand of this Philistine. And Saul said
unto David, Go, and the LORD be with thee.
38 Kaj Saul vestis Davidon per siaj vestoj, kaj metis kupran
kaskon sur lian kapon, kaj vestis lin per kiraso.
And Saul armed David with his armour, and he put an helmet
of brass upon his head; also he armed him with a coat of
mail.
39 Kaj David zonis lian glavon supre de siaj vestoj, kaj provis
iri, cxar li ne kutimis; sed David diris al Saul: Mi ne
povas iri en cxi tio, cxar mi ne kutimis. Kaj David demetis
tion de si.
And David girded his sword upon his armour, and he assayed
to go; for he had not proved it. And David said unto Saul, I
cannot go with these; for I have not proved them. And David
put them off him.
40 Kaj li prenis sian bastonon en sian manon, kaj elektis al si
kvin glatajn sxtonojn el la torento, kaj metis ilin en la
pasxtistan vazon, kiun li havis, kaj en la saketon, kaj kun
la jxetilo en la mano li iris al la Filisxto.
And he took his staff in his hand, and chose him five smooth
stones out of the brook, and put them in a shepherd's bag
which he had, even in a scrip; and his sling was in his
hand: and he drew near to the Philistine.
41 Kaj la Filisxto eliris kaj komencis alproksimigxi al David,
kaj lia sxildoportisto iris antaux li.
And the Philistine came on and drew near unto David; and the
man that bare the shield went before him.
42 Kiam la Filisxto ekrigardis kaj vidis Davidon, li malsxatis
lin, cxar li estis knabo, rugxvanga kaj belaspekta.
And when the Philistine looked about, and saw David, he
disdained him: for he was but a youth, and ruddy, and of a
fair countenance.
43 Kaj la Filisxto diris al David: Cxu mi estas hundo, ke vi
iras al mi kun bastono? Kaj la Filisxto malbenis Davidon
per siaj dioj.
And the Philistine said unto David, Am I a dog, that thou
comest to me with staves? And the Philistine cursed David by
his gods.
44 Kaj la Filisxto diris al David: Venu al mi, por ke mi donu
vian karnon al la birdoj de la cxielo kaj al la bestoj de la
kampo.
And the Philistine said to David, Come to me, and I will
give thy flesh unto the fowls of the air, and to the beasts
of the field.
45 Sed David diris al la Filisxto: Vi iras kontraux min kun
glavo, lanco, kaj sxildo; kaj mi iras kontraux vin en la
nomo de la Eternulo Cebaot, la Dio de la militistaro de
Izrael, kiun vi malhonoris.
Then said David to the Philistine, Thou comest to me with a
sword, and with a spear, and with a shield: but I come to
thee in the name of the LORD of hosts, the God of the armies
of Israel, whom thou hast defied.
46 Hodiaux la Eternulo transdonos vin en mian manon, ke mi
venkobatu vin kaj deprenu de vi vian kapon, kaj por ke mi
donu hodiaux la kadavrojn de la Filisxtaj tacxmentoj al la
birdoj de la cxielo kaj al la bestoj de la tero, por ke
eksciu la tuta tero, ke Izrael havas Dion.
This day will the LORD deliver thee into mine hand; and I
will smite thee, and take thine head from thee; and I will
give the carcases of the host of the Philistines this day
unto the fowls of the air, and to the wild beasts of the
earth; that all the earth may know that there is a God in
Israel.
47 Kaj ekscios cxi tiu tuta komunumo, ke ne per glavo kaj lanco
savas la Eternulo, cxar de la Eternulo dependas la milito,
kaj Li transdonos vin en miajn manojn.
And all this assembly shall know that the LORD saveth not
with sword and spear: for the battle is the LORD's, and he
will give you into our hands.
48 Kaj kiam la Filisxto levigxis kaj ekiris, por alproksimigxi
al David, tiam David rapide ekkuris al la fronto kontraux la
Filisxton.
And it came to pass, when the Philistine arose, and came,
and drew nigh to meet David, that David hastened, and ran
toward the army to meet the Philistine.
49 Kaj David etendis sian manon al la vazo, kaj prenis el tie
sxtonon, jxetis per la jxetilo kaj trafis la Filisxton en
lian frunton, kaj la sxtono penetris en lian frunton, kaj li
falis kun la vizagxo sur la teron.
And David put his hand in his bag, and took thence a stone,
and slang it, and smote the Philistine in his forehead, that
the stone sunk into his forehead; and he fell upon his face
to the earth.
50 Tiamaniere David venkis la Filisxton per la jxetilo kaj per
la sxtono, kaj batis la Filisxton kaj mortigis lin, kvankam
glavo ne estis en la mano de David.
So David prevailed over the Philistine with a sling and with
a stone, and smote the Philistine, and slew him; but there
was no sword in the hand of David.
51 David alkuris, starigxis super la Filisxto, prenis lian
glavon, elprenis gxin el la ingo, kaj mortigis lin, kaj
dehakis per gxi lian kapon. Kiam la Filisxtoj vidis, ke
ilia fortegulo mortis, ili forkuris.
Therefore David ran, and stood upon the Philistine, and took
his sword, and drew it out of the sheath thereof, and slew
him, and cut off his head therewith. And when the
Philistines saw their champion was dead, they fled.
52 Tiam levigxis la viroj de Izrael kaj Jehuda, kaj ekkriis,
kaj postkuris la Filisxtojn gxis la eniro en la valon kaj
gxis la pordego de Ekron. Kaj falis la mortigitoj el la
Filisxtoj sur la vojo al Sxaaraim, gxis Gat kaj gxis Ekron.
And the men of Israel and of Judah arose, and shouted, and
pursued the Philistines, until thou come to the valley, and
to the gates of Ekron. And the wounded of the Philistines
fell down by the way to Shaaraim, even unto Gath, and unto
Ekron.
53 Kaj la Izraelidoj revenis de la kurado post la Filisxtoj kaj
disrabis ilian tendaron.
And the children of Israel returned from chasing after the
Philistines, and they spoiled their tents.
54 Kaj David prenis la kapon de la Filisxto, kaj alportis gxin
en Jerusalemon, kaj liajn armilojn li metis en sian tendon.
And David took the head of the Philistine, and brought it to
Jerusalem; but he put his armour in his tent.
55 Kiam Saul vidis Davidon, elirantan kontraux la Filisxton, li
diris al Abner, la militestro: Kies filo estas cxi tiu
junulo, Abner? Kaj Abner respondis: Mi jxuras per via
animo, ho regxo, ke mi ne scias.
And when Saul saw David go forth against the Philistine, he
said unto Abner, the captain of the host, Abner, whose son
is this youth? And Abner said, As thy soul liveth, O king, I
cannot tell.
56 Kaj la regxo diris: Demandu, kies filo estas cxi tiu junulo.
And the king said, Enquire thou whose son the stripling is.
57 Kiam David revenis post la mortigo de la Filisxto, Abner
prenis lin kaj venigis lin antaux Saulon, kaj la kapo de la
Filisxto estis en lia mano.
And as David returned from the slaughter of the Philistine,
Abner took him, and brought him before Saul with the head of
the Philistine in his hand.
58 Kaj Saul diris al li: Kies filo vi estas, junulo? Kaj David
respondis: Filo de via sklavo Jisxaj, la Bet-Lehxemano.
And Saul said to him, Whose son art thou, thou young man?
And David answered, I am the son of thy servant Jesse the
Bethlehemite.
Cxapitro 18
1 Kiam li finis la paroladon kun Saul, la animo de Jonatan
alligigxis al la animo de David, kaj Jonatan ekamis lin kiel
sian animon.
And it came to pass, when he had made an end of speaking
unto Saul, that the soul of Jonathan was knit with the soul
of David, and Jonathan loved him as his own soul.
2 Kaj Saul prenis lin en tiu tago, kaj ne lasis lin reiri al
la domo de sia patro.
And Saul took him that day, and would let him go no more
home to his father's house.
3 Kaj Jonatan faris kun David interligon, cxar li ekamis lin
kiel sian animon.
Then Jonathan and David made a covenant, because he loved
him as his own soul.
4 Kaj Jonatan deprenis la tunikon, kiu estis sur li, kaj donis
gxin al David, ankaux siajn militajn vestojn, inkluzive sian
glavon, sian pafarkon, kaj sian zonon.
And Jonathan stripped himself of the robe that was upon him,
and gave it to David, and his garments, even to his sword,
and to his bow, and to his girdle.
5 Kaj David iradis cxien, kien sendis lin Saul, kaj agadis
prudente; kaj Saul faris lin estro de la militistoj, kaj tio
placxis al la tuta popolo kaj ankaux al la servantoj de
Saul.
And David went out whithersoever Saul sent him, and behaved
himself wisely: and Saul set him over the men of war, and he
was accepted in the sight of all the people, and also in the
sight of Saul's servants.
6 Okazis, ke dum ilia revenado, kiam David revenis post la
mortigo de la Filisxto, eliris la virinoj el cxiuj urboj de
Izrael, kantante kaj dancante, renkonte al la regxo Saul,
kun tamburinoj, gxojkrioj, kaj cimbaloj.
And it came to pass as they came, when David was returned
from the slaughter of the Philistine, that the women came
out of all cities of Israel, singing and dancing, to meet
king Saul, with tabrets, with joy, and with instruments of
musick.
7 Kaj la ludantaj virinoj kantis unuj al la aliaj, kaj diris:
Saul frapis milojn,
Kaj David dekmilojn.
And the women answered one another as they played, and said,
Saul hath slain his thousands, and David his ten thousands.
8 Kaj tio tre kolerigis Saulon kaj ne placxis al li, kaj li
diris: Ili donis al David dekmilojn, kaj al mi ili donis
milojn; nun mankas al li ankoraux nur la regxeco.
And Saul was very wroth, and the saying displeased him; and
he said, They have ascribed unto David ten thousands, and to
me they have ascribed but thousands: and what can he have
more but the kingdom?
9 De tiu tago kaj plue Saul malamike rigardadis Davidon.
And Saul eyed David from that day and forward.
10 En la morgauxa tago okazis, ke la malbona spirito, sendita
de Dio, atakis Saulon, kaj li furiozis en sia domo, kaj
David ludis per sia mano, kiel cxiutage, kaj en la mano de
Saul estis lanco.
And it came to pass on the morrow, that the evil spirit from
God came upon Saul, and he prophesied in the midst of the
house: and David played with his hand, as at other times:
and there was a javelin in Saul's hand.
11 Kaj Saul jxetis la lancon, kaj pensis: Mi alpikos Davidon al
la muro. Sed David forturnis sin de li du fojojn.
And Saul cast the javelin; for he said, I will smite David
even to the wall with it. And David avoided out of his
presence twice.
12 Tiam Saul ektimis Davidon, cxar la Eternulo estis kun li,
kaj de Saul Li Sin forturnis.
And Saul was afraid of David, because the LORD was with him,
and was departed from Saul.
13 Kaj Saul forigis lin de si kaj faris lin milestro, kaj li
iradis kaj venadis antaux la popolo.
Therefore Saul removed him from him, and made him his
captain over a thousand; and he went out and came in before
the people.
14 Kaj David estis prudenta en cxiuj siaj agoj, kaj la Eternulo
estis kun li.
And David behaved himself wisely in all his ways; and the
LORD was with him.
15 Kaj Saul vidis, ke li agas tre prudente, kaj li timis lin.
Wherefore when Saul saw that he behaved himself very wisely,
he was afraid of him.
16 Sed la tuta Izrael kaj Jehuda amis Davidon pro tio,
kiamaniere li iradis kaj venadis antaux ili.
But all Israel and Judah loved David, because he went out
and came in before them.
17 Kaj Saul diris al David: Jen estas mia pliagxa filino Merab,
mi donos sxin al vi kiel edzinon; nur estu al mi kuragxa kaj
konduku la militojn de la Eternulo. Cxar Saul pensis: Mia
mano lin ne tusxu, sed li pereu de la manoj de la Filisxtoj.
And Saul said to David, Behold my elder daughter Merab, her
will I give thee to wife: only be thou valiant for me, and
fight the LORD's battles. For Saul said, Let not mine hand
be upon him, but let the hand of the Philistines be upon
him.
18 Sed David diris al Saul: Kiu mi estas, kaj kia estas la vivo
de la familio de mia patro en Izrael, ke mi farigxu bofilo
de la regxo?
And David said unto Saul, Who am I? and what is my life, or
my father's family in Israel, that I should be son in law to
the king?
19 Tamen, kiam venis la tempo, ke Merab, la filino de Saul,
estu donata al David, sxi estis fordonita kiel edzino al
Adriel, la Mehxolatano.
But it came to pass at the time when Merab Saul's daughter
should have been given to David, that she was given unto
Adriel the Meholathite to wife.
20 Dume Mihxal, filino de Saul, ekamis Davidon, kaj oni diris
tion al Saul, kaj la afero placxis al li.
And Michal Saul's daughter loved David: and they told Saul,
and the thing pleased him.
21 Kaj Saul pensis: Mi donos sxin al li, por ke sxi farigxu por
li falilo, kaj por ke trafu lin la manoj de la Filisxtoj.
Kaj Saul diris al David: Per la dua filino farigxu nun mia
bofilo.
And Saul said, I will give him her, that she may be a snare
to him, and that the hand of the Philistines may be against
him. Wherefore Saul said to David, Thou shalt this day be my
son in law in the one of the twain.
22 Kaj Saul ordonis al siaj servantoj: Parolu al David sekrete,
kaj diru: Jen la regxo vin favoras, kaj cxiuj liaj servantoj
vin amas; boparencigxu do nun kun la regxo.
And Saul commanded his servants, saying, Commune with David
secretly, and say, Behold, the king hath delight in thee,
and all his servants love thee: now therefore be the king's
son in law.
23 Kaj la servantoj de Saul diris tiujn vortojn al David; sed
David diris: Cxu vi opinias, ke estas afero facila
boparencigxi kun la regxo? mi estas ja homo malricxa kaj ne
eminenta.
And Saul's servants spake those words in the ears of David.
And David said, Seemeth it to you a light thing to be a
king's son in law, seeing that I am a poor man, and lightly
esteemed?
24 Kaj la servantoj de Saul raportis al li, dirante: Tiajn
vortojn diris David.
And the servants of Saul told him, saying, On this manner
spake David.
25 Tiam Saul diris: Tiamaniere diru al David: La regxo ne
deziras alian edzigxan donacon krom cent prepucioj de
Filisxtoj, por vengxi al la malamikoj de la regxo. Kaj Saul
esperis faligi Davidon per la manoj de la Filisxtoj.
And Saul said, Thus shall ye say to David, The king desireth
not any dowry, but an hundred foreskins of the Philistines,
to be avenged of the king's enemies. But Saul thought to
make David fall by the hand of the Philistines.
26 Kaj liaj servantoj diris al David tiujn vortojn, kaj al
David placxis la afero, ke li boparencigxos kun la regxo.
Kaj antaux ol venis la destinita tempo,
And when his servants told David these words, it pleased
David well to be the king's son in law: and the days were
not expired.
27 David levigxis kaj iris kun siaj viroj kaj mortigis el la
Filisxtoj ducent virojn, kaj David alportis iliajn
prepuciojn en plena nombro al la regxo, por boparencigxi kun
la regxo. Kaj Saul donis al li sian filinon Mihxal kiel
edzinon.
Wherefore David arose and went, he and his men, and slew of
the Philistines two hundred men; and David brought their
foreskins, and they gave them in full tale to the king, that
he might be the king's son in law. And Saul gave him Michal
his daughter to wife.
28 Kaj Saul vidis kaj komprenis, ke la Eternulo estas kun
David, kaj ke Mihxal, la filino de Saul, lin amas.
And Saul saw and knew that the LORD was with David, and that
Michal Saul's daughter loved him.
29 Tiam Saul ankoraux pli ektimis Davidon, kaj Saul farigxis
malamiko de David por cxiam.
And Saul was yet the more afraid of David; and Saul became
David's enemy continually.
30 La estroj de la Filisxtoj eliradis, kaj cxiufoje, kiam ili
eliris, David agis pli prudente ol cxiuj servantoj de Saul,
kaj lia nomo farigxis tre glora.
Then the princes of the Philistines went forth: and it came
to pass, after they went forth, that David behaved himself
more wisely than all the servants of Saul; so that his name
was much set by.
Cxapitro 19
1 Saul diris al sia filo Jonatan kaj al cxiuj siaj servantoj,
ke ili mortigu Davidon.
And Saul spake to Jonathan his son, and to all his servants,
that they should kill David.
2 Sed Jonatan, filo de Saul, tre amis Davidon. Kaj Jonatan
sciigis al David, dirante: Mia patro Saul intencas mortigi
vin; tial gardu vin, mi petas, morgaux matene: iru en
sekretan lokon kaj kasxu vin.
But Jonathan Saul's son delighted much in David: and
Jonathan told David, saying, Saul my father seeketh to kill
thee: now therefore, I pray thee, take heed to thyself until
the morning, and abide in a secret place, and hide thyself:
3 Kaj mi eliros kaj starigxos apud mia patro sur tiu kampo,
kie vi estos, kaj mi parolos pri vi al mia patro; kaj kiam
mi vidos, kiel la afero staras, mi diros al vi.
And I will go out and stand beside my father in the field
where thou art, and I will commune with my father of thee;
and what I see, that I will tell thee.
4 Kaj Jonatan parolis pri David bonon al sia patro Saul, kaj
diris al li: La regxo ne peku kontraux sia sklavo David,
cxar li ne pekis kontraux vi kaj cxar liaj agoj estas tre
bonaj por vi;
And Jonathan spake good of David unto Saul his father, and
said unto him, Let not the king sin against his servant,
against David; because he hath not sinned against thee, and
because his works have been to thee-ward very good:
5 li riskis sian vivon kaj mortigis la Filisxton, kaj la
Eternulo faris grandan savon al la tuta Izrael; vi tion
vidis, kaj vi gxojis; kial do vi volas peki kontraux
senkulpa sango kaj mortigi Davidon senkauxze?
For he did put his life in his hand, and slew the
Philistine, and the LORD wrought a great salvation for all
Israel: thou sawest it, and didst rejoice: wherefore then
wilt thou sin against innocent blood, to slay David without
a cause?
6 Kaj Saul auxskultis la vocxon de Jonatan, kaj Saul jxuris:
Mi jxuras per la Eternulo, li ne mortos.
And Saul hearkened unto the voice of Jonathan: and Saul
sware, As the LORD liveth, he shall not be slain.
7 Tiam Jonatan alvokis Davidon, kaj Jonatan rakontis al li
cxion cxi tion; kaj Jonatan alkondukis Davidon al Saul, ke
li estu antaux cxi tiu kiel antauxe.
And Jonathan called David, and Jonathan shewed him all those
things. And Jonathan brought David to Saul, and he was in
his presence, as in times past.
8 Komencigxis denove milito; kaj David eliris kaj batalis
kontraux la Filisxtoj, kaj frapis ilin per granda frapo, kaj
ili forkuris de li.
And there was war again: and David went out, and fought with
the Philistines, and slew them with a great slaughter; and
they fled from him.
9 Sed la malbona spirito, sendita de la Eternulo, denove venis
sur Saulon, kiam li sidis en sia domo kaj lia lanco estis en
lia mano kaj David ludis per la mano.
And the evil spirit from the LORD was upon Saul, as he sat
in his house with his javelin in his hand: and David played
with his hand.
10 Kaj Saul intencis alpiki per la lanco Davidon al la muro;
sed David forsaltis de Saul, kaj la lanco enpikigxis en la
muron, kaj David forkuris kaj savigxis en tiu nokto.
And Saul sought to smite David even to the wall with the
javelin: but he slipped away out of Saul's presence, and he
smote the javelin into the wall: and David fled, and escaped
that night.
11 Tiam Saul sendis senditojn al la domo de David, por fari
gardon kontraux li kaj mortigi lin matene. Sed al David
diris lia edzino Mihxal jene: Se vi ne savos vian animon en
cxi tiu nokto, vi morgaux estos mortigita.
Saul also sent messengers unto David's house, to watch him,
and to slay him in the morning: and Michal David's wife told
him, saying, If thou save not thy life to night, to morrow
thou shalt be slain.
12 Kaj Mihxal malsuprenigis Davidon per la fenestro, kaj li
foriris, forkuris, kaj savigxis.
So Michal let David down through a window: and he went, and
fled, and escaped.
13 Poste Mihxal prenis doman dion, metis gxin sur la liton,
cxirkaux gxian kapon sxi metis tapisxon el kapra felo, kaj
kovris gxin per vesto.
And Michal took an image, and laid it in the bed, and put a
pillow of goats' hair for his bolster, and covered it with a
cloth.
14 Kiam Saul sendis senditojn, por preni Davidon, sxi diris: Li
estas malsana.
And when Saul sent messengers to take David, she said, He is
sick.
15 Saul sendis la senditojn, ke ili rigardu Davidon, kaj li
diris al ili: Alportu lin al mi kun la lito, por ke oni
mortigu lin.
And Saul sent the messengers again to see David, saying,
Bring him up to me in the bed, that I may slay him.
16 La senditoj venis, kaj vidis, ke sur la lito estas doma dio
kaj cxirkaux gxia kapo estas tapisxo el kapra felo.
And when the messengers were come in, behold, there was an
image in the bed, with a pillow of goats' hair for his
bolster.
17 Kaj Saul diris al Mihxal: Kial vi tiel trompis min kaj
foririgis mian malamikon, ke li savigxu? Kaj Mihxal diris
al Saul: Li diris al mi: Foririgu min, cxar alie mi vin
mortigos.
And Saul said unto Michal, Why hast thou deceived me so, and
sent away mine enemy, that he is escaped? And Michal
answered Saul, He said unto me, Let me go; why should I kill
thee?
18 Dume David forkuris kaj savigxis, kaj venis al Samuel en
Raman, kaj rakontis al li cxion, kion faris al li Saul. Kaj
li kaj Samuel iris kaj restis en Najot.
So David fled, and escaped, and came to Samuel to Ramah, and
told him all that Saul had done to him. And he and Samuel
went and dwelt in Naioth.
19 Kaj oni raportis al Saul, dirante: Jen David estas nun en
Najot, en la regiono de Rama.
And it was told Saul, saying, Behold, David is at Naioth in
Ramah.
20 Tiam Saul sendis senditojn, por preni Davidon. Sed ili
ekvidis aron da profetoj, kiuj estis profetantaj, kaj
Samuelon, kiu staris super ili; kaj venis sur la senditojn
de Saul la spirito de Dio, kaj ili ankaux ekprofetis.
And Saul sent messengers to take David: and when they saw
the company of the prophets prophesying, and Samuel standing
as appointed over them, the Spirit of God was upon the
messengers of Saul, and they also prophesied.
21 Kiam oni tion raportis al Saul, li sendis aliajn senditojn;
sed ankaux ili ekprofetis.
And when it was told Saul, he sent other messengers, and
they prophesied likewise. And Saul sent messengers again the
third time, and they prophesied also.
22 Tiam li mem iris en Raman, kaj venis al la granda puto, kiu
estas en Sehxu, kaj demandis: Kie estas Samuel kaj David?
Kaj oni respondis: En Najot, en la regiono de Rama.
Then went he also to Ramah, and came to a great well that is
in Sechu: and he asked and said, Where are Samuel and David?
And one said, Behold, they be at Naioth in Ramah.
23 Kaj li iris tien, en Najoton en la Rama regiono; sed tiam
ankaux sur lin venis la spirito de Dio, kaj li iris cxiam
profetante, gxis li venis en Najoton en la Rama regiono.
And he went thither to Naioth in Ramah: and the Spirit of
God was upon him also, and he went on, and prophesied, until
he came to Naioth in Ramah.
24 Kaj li ankaux demetis siajn vestojn, kaj li ankaux profetis
antaux Samuel, kaj li kusxis senveste dum tiu tuta tago kaj
dum la tuta nokto. Tial oni diras: Cxu ankaux Saul estas
inter la profetoj?
And he stripped off his clothes also, and prophesied before
Samuel in like manner, and lay down naked all that day and
all that night. Wherefore they say, Is Saul also among the
prophets?
Cxapitro 20
1 Sed David forkuris el Najot en la Rama regiono, kaj venis,
kaj diris al Jonatan: Kion mi faris? kio estas mia krimo?
kaj kio estas mia peko antaux via patro, ke li volas
forpreni mian animon?
And David fled from Naioth in Ramah, and came and said
before Jonathan, What have I done? what is mine iniquity?
and what is my sin before thy father, that he seeketh my
life?
2 Sed tiu diris al li: Tio certe ne farigxos, vi ne mortos;
mia patro faras nenian aferon grandan aux malgrandan, ne
sciigante tion al mi; kial do mia patro kasxus antaux mi cxi
tiun aferon? tio ne farigxos.
And he said unto him, God forbid; thou shalt not die:
behold, my father will do nothing either great or small, but
that he will shew it me: and why should my father hide this
thing from me? it is not so.
3 Tiam David plue jxuris kaj diris: Via patro scias bone, ke
vi favoras min, tial li diris al si: Jonatan ne devas scii
cxi tion, por ke li ne afliktigxu; vere, kiel vivas la
Eternulo kaj kiel vivas via animo, inter mi kaj la morto
estas nur unu pasxo.
And David sware moreover, and said, Thy father certainly
knoweth that I have found grace in thine eyes; and he saith,
Let not Jonathan know this, lest he be grieved: but truly as
the LORD liveth, and as thy soul liveth, there is but a step
between me and death.
4 Kaj Jonatan diris al David: Kion ajn via animo diros, tion
mi faros por vi.
Then said Jonathan unto David, Whatsoever thy soul desireth,
I will even do it for thee.
5 Tiam David diris al Jonatan: Jen morgaux estos monatkomenco,
kaj mi devas sidi kun la regxo cxe la tagmangxo; permesu, ke
mi foriru kaj kasxu min sur la kampo gxis vespero de la tria
tago.
And David said unto Jonathan, Behold, to morrow is the new
moon, and I should not fail to sit with the king at meat:
but let me go, that I may hide myself in the field unto the
third day at even.
6 Se via patro demandos pri mi, tiam diru: David forte petis
min, ke li kuru al sia urbo Bet-Lehxem, cxar tie estas
cxiujara oferado de la tuta familio.
If thy father at all miss me, then say, David earnestly
asked leave of me that he might run to Bethlehem his city:
for there is a yearly sacrifice there for all the family.
7 Se li diros: Bone, tiam estos paco al via sklavo; sed se li
ekkoleros, tiam sciiu, ke malbono jam estas decidita de li.
If he say thus, It is well; thy servant shall have peace:
but if he be very wroth, then be sure that evil is
determined by him.
8 Faru do favorkorajxon al via sklavo, cxar vi akceptis vian
sklavon kun vi en interligon antaux la Eternulo; kaj se mi
havas sur mi ian kulpon, tiam mortigu min vi; sed por kio vi
venigus min al via patro?
Therefore thou shalt deal kindly with thy servant; for thou
hast brought thy servant into a covenant of the LORD with
thee: notwithstanding, if there be in me iniquity, slay me
thyself; for why shouldest thou bring me to thy father?
9 Sed Jonatan diris: Neniam tio farigxu al vi, ke mi scius, ke
mia patro decidis malbonon kontraux vi, kaj mi ne sciigus
tion al vi.
And Jonathan said, Far be it from thee: for if I knew
certainly that evil were determined by my father to come
upon thee, then would not I tell it thee?
10 Kaj David diris al Jonatan: Kiu diros al mi, se via patro
donos al vi respondon kruelan?
Then said David to Jonathan, Who shall tell me? or what if
thy father answer thee roughly?
11 Jonatan diris al David: Venu, ni eliros sur la kampon. Kaj
ambaux eliris sur la kampon.
And Jonathan said unto David, Come, and let us go out into
the field. And they went out both of them into the field.
12 Tiam Jonatan diris al David: La Eternulo, Dio de Izrael, se
mi esploros mian patron gxis postmorgaux, kaj konvinkigxos,
ke li estas favora al David, kaj se mi tiam ne sendos al vi
kaj ne malkasxos al viaj oreloj--
And Jonathan said unto David, O LORD God of Israel, when I
have sounded my father about to morrow any time, or the
third day, and, behold, if there be good toward David, and I
then send not unto thee, and shew it thee;
13 tiam la Eternulo punu kaj repunu Jonatanon. Sed se al mia
patro placxos io malbona kontraux vi, tion mi ankaux
malkasxos al viaj oreloj, kaj mi forliberigos vin, ke vi iru
en paco; kaj la Eternulo estu kun vi, kiel Li estis kun mia
patro.
The LORD do so and much more to Jonathan: but if it please
my father to do thee evil, then I will shew it thee, and
send thee away, that thou mayest go in peace: and the LORD
be with thee, as he hath been with my father.
14 Kaj se mi ankoraux vivos, cxu vi ne agos kun mi favorkore,
ke mi ne mortu?
And thou shalt not only while yet I live shew me the
kindness of the LORD, that I die not:
15 Kaj vian favorkorecon ne fortiru de mia domo eterne, ecx ne
tiam, kiam la Eternulo ekstermos cxiujn malamikojn de David
de sur la tero.
But also thou shalt not cut off thy kindness from my house
for ever: no, not when the LORD hath cut off the enemies of
David every one from the face of the earth.
16 Tiamaniere faris Jonatan interligon kun la domo de David, se
la Eternulo punos la malamikojn de David.
So Jonathan made a covenant with the house of David, saying,
Let the LORD even require it at the hand of David's enemies.
17 Kaj Jonatan plue jxuris al David pri sia amo al li, cxar li
amis lin kiel sian animon.
And Jonathan caused David to swear again, because he loved
him: for he loved him as he loved his own soul.
18 Kaj Jonatan diris al li: Morgaux estos komenco de monato,
kaj oni demandos pri vi, cxar oni rimarkos vian sidlokon.
Then Jonathan said to David, To morrow is the new moon: and
thou shalt be missed, because thy seat will be empty.
19 En la tria tago rapidu kaj venu al la loko, kie vi kasxis
vin dum la labora tago, kaj vi sidos apud la sxtono Ezel.
And when thou hast stayed three days, then thou shalt go
down quickly, and come to the place where thou didst hide
thyself when the business was in hand, and shalt remain by
the stone Ezel.
20 Kaj mi pafos preter gxin tri sagojn, kvazaux pafante al
celo.
And I will shoot three arrows on the side thereof, as though
I shot at a mark.
21 Kaj poste mi sendos junulon, dirante: Iru, trovu la sagojn.
Se mi diros al la junulo: Jen la sagoj estas antaux vi,
prenu ilin kaj venu--tiam estas paco al vi kaj nenio
minacas, kiel vivas la Eternulo.
And, behold, I will send a lad, saying, Go, find out the
arrows. If I expressly say unto the lad, Behold, the arrows
are on this side of thee, take them; then come thou: for
there is peace to thee, and no hurt; as the LORD liveth.
22 Sed se mi tiel diros al la junulo: Jen la sagoj estas post
vi malproksime--tiam foriru, cxar la Eternulo vin forsendas.
But if I say thus unto the young man, Behold, the arrows are
beyond thee; go thy way: for the LORD hath sent thee away.
23 Kaj koncerne tion, kion parolis inter ni mi kaj vi, la
Eternulo estu inter mi kaj vi por cxiam.
And as touching the matter which thou and I have spoken of,
behold, the LORD be between thee and me for ever.
24 Tiam David kasxis sin sur la kampo. Kaj kiam estis la
monatkomenco, la regxo sidigxis al tagmangxo;
So David hid himself in the field: and when the new moon was
come, the king sat him down to eat meat.
25 kaj kiam la regxo sidigxis sur sia loko, kiel cxiufoje, sur
la sidloko apud la muro, Jonatan levigxis, kaj Abner
sidigxis apud Saul, kaj la loko de David restis neokupita.
And the king sat upon his seat, as at other times, even upon
a seat by the wall: and Jonathan arose, and Abner sat by
Saul's side, and David's place was empty.
26 Sed Saul diris nenion en tiu tago, cxar li pensis: Io okazis
al li, versxajne li estas malpura, li ne purigxis.
Nevertheless Saul spake not any thing that day: for he
thought, Something hath befallen him, he is not clean;
surely he is not clean.
27 Estis la dua tago de la monatkomenco, kaj la loko de David
restis neokupita. Tiam Saul diris al sia filo Jonatan: Kial
la filo de Jisxaj ne venis hieraux nek hodiaux al la
tagmangxo?
And it came to pass on the morrow, which was the second day
of the month, that David's place was empty: and Saul said
unto Jonathan his son, Wherefore cometh not the son of Jesse
to meat, neither yesterday, nor to day?
28 Kaj Jonatan respondis al Saul: David forte petis min, ke li
iru Bet-Lehxemon,
And Jonathan answered Saul, David earnestly asked leave of
me to go to Bethlehem:
29 kaj li diris: Forliberigu min, cxar ni havas en la urbo
familian oferadon, kaj mia frato ordonis al mi esti tie;
tial nun, se vi estas favora al mi, permesu, ke mi rapidu
tien kaj ke mi vidu miajn fratojn. Tial li ne venis al la
tablo de la regxo.
And he said, Let me go, I pray thee; for our family hath a
sacrifice in the city; and my brother, he hath commanded me
to be there: and now, if I have found favour in thine eyes,
let me get away, I pray thee, and see my brethren. Therefore
he cometh not unto the king's table.
30 Tiam ekflamis la kolero de Saul kontraux Jonatan, kaj li
diris al li: Ho, filo de obstina virino! cxu mi ne scias, ke
vi elektis al vi la filon de Jisxaj, por via malhonoro kaj
por la malhonoro de via patrino?
Then Saul's anger was kindled against Jonathan, and he said
unto him, Thou son of the perverse rebellious woman, do not
I know that thou hast chosen the son of Jesse to thine own
confusion, and unto the confusion of thy mother's nakedness?
31 Cxar tiel longe, kiel la filo de Jisxaj vivos sur la tero,
ne fortikigxos vi nek via regno. Nun sendu, kaj venigu lin
al mi, cxar li meritas la morton.
For as long as the son of Jesse liveth upon the ground, thou
shalt not be established, nor thy kingdom. Wherefore now
send and fetch him unto me, for he shall surely die.
32 Sed Jonatan respondis al sia patro Saul kaj diris al li: Pro
kio oni mortigu lin? kion li faris?
And Jonathan answered Saul his father, and said unto him,
Wherefore shall he be slain? what hath he done?
33 Tiam Saul jxetis sur lin la lancon, por frapi lin. Tiam
Jonatan komprenis, ke cxe lia patro gxi estas afero
decidita, mortigi Davidon.
And Saul cast a javelin at him to smite him: whereby
Jonathan knew that it was determined of his father to slay
David.
34 Kaj Jonatan en forta kolero levis sin de cxe la tablo; kaj
li nenion mangxis en tiu dua tago de la monatkomenco; cxar
li malgxojis pro David, ke lia patro tiel insultis lin.
So Jonathan arose from the table in fierce anger, and did
eat no meat the second day of the month: for he was grieved
for David, because his father had done him shame.
35 En la sekvanta mateno Jonatan eliris sur la kampon en la
tempo interkonsentita kun David, kaj malgranda knabo estis
kun li.
And it came to pass in the morning, that Jonathan went out
into the field at the time appointed with David, and a
little lad with him.
36 Kaj li diris al sia knabo: Kuru, trovu la sagojn, kiujn mi
pafas. La knabo kuris, kaj li pafjxetis la sagon
malproksime trans lin.
And he said unto his lad, Run, find out now the arrows which
I shoot. And as the lad ran, he shot an arrow beyond him.
37 Kiam la knabo venis al la loko, kien Jonatan pafjxetis la
sagon, Jonatan ekkriis al la junulo, dirante: La sago kusxas
ja post vi malproksime.
And when the lad was come to the place of the arrow which
Jonathan had shot, Jonathan cried after the lad, and said,
Is not the arrow beyond thee?
38 Kaj Jonatan kriis al la knabo: Tuj, rapidu, ne staru. Kaj
la knabo de Jonatan kolektis la sagojn kaj venis al sia
sinjoro.
And Jonathan cried after the lad, Make speed, haste, stay
not. And Jonathan's lad gathered up the arrows, and came to
his master.
39 Kaj la knabo nenion sciis; nur Jonatan kaj David sciis la
aferon.
But the lad knew not any thing: only Jonathan and David knew
the matter.
40 Jonatan fordonis siajn armilojn al la knabo, kiu estis cxe
li, kaj diris al li: Iru, portu en la urbon.
And Jonathan gave his artillery unto his lad, and said unto
him, Go, carry them to the city.
41 Kiam la knabo foriris, David levigxis de la suda flanko,
jxetis sin vizagxaltere, kaj salutis tri fojojn; kaj ili
kisis sin reciproke, kaj ploris ambaux kune, sed David pli.
And as soon as the lad was gone, David arose out of a place
toward the south, and fell on his face to the ground, and
bowed himself three times: and they kissed one another, and
wept one with another, until David exceeded.
42 Kaj Jonatan diris al David: Iru en paco, kiel ni jxuris
ambaux per la nomo de la Eternulo, dirante: La Eternulo estu
inter mi kaj vi, inter mia idaro kaj via idaro eterne. Kaj
li levigxis kaj foriris, kaj Jonatan venis en la urbon.
And Jonathan said to David, Go in peace, forasmuch as we
have sworn both of us in the name of the LORD, saying, The
LORD be between me and thee, and between my seed and thy
seed for ever. And he arose and departed: and Jonathan went
into the city.
Cxapitro 21
1 Kaj David venis en Nobon al la pastro Ahximelehx, kaj
Ahximelehx time eliris renkonte al David, kaj diris al li:
Kial vi estas sola kaj neniu estas kun vi?
Then came David to Nob to Ahimelech the priest: and
Ahimelech was afraid at the meeting of David, and said unto
him, Why art thou alone, and no man with thee?
2 Kaj David respondis al la pastro Ahximelehx: La regxo ion
komisiis al mi, kaj diris al mi: Neniu ion sciu pri la
afero, por kiu mi sendas vin kaj kiun mi komisiis al vi;
tial por miaj junuloj mi destinis lokon tian kaj tian.
And David said unto Ahimelech the priest, The king hath
commanded me a business, and hath said unto me, Let no man
know any thing of the business whereabout I send thee, and
what I have commanded thee: and I have appointed my servants
to such and such a place.
3 Nun kion vi havas sub la mano? donu en mian manon kvin
panojn, aux tion, kio trovigxos.
Now therefore what is under thine hand? give me five loaves
of bread in mine hand, or what there is present.
4 Kaj la pastro respondis al David kaj diris: Simplan panon mi
ne havas sub mia mano, estas nur pano sankta, se la junuloj
nur detenis sin de virinoj.
And the priest answered David, and said, There is no common
bread under mine hand, but there is hallowed bread; if the
young men have kept themselves at least from women.
5 Tiam David respondis al la pastro kaj diris al li: Virinoj
estas for de ni de hieraux kaj antauxhieraux, de la momento,
kiam mi eliris, kaj la apartenajxoj de la junuloj estas
sanktaj; se la vojo estas malsankta, gxi ankoraux hodiaux
sanktigxos per la apartenajxoj.
And David answered the priest, and said unto him, Of a truth
women have been kept from us about these three days, since I
came out, and the vessels of the young men are holy, and the
bread is in a manner common, yea, though it were sanctified
this day in the vessel.
6 Tiam la pastro donis al li la sanktajxon, cxar ne estis tie
pano krom la panoj de propono, kiuj estis forprenitaj de
antaux la Eternulo, por meti varman panon post la formeto de
tiuj.
So the priest gave him hallowed bread: for there was no
bread there but the shewbread, that was taken from before
the LORD, to put hot bread in the day when it was taken
away.
7 Tie unu el la servantoj de Saul estis ensxlosita en tiu tago
antaux la Eternulo; lia nomo estis Doeg la Edomido, la cxefa
el la pasxtistoj de Saul.
Now a certain man of the servants of Saul was there that
day, detained before the LORD; and his name was Doeg, an
Edomite, the chiefest of the herdmen that belonged to Saul.
8 Kaj David diris al Ahximelehx: Cxu vi ne havas sub via mano
lancon aux glavon? cxar nek mian glavon, nek miajn aliajn
batalilojn mi prenis kun mi, cxar la afero de la regxo estis
urgxa.
And David said unto Ahimelech, And is there not here under
thine hand spear or sword? for I have neither brought my
sword nor my weapons with me, because the king's business
required haste.
9 Tiam la pastro diris: La glavo de Goljat, la Filisxto, kiun
vi mortigis en la valo de Ela, jen gxi estas, envolvita en
vesto, malantaux la efodo. Se vi volas preni gxin al vi,
prenu, cxar ne havigxas alia krom cxi tiu. Kaj David diris:
Ne ekzistas simila al gxi, donu gxin al mi.
And the priest said, The sword of Goliath the Philistine,
whom thou slewest in the valley of Elah, behold, it is here
wrapped in a cloth behind the ephod: if thou wilt take that,
take it: for there is no other save that here. And David
said, There is none like that; give it me.
10 Kaj David levigxis kaj forkuris en tiu tago de Saul, kaj
venis al Ahxisx, regxo de Gat.
And David arose and fled that day for fear of Saul, and went
to Achish the king of Gath.
11 Kaj la servantoj de Ahxisx diris al li: Tio estas ja David,
regxo de la lando! pri li oni ja kantis, dancante, kaj
dirante:
Saul frapis milojn,
Kaj David dekmilojn!
And the servants of Achish said unto him, Is not this David
the king of the land? did they not sing one to another of
him in dances, saying, Saul hath slain his thousands, and
David his ten thousands?
12 David metis tiujn vortojn en sian koron, kaj tre ektimis
Ahxisxon, la regxon de Gat.
And David laid up these words in his heart, and was sore
afraid of Achish the king of Gath.
13 Tial li sxangxis sian aspekton antaux iliaj okuloj, furiozis
inter iliaj manoj, desegnis sur la pordoj de la pordego, kaj
fluigis salivon sur sian barbon.
And he changed his behaviour before them, and feigned
himself mad in their hands, and scrabbled on the doors of
the gate, and let his spittle fall down upon his beard.
14 Tiam Ahxisx diris al siaj servantoj: Vi vidas ja, ke cxi tiu
homo estas freneza; kial do vi venigis lin al mi?
Then said Achish unto his servants, Lo, ye see the man is
mad: wherefore then have ye brought him to me?
15 Cxu mankas al mi frenezuloj, ke vi alkondukis cxi tiun, ke
li faru frenezajxojn antaux mi? cxu tia povas eniri en mian
domon?
Have I need of mad men, that ye have brought this fellow to
play the mad man in my presence? shall this fellow come into
my house?
Cxapitro 22
1 Kaj David foriris de tie, kaj savigxis en la kaverno Adulam.
Kiam tion auxdis liaj fratoj kaj la tuta domo de lia patro,
ili venis al li tien.
David therefore departed thence, and escaped to the cave
Adullam: and when his brethren and all his father's house
heard it, they went down thither to him.
2 Kaj kolektigxis al li cxiuj viroj premataj, sxulduloj,
afliktitoj, kaj li farigxis ilia estro; ili estis kun li
cxirkaux kvarcent viroj.
And every one that was in distress, and every one that was
in debt, and every one that was discontented, gathered
themselves unto him; and he became a captain over them: and
there were with him about four hundred men.
3 Kaj de tie David iris en Micpen de Moab, kaj li diris al la
regxo de Moab: Permesu al mia patro kaj al mia patrino resti
cxe vi, gxis mi ekscios, kion faros al mi Dio.
And David went thence to Mizpeh of Moab: and he said unto
the king of Moab, Let my father and my mother, I pray thee,
come forth, and be with you, till I know what God will do
for me.
4 Kaj li alkondukis ilin al la regxo de Moab, kaj ili restis
cxe li la tutan tempon, kiun David estis en la fortikajxo.
And he brought them before the king of Moab: and they dwelt
with him all the while that David was in the hold.
5 Sed la profeto Gad diris al David: Ne restu en la
fortikajxo; iru kaj venu en la landon de Jehuda. Kaj David
iris kaj venis en la arbaron Hxeret.
And the prophet Gad said unto David, Abide not in the hold;
depart, and get thee into the land of Judah. Then David
departed, and came into the forest of Hareth.
6 Saul auxdis, ke aperis David kaj la viroj, kiuj estis kun
li. Saul tiam sidis en Gibea sub la tamarisko sur la
altajxo, kaj lia lanco estis en lia mano, kaj cxiuj liaj
servantoj staris apud li.
When Saul heard that David was discovered, and the men that
were with him, (now Saul abode in Gibeah under a tree in
Ramah, having his spear in his hand, and all his servants
were standing about him;)
7 Kaj Saul diris al siaj servantoj, kiuj staris apud li:
Auxskultu, idoj de Benjamen: cxu al cxiuj el vi la filo de
Jisxaj donos kampojn kaj vinbergxardenojn? cxu vin cxiujn li
faros milestroj kaj centestroj?
Then Saul said unto his servants that stood about him, Hear
now, ye Benjamites; will the son of Jesse give every one of
you fields and vineyards, and make you all captains of
thousands, and captains of hundreds;
8 cxar vi cxiuj faris konspiron kontraux mi, kaj neniu sciigis
al miaj oreloj, ke mia filo faris interligon kun la filo de
Jisxaj, kaj neniu el vi kompatas min kaj sciigis al miaj
oreloj, ke mia filo instigis mian sklavon kontraux mi, por
fari insidon, kiel nun.
That all of you have conspired against me, and there is none
that sheweth me that my son hath made a league with the son
of Jesse, and there is none of you that is sorry for me, or
sheweth unto me that my son hath stirred up my servant
against me, to lie in wait, as at this day?
9 Tiam respondis Doeg la Edomido, kiu staris kun la servantoj
de Saul, kaj li diris: Mi vidis, ke la filo de Jisxaj venis
en Nobon al Ahximelehx, filo de Ahxitub.
Then answered Doeg the Edomite, which was set over the
servants of Saul, and said, I saw the son of Jesse coming to
Nob, to Ahimelech the son of Ahitub.
10 Kaj cxi tiu demandis pri li la Eternulon, kaj donis al li
mangxajxon, kaj ankaux la glavon de la Filisxto Goljat li
donis al li.
And he enquired of the LORD for him, and gave him victuals,
and gave him the sword of Goliath the Philistine.
11 Tiam la regxo sendis voki la pastron Ahximelehx, filo de
Ahxitub, kaj la tutan domon de lia patro, la pastrojn, kiuj
estis en Nob, kaj ili cxiuj venis al la regxo.
Then the king sent to call Ahimelech the priest, the son of
Ahitub, and all his father's house, the priests that were in
Nob: and they came all of them to the king.
12 Kaj Saul diris: Auxskultu, filo de Ahxitub! Kaj cxi tiu
respondis: Jen mi estas, mia sinjoro.
And Saul said, Hear now, thou son of Ahitub. And he
answered, Here I am, my lord.
13 Kaj Saul diris al li: Kial vi faris konspiron kontraux mi,
vi kaj la filo de Jisxaj, kiam vi donis al li panon kaj
glavon, kaj demandis pri li Dion, por ke li levigxu kontraux
mi inside, kiel nun?
And Saul said unto him, Why have ye conspired against me,
thou and the son of Jesse, in that thou hast given him
bread, and a sword, and hast enquired of God for him, that
he should rise against me, to lie in wait, as at this day?
14 Kaj Ahximelehx respondis al la regxo kaj diris: Kiu do el
cxiuj viaj servantoj estas tiel fidela, kiel David, kiu
estas bofilo de la regxo kaj fervore vin obeas kaj estas
estimata en via domo?
Then Ahimelech answered the king, and said, And who is so
faithful among all thy servants as David, which is the
king's son in law, and goeth at thy bidding, and is
honourable in thine house?
15 cxu hodiaux mi komencis demandi pri li Dion? neniel mi tion
farus! la regxu ne kulpigu pri tio sian sklavon, nek la
tutan domon de mia patro; cxar via sklavo sciis pri cxio cxi
tio nenion malgrandan nek grandan.
Did I then begin to enquire of God for him? be it far from
me: let not the king impute any thing unto his servant, nor
to all the house of my father: for thy servant knew nothing
of all this, less or more.
16 Sed la regxo diris: Vi devas morti, Ahximelehx, vi kaj la
tuta domo de via patro.
And the king said, Thou shalt surely die, Ahimelech, thou,
and all thy father's house.
17 Kaj la regxo diris al la kuristoj, kiuj staris apud li:
Turnu vin kaj mortigu la pastrojn de la Eternulo, cxar ili
estas en interkonsento kun David; ili sciis, ke li estas
forkurinto, kaj tamen ili ne raportis al mi. Sed la
servantoj de la regxo ne volis levi siajn manojn, por frapi
la pastrojn de la Eternulo.
And the king said unto the footmen that stood about him,
Turn, and slay the priests of the LORD: because their hand
also is with David, and because they knew when he fled, and
did not shew it to me. But the servants of the king would
not put forth their hand to fall upon the priests of the
LORD.
18 Tiam la regxo diris al Doeg: Turnu vin vi kaj frapu la
pastrojn. Kaj Doeg la Edomido sin turnis kaj frapis la
pastrojn, kaj mortigis en tiu tago okdek kvin virojn, kiuj
portis linajn efodojn.
And the king said to Doeg, Turn thou, and fall upon the
priests. And Doeg the Edomite turned, and he fell upon the
priests, and slew on that day fourscore and five persons
that did wear a linen ephod.
19 Kaj Nobon, la urbon de la pastroj, li frapis per la akrajxo
de la glavo, la virojn kaj virinojn, infanojn kaj
sucxinfanojn, bovojn kaj azenojn kaj sxafojn, cxion per la
akrajxo de la glavo.
And Nob, the city of the priests, smote he with the edge of
the sword, both men and women, children and sucklings, and
oxen, and asses, and sheep, with the edge of the sword.
20 Sed forsavigxis unu filo de Ahximelehx, filo de Ahxitub; lia
nomo estis Ebjatar; li forkuris al David.
And one of the sons of Ahimelech the son of Ahitub, named
Abiathar, escaped, and fled after David.
21 Kaj Ebjatar rakontis al David, ke Saul mortigis la pastrojn
de la Eternulo.
And Abiathar shewed David that Saul had slain the LORD's
priests.
22 Tiam David diris al Ebjatar: Mi sciis en tiu tago, kiam tie
estis Doeg la Edomido, ke li certe raportos al Saul; mi
estas kulpa pri cxiuj animoj de via patrodomo.
And David said unto Abiathar, I knew it that day, when Doeg
the Edomite was there, that he would surely tell Saul: I
have occasioned the death of all the persons of thy father's
house.
23 Restu cxe mi, ne timu; cxar kiu sercxos mian animon, tiu
sercxos ankaux vian animon; sed vi estos gardata cxe mi.
Abide thou with me, fear not: for he that seeketh my life
seeketh thy life: but with me thou shalt be in safeguard.
Cxapitro 23
1 Oni raportis al David la sciigon: Jen la Filisxtoj militas
kontraux Keila kaj prirabas la drasxejojn.
Then they told David, saying, Behold, the Philistines fight
against Keilah, and they rob the threshingfloors.
2 Tiam David demandis la Eternulon, dirante: Cxu mi iru kaj
frapu tiujn Filisxtojn? Kaj la Eternulo diris al David: Iru
kaj frapu la Filisxtojn, kaj savu Keilan.
Therefore David enquired of the LORD, saying, Shall I go and
smite these Philistines? And the LORD said unto David, Go,
and smite the Philistines, and save Keilah.
3 Sed la viroj de David diris al li: Jen cxi tie en Judujo ni
timas; kiel do estos, kiam ni iros al Keila, al la
tacxmentoj de la Filisxtoj?
And David's men said unto him, Behold, we be afraid here in
Judah: how much more then if we come to Keilah against the
armies of the Philistines?
4 Tiam David denove demandis la Eternulon, kaj la Eternulo
respondis al li, dirante: Levigxu, iru al Keila, cxar Mi
transdonos la Filisxtojn en viajn manojn.
Then David enquired of the LORD yet again. And the LORD
answered him and said, Arise, go down to Keilah; for I will
deliver the Philistines into thine hand.
5 Kaj David kun siaj viroj iris al Keila kaj batalis kontraux
la Filisxtoj kaj forpelis iliajn brutojn kaj frapis ilin per
granda frapo; tiamaniere David savis la logxantojn de Keila.
So David and his men went to Keilah, and fought with the
Philistines, and brought away their cattle, and smote them
with a great slaughter. So David saved the inhabitants of
Keilah.
6 Kiam Ebjatar, filo de Ahximelehx, forkuris al David en
Keilan, li kunportis kun si efodon.
And it came to pass, when Abiathar the son of Ahimelech fled
to David to Keilah, that he came down with an ephod in his
hand.
7 Oni raportis al Saul, ke David venis en Keilan. Tiam Saul
diris: Dio transdonis lin en mian manon, cxar li estas
ensxlosita, enirinte en urbon, kiu havas pordojn kaj
riglilojn.
And it was told Saul that David was come to Keilah. And Saul
said, God hath delivered him into mine hand; for he is shut
in, by entering into a town that hath gates and bars.
8 Kaj Saul kunvokigis la tutan popolon por milito, por iri al
Keila, por siegxi Davidon kaj liajn virojn.
And Saul called all the people together to war, to go down
to Keilah, to besiege David and his men.
9 Kiam David eksciis, ke Saul intencas malbonon kontraux li,
li diris al la pastro Ebjatar: Donu la efodon.
And David knew that Saul secretly practised mischief against
him; and he said to Abiathar the priest, Bring hither the
ephod.
10 Kaj David diris: Ho Eternulo, Dio de Izrael, Via sklavo
auxdis, ke Saul intencas veni al Keila, por pereigi la urbon
pro mi.
Then said David, O LORD God of Israel, thy servant hath
certainly heard that Saul seeketh to come to Keilah, to
destroy the city for my sake.
11 Cxu transdonos min la logxantoj de Keila en lian manon? cxu
venos cxi tien Saul, kiel auxdis Via sklavo? Ho Eternulo,
Dio de Izrael, diru tion al Via sklavo! Kaj la Eternulo
diris: Li venos.
Will the men of Keilah deliver me up into his hand? will
Saul come down, as thy servant hath heard? O LORD God of
Israel, I beseech thee, tell thy servant. And the LORD said,
He will come down.
12 Kaj David diris: Cxu la logxantoj de Keila transdonos min
kaj miajn homojn en la manon de Saul? Kaj la Eternulo
diris: Ili transdonos.
Then said David, Will the men of Keilah deliver me and my
men into the hand of Saul? And the LORD said, They will
deliver thee up.
13 Tiam levigxis David kun siaj viroj, cxirkaux sescent homoj,
kaj eliris el Keila, kaj iris, kien ili povis iri. Kaj al
Saul oni raportis, ke David forigxis el Keila, kaj tial li
decidis ne eliri.
Then David and his men, which were about six hundred, arose
and departed out of Keilah, and went whithersoever they
could go. And it was told Saul that David was escaped from
Keilah; and he forbare to go forth.
14 Sed David restis en la dezerto en nealirebla loko, kaj li
restis sur la monto en la dezerto Zif. Saul cxiam sercxis
lin, sed Dio ne transdonis lin en lian manon.
And David abode in the wilderness in strong holds, and
remained in a mountain in the wilderness of Ziph. And Saul
sought him every day, but God delivered him not into his
hand.
15 David vidis, ke Saul eliris, por sercxi lian animon; kaj
David estis en la dezerto Zif, inter arbetajxoj.
And David saw that Saul was come out to seek his life: and
David was in the wilderness of Ziph in a wood.
16 Kaj levigxis Jonatan, filo de Saul, kaj iris al David en la
arbetajxojn, kaj kuragxigis lin per la nomo de Dio,
And Jonathan Saul's son arose, and went to David into the
wood, and strengthened his hand in God.
17 kaj diris al li: Ne timu, cxar ne atingos vin la mano de mia
patro Saul; kaj vi regxos super Izrael, kaj mi estos la dua
post vi, kaj ecx mia patro Saul tion bone scias.
And he said unto him, Fear not: for the hand of Saul my
father shall not find thee; and thou shalt be king over
Israel, and I shall be next unto thee; and that also Saul my
father knoweth.
18 Kaj ili ambaux faris interligon antaux la Eternulo; kaj
David restis en la arbetajxaro, kaj Jonatan iris al sia
domo.
And they two made a covenant before the LORD: and David
abode in the wood, and Jonathan went to his house.
19 Dume Zifanoj venis al Saul en Gibean, kaj diris: David sin
kasxas cxe ni en nealirebla loko, inter arbetajxoj, sur la
monteto Hxahxila, kiu estas sude de la dezerto;
Then came up the Ziphites to Saul to Gibeah, saying, Doth
not David hide himself with us in strong holds in the wood,
in the hill of Hachilah, which is on the south of Jeshimon?
20 kaj nun laux la tuta deziro de via koro, ho regxo, iru tien,
kaj ni transdonos lin en la manon de la regxo.
Now therefore, O king, come down according to all the desire
of thy soul to come down; and our part shall be to deliver
him into the king's hand.
21 Kaj Saul diris: La Eternulo benu vin pro tio, ke vi kompatis
min.
And Saul said, Blessed be ye of the LORD; for ye have
compassion on me.
22 Iru, mi petas, informigxu ankoraux, kaj ekkonu kaj rigardu
lian lokon, kie pasxas lia piedo, kaj kiu lin tie vidis;
cxar oni diris al mi, ke li estas tre ruza.
Go, I pray you, prepare yet, and know and see his place
where his haunt is, and who hath seen him there: for it is
told me that he dealeth very subtilly.
23 Kaj rigardu kaj eksciu cxiujn kasxejojn, kie li sin kasxas,
kaj revenu al mi kun certeco, kaj tiam mi iros kun vi. Se
li trovigxas en la lando, mi sercxos lin en cxiuj milejoj de
Jehuda.
See therefore, and take knowledge of all the lurking places
where he hideth himself, and come ye again to me with the
certainty, and I will go with you: and it shall come to
pass, if he be in the land, that I will search him out
throughout all the thousands of Judah.
24 Ili levigxis kaj iris en Zifon antaux Saul. Sed David kaj
liaj homoj estis en la dezerto Maon, sur la ebenajxo sude de
la dezerto.
And they arose, and went to Ziph before Saul: but David and
his men were in the wilderness of Maon, in the plain on the
south of Jeshimon.
25 Kiam Saul kun siaj homoj iris, por sercxi, oni sciigis
Davidon, kaj li malsupreniris al la roko kaj restis en la
dezerto Maon. Kaj kiam Saul auxdis tion, li postkuris
Davidon en la dezerto Maon.
Saul also and his men went to seek him. And they told David;
wherefore he came down into a rock, and abode in the
wilderness of Maon. And when Saul heard that, he pursued
after David in the wilderness of Maon.
26 Saul iris sur unu flanko de la monto, kaj David kun siaj
homoj sur la dua flanko. David rapidis foriri de Saul, kaj
Saul kun siaj homoj penis cxirkauxi Davidon kaj liajn
homojn, por kapti ilin.
And Saul went on this side of the mountain, and David and
his men on that side of the mountain: and David made haste
to get away for fear of Saul; for Saul and his men compassed
David and his men round about to take them.
27 Sed venis sendito al Saul, kaj diris: Rapide iru, cxar la
Filisxtoj atakis la landon.
But there came a messenger unto Saul, saying, Haste thee,
and come; for the Philistines have invaded the land.
28 Tiam Saul cxesis postkuri Davidon, kaj iris kontraux la
Filisxtojn; tial oni donis al tiu loko la nomon Roko de
Disigxo.
Wherefore Saul returned from pursuing after David, and went
against the Philistines: therefore they called that place
Selahammahlekoth.
29 Kaj David levigxis de tie, kaj eklogxis sur nealirebla loko
de En-Gedi.
And David went up from thence, and dwelt in strong holds at
Engedi.
Cxapitro 24
1 Kiam Saul revenis de sia iro kontraux la Filisxtoj, oni
raportis al li, dirante: Jen David estas en la dezerto En-
Gedi.
And it came to pass, when Saul was returned from following
the Philistines, that it was told him, saying, Behold, David
is in the wilderness of Engedi.
2 Tiam Saul prenis tri mil virojn, elektitajn el la tuta
Izrael, kaj iris sercxi Davidon kaj liajn homojn sur la
rokoj de la ibeksoj.
Then Saul took three thousand chosen men out of all Israel,
and went to seek David and his men upon the rocks of the
wild goats.
3 Kaj li venis al la barajxoj de la sxafoj cxe la vojo; tie
estis kaverno; kaj Saul eniris tien por natura bezono. Kaj
David kun siaj homoj estis en la profundo de la kaverno.
And he came to the sheepcotes by the way, where was a cave;
and Saul went in to cover his feet: and David and his men
remained in the sides of the cave.
4 Tiam la homoj de David diris al li: Jen estas la tago, pri
kiu la Eternulo diris al vi: Jen Mi transdonos vian
malamikon en viajn manojn, por ke vi faru al li tion, kio
placxos al vi. Sed David levigxis, kaj nerimarkite
detrancxis anguleton de la vesto de Saul.
And the men of David said unto him, Behold the day of which
the LORD said unto thee, Behold, I will deliver thine enemy
into thine hand, that thou mayest do to him as it shall seem
good unto thee. Then David arose, and cut off the skirt of
Saul's robe privily.
5 Tamen post tio la koro de David ekbatis en li pro tio, ke li
detrancxis la vestanguleton de Saul.
And it came to pass afterward, that David's heart smote him,
because he had cut off Saul's skirt.
6 Kaj li diris al siaj homoj: La Eternulo gardu min, ke mi ne
faru tian faron al mia sinjoro, al la sanktoleito de la
Eternulo, etendante mian manon kontraux lin; li estas ja
sanktoleito de la Eternulo.
And he said unto his men, The LORD forbid that I should do
this thing unto my master, the LORD's anointed, to stretch
forth mine hand against him, seeing he is the anointed of
the LORD.
7 Kaj David repusxis siajn homojn per la vortoj, kaj ne
permesis al ili levigxi kontraux Saulon. Kaj Saul levigxis
el la kaverno, kaj iris sur la vojon.
So David stayed his servants with these words, and suffered
them not to rise against Saul. But Saul rose up out of the
cave, and went on his way.
8 Post tio levigxis David kaj eliris el la kaverno, kaj kriis
post Saul jene: Mia sinjoro, ho regxo! Saul ekrigardis
malantauxen, kaj tiam David klinis sian vizagxon al la tero
kaj adorklinigxis.
David also arose afterward, and went out of the cave, and
cried after Saul, saying, My lord the king. And when Saul
looked behind him, David stooped with his face to the earth,
and bowed himself.
9 Kaj David diris al Saul: Kial vi auxskultas la vortojn de
homoj, kiuj diras: Jen David sercxas malbonon kontraux vi?
And David said to Saul, Wherefore hearest thou men's words,
saying, Behold, David seeketh thy hurt?
10 Jen hodiaux viaj okuloj vidis, ke la Eternulo transdonis vin
hodiaux en mian manon en la kaverno, kaj oni diris, ke mi
mortigu vin; sed mi indulgis vin, kaj mi diris: Mi ne
etendos mian manon kontraux mian sinjoron, cxar li estas
sanktoleito de la Eternulo.
Behold, this day thine eyes have seen how that the LORD had
delivered thee to day into mine hand in the cave: and some
bade me kill thee: but mine eye spared thee; and I said, I
will not put forth mine hand against my lord; for he is the
LORD's anointed.
11 Mia patro, rigardu kaj vidu la anguleton de via vesto en mia
mano; el tio, ke mi detrancxis la anguleton de via vesto,
sed ne mortigis vin, sciu kaj vidu, ke mi ne havas malbonon
nek krimon en mia mano kaj mi ne pekis kontraux vi; sed vi
postkuras mian animon, por preni gxin.
Moreover, my father, see, yea, see the skirt of thy robe in
my hand: for in that I cut off the skirt of thy robe, and
killed thee not, know thou and see that there is neither
evil nor transgression in mine hand, and I have not sinned
against thee; yet thou huntest my soul to take it.
12 La Eternulo jugxu inter mi kaj vi, kaj la Eternulo vengxu al
vi pro mi; sed mia mano ne estos sur vi.
The LORD judge between me and thee, and the LORD avenge me
of thee: but mine hand shall not be upon thee.
13 Kiel diras antikva proverbo: De malpiuloj eliras malpiajxo;
sed mia mano ne estos sur vi.
As saith the proverb of the ancients, Wickedness proceedeth
from the wicked: but mine hand shall not be upon thee.
14 Post kiu eliris la regxo de Izrael? kiun vi postkuras?
malvivan hundon, unu pulon.
After whom is the king of Israel come out? after whom dost
thou pursue? after a dead dog, after a flea.
15 La Eternulo estu jugxanto kaj jugxu inter mi kaj vi, kaj Li
rigardu kaj prizorgu mian proceson kaj defendu min kontraux
via mano.
The LORD therefore be judge, and judge between me and thee,
and see, and plead my cause, and deliver me out of thine
hand.
16 Kaj kiam David finis la paroladon de tiuj vortoj al Saul,
Saul diris: Cxu tio estas via vocxo, mia filo David? Kaj
Saul levis sian vocxon kaj ekploris.
And it came to pass, when David had made an end of speaking
these words unto Saul, that Saul said, Is this thy voice, my
son David? And Saul lifted up his voice, and wept.
17 Kaj li diris al David: Vi estas pli justa ol mi; cxar vi
repagis al mi per bono, dum mi repagis al vi per malbono.
And he said to David, Thou art more righteous than I: for
thou hast rewarded me good, whereas I have rewarded thee
evil.
18 Kaj hodiaux vi montris al mi, kiel vi agis bone kun mi; cxar
la Eternulo transdonis min en vian manon, kaj vi ne mortigis
min.
And thou hast shewed this day how that thou hast dealt well
with me: forasmuch as when the LORD had delivered me into
thine hand, thou killedst me not.
19 Kiam homo trovas sian malamikon, cxu li forliberigas lin en
bona maniero? La Eternulo repagu al vi per bono pro tio,
kion vi hodiaux faris al mi.
For if a man find his enemy, will he let him go well away?
wherefore the LORD reward thee good for that thou hast done
unto me this day.
20 Kaj jen nun mi eksciis, ke vi farigxos regxo, kaj
fortikigxos en via mano la regno de Izrael.
And now, behold, I know well that thou shalt surely be king,
and that the kingdom of Israel shall be established in thine
hand.
21 Jxuru do al mi per la Eternulo, ke vi ne ekstermos mian
idaron post mi kaj vi ne malaperigos mian nomon el la domo
de mia patro.
Swear now therefore unto me by the LORD, that thou wilt not
cut off my seed after me, and that thou wilt not destroy my
name out of my father's house.
22 Kaj David jxuris al Saul. Tiam Saul foriris al sia domo,
kaj David kun siaj homoj iris en la rifugxejon.
And David sware unto Saul. And Saul went home; but David and
his men gat them up unto the hold.
Cxapitro 25
1 Samuel mortis; kaj kolektigxis cxiuj Izraelidoj, kaj
priploris lin kaj enterigis lin en lia domo en Rama. Kaj
David levigxis, kaj foriris en la dezerton Paran.
And Samuel died; and all the Israelites were gathered
together, and lamented him, and buried him in his house at
Ramah. And David arose, and went down to the wilderness of
Paran.
2 Estis viro en Maon, kiu havis siajn aferojn en Karmel; tiu
homo estis tre potenca, li havis tri mil sxafojn kaj mil
kaprojn. Tiam oni estis tondanta liajn sxafojn en Karmel.
And there was a man in Maon, whose possessions were in
Carmel; and the man was very great, and he had three
thousand sheep, and a thousand goats: and he was shearing
his sheep in Carmel.
3 La nomo de tiu viro estis Nabal, kaj la nomo de lia edzino
estis Abigail. La virino estis prudenta kaj belaspekta; sed
la viro estis malmola kaj malbona en siaj agoj, kaj li estis
Kalebido.
Now the name of the man was Nabal; and the name of his wife
Abigail: and she was a woman of good understanding, and of a
beautiful countenance: but the man was churlish and evil in
his doings; and he was of the house of Caleb.
4 Kiam David auxdis en la dezerto, ke Nabal tondas siajn
sxafojn,
And David heard in the wilderness that Nabal did shear his
sheep.
5 tiam David sendis dek junulojn, kaj David diris al la
junuloj: Iru Karmelon, kaj venu al Nabal kaj salutu lin en
mia nomo,
And David sent out ten young men, and David said unto the
young men, Get you up to Carmel, and go to Nabal, and greet
him in my name:
6 kaj diru: Felicxon al vi! paco estu al vi, paco al via domo,
kaj paco al cxio, kio apartenas al vi.
And thus shall ye say to him that liveth in prosperity,
Peace be both to thee, and peace be to thine house, and
peace be unto all that thou hast.
7 Mi auxdis, ke oni tondas al vi la sxafojn. Nu, viaj
pasxtistoj estis kun ni, kaj ni ne ofendis ilin, kaj nenio
perdigxis cxe ili dum la tuta tempo, kiun ili estis en
Karmel.
And now I have heard that thou hast shearers: now thy
shepherds which were with us, we hurt them not, neither was
there ought missing unto them, all the while they were in
Carmel.
8 Demandu viajn junulojn, kaj ili diros al vi; tial miaj
junuloj akiru vian favoron, tiom pli, ke ni venis al festa
tago; donu afable, kion trovos via mano, al viaj sklavoj kaj
al via filo David.
Ask thy young men, and they will shew thee. Wherefore let
the young men find favour in thine eyes: for we come in a
good day: give, I pray thee, whatsoever cometh to thine hand
unto thy servants, and to thy son David.
9 Kaj la servantoj de David iris, kaj diris al Nabal cxiujn
tiujn vortojn en la nomo de David, kaj haltis.
And when David's young men came, they spake to Nabal
according to all those words in the name of David, and
ceased.
10 Sed Nabal respondis al la servantoj de David, dirante: Kiu
estas David? kaj kiu estas la filo de Jisxaj? nun estas
multe da tiaj servantoj, kiuj forigxis de siaj sinjoroj.
And Nabal answered David's servants, and said, Who is David?
and who is the son of Jesse? there be many servants now a
days that break away every man from his master.
11 Cxu mi prenu mian panon kaj mian akvon, kaj mian viandon,
kiun mi bucxigis por miaj tondantoj, kaj mi donu tion al
homoj, pri kiuj mi ne scias, de kie ili estas?
Shall I then take my bread, and my water, and my flesh that
I have killed for my shearers, and give it unto men, whom I
know not whence they be?
12 Kaj la servantoj de David ekiris returne sian vojon, kaj
revenis kaj raportis al li cxiujn tiujn vortojn.
So David's young men turned their way, and went again, and
came and told him all those sayings.
13 Tiam David diris al siaj homoj: Zonu cxiu sian glavon! Kaj
ili zonis cxiu sian glavon, kaj ankaux David zonis sian
glavon; kaj iris kun David cxirkaux kvarcent viroj, kaj
ducent restis cxe la armilaro.
And David said unto his men, Gird ye on every man his sword.
And they girded on every man his sword; and David also
girded on his sword: and there went up after David about
four hundred men; and two hundred abode by the stuff.
14 Sed al Abigail, edzino de Nabal, unu el la servantoj
raportis, dirante: Jen David sendis senditojn el la dezerto,
por deziri felicxon al nia sinjoro, sed li forofendis ilin;
But one of the young men told Abigail, Nabal's wife, saying,
Behold, David sent messengers out of the wilderness to
salute our master; and he railed on them.
15 kaj tiuj homoj estis tre bonaj por ni, kaj ili ne ofendis
nin, kaj nenio perdigxis cxe ni dum la tuta tempo, kiun ni
iradis kun ili, estante sur la kampo;
But the men were very good unto us, and we were not hurt,
neither missed we any thing, as long as we were conversant
with them, when we were in the fields:
16 muro ili estis por ni kiel en la nokto, tiel en la tago, la
tutan tempon, kiun ni estis kun ili, pasxtante la sxafojn;
They were a wall unto us both by night and day, all the
while we were with them keeping the sheep.
17 tial nun pripensu kaj rigardu, kion vi devas fari, cxar
decidita estas malbono kontraux nia sinjoro kaj kontraux lia
tuta domo; kaj li estas ja malhumila homo, oni ne povas
paroli kun li.
Now therefore know and consider what thou wilt do; for evil
is determined against our master, and against all his
household: for he is such a son of Belial, that a man cannot
speak to him.
18 Tiam Abigail rapide prenis ducent panojn kaj du felsakojn da
vino kaj kvin pretigitajn sxafojn kaj kvin mezurojn da
rostitaj grajnoj kaj cent kukojn sekvinberajn kaj ducent
kukojn figajn, kaj metis cxion sur azenojn.
Then Abigail made haste, and took two hundred loaves, and
two bottles of wine, and five sheep ready dressed, and five
measures of parched corn, and an hundred clusters of
raisins, and two hundred cakes of figs, and laid them on
asses.
19 Kaj sxi diris al siaj servantoj: Iru antaux mi, jen mi venas
post vi. Sed al sia edzo Nabal sxi nenion diris.
And she said unto her servants, Go on before me; behold, I
come after you. But she told not her husband Nabal.
20 Dum sxi estis rajdanta sur la azeno kaj mallevigxanta al la
bazo de la monto, jen David kun siaj homoj mallevigxas
renkonte al sxi, kaj sxi renkontigxis kun ili.
And it was so, as she rode on the ass, that she came down by
the covert on the hill, and, behold, David and his men came
down against her; and she met them.
21 Dume David estis dirinta: Nur vane mi gardis la apartenajxon
de tiu homo en la dezerto, ke nenio perdigxis el lia havo;
li repagis al mi malbonon pro bono;
Now David had said, Surely in vain have I kept all that this
fellow hath in the wilderness, so that nothing was missed of
all that pertained unto him: and he hath requited me evil
for good.
22 tiel Dio faru al la malamikoj de David kaj pli: el cxio, kio
apartenas al li, mi restigos gxis la morgauxa matenigxo
neniun virseksulon.
So and more also do God unto the enemies of David, if I
leave of all that pertain to him by the morning light any
that pisseth against the wall.
23 Kiam Abigail ekvidis Davidon, sxi rapide deiris de la azeno,
kaj jxetis sin antaux David vizagxaltere kaj adorklinigxis
gxis la tero.
And when Abigail saw David, she hasted, and lighted off the
ass, and fell before David on her face, and bowed herself to
the ground,
24 Kaj sxi jxetis sin antaux liajn piedojn, kaj diris: Sur mi,
mia sinjoro, estas la krimo; permesu, ke via sklavino parolu
al viaj oreloj, kaj auxskultu la vortojn de via sklavino.
And fell at his feet, and said, Upon me, my lord, upon me
let this iniquity be: and let thine handmaid, I pray thee,
speak in thine audience, and hear the words of thine
handmaid.
25 Mia sinjoro ne atentu tiun malvirtan viron Nabal, cxar kia
estas lia nomo, tia li mem estas; Nabal estas lia nomo, kaj
malsagxecon li havas en si; kaj mi, via sklavino, ne vidis
la servantojn de mia sinjoro, kiujn vi sendis.
Let not my lord, I pray thee, regard this man of Belial,
even Nabal: for as his name is, so is he; Nabal is his name,
and folly is with him: but I thine handmaid saw not the
young men of my lord, whom thou didst send.
26 Kaj nun, mia sinjoro, kiel vivas la Eternulo kaj kiel vivas
via animo, la Eternulo retenas vin, ke vi ne falu en sangon
kaj ke vi ne helpu vin per via propra mano; nun estu kiel
Nabal viaj malamikoj, kaj tiuj, kiuj deziras malbonon al mia
sinjoro.
Now therefore, my lord, as the LORD liveth, and as thy soul
liveth, seeing the LORD hath withholden thee from coming to
shed blood, and from avenging thyself with thine own hand,
now let thine enemies, and they that seek evil to my lord,
be as Nabal.
27 Kaj jen cxi tiu benajxo, kiun via sklavino alportis al mia
sinjoro; gxi estu donita al la servantoj, kiuj sekvas mian
sinjoron.
And now this blessing which thine handmaid hath brought unto
my lord, let it even be given unto the young men that follow
my lord.
28 Pardonu, mi petas, la krimon de via sklavino, cxar la
Eternulo arangxos al mia sinjoro domon fidindan, pro tio, ke
mia sinjoro militas la militojn de la Eternulo; kaj malbono
neniam estu trovata cxe vi.
I pray thee, forgive the trespass of thine handmaid: for the
LORD will certainly make my lord a sure house; because my
lord fighteth the battles of the LORD, and evil hath not
been found in thee all thy days.
29 Se levigxis homo, por vin persekuti kaj sercxi vian animon,
la animo de mia sinjoro tamen estas cxirkauxbarita per
cxirkauxbaro de vivo cxe la Eternulo, via Dio; sed la animo
de viaj malamikoj estos forjxetita kvazaux per jxetilo.
Yet a man is risen to pursue thee, and to seek thy soul: but
the soul of my lord shall be bound in the bundle of life
with the LORD thy God; and the souls of thine enemies, them
shall he sling out, as out of the middle of a sling.
30 Kiam la Eternulo faros al mia sinjoro cxion bonan, kiun Li
promesis, kaj faros vin estro super Izrael,
And it shall come to pass, when the LORD shall have done to
my lord according to all the good that he hath spoken
concerning thee, and shall have appointed thee ruler over
Israel;
31 tiam cxi tio ne estu por vi pusxigxilo nek korfalilo por mia
sinjoro, se vi versxos sangon senkauxze kaj se mia sinjoro
helpos sin mem. Tiam la Eternulo faros bonon al mia
sinjoro, kaj vi rememoros vian sklavinon.
That this shall be no grief unto thee, nor offence of heart
unto my lord, either that thou hast shed blood causeless, or
that my lord hath avenged himself: but when the LORD shall
have dealt well with my lord, then remember thine handmaid.
32 Tiam David diris al Abigail: Benata estu la Eternulo, Dio de
Izrael, kiu sendis vin hodiaux al mi renkonte.
And David said to Abigail, Blessed be the LORD God of
Israel, which sent thee this day to meet me:
33 Kaj benata estu via elokventeco, kaj benata estu vi, kiu
malhelpis min hodiaux de enfalo en sangon kaj de helpado al
mi per mia propra mano.
And blessed be thy advice, and blessed be thou, which hast
kept me this day from coming to shed blood, and from
avenging myself with mine own hand.
34 Sed kiel vivas la Eternulo, Dio de Izrael, kiu malhelpis min
fari al vi malbonon: se vi ne rapidus kaj ne venus al mi
renkonte, gxis la matenigxo restus cxe Nabal neniu
virseksulo.
For in very deed, as the LORD God of Israel liveth, which
hath kept me back from hurting thee, except thou hadst
hasted and come to meet me, surely there had not been left
unto Nabal by the morning light any that pisseth against the
wall.
35 Kaj David prenis el sxia mano tion, kion sxi alportis al li,
kaj li diris al sxi: Iru pace al via domo; vidu, mi
auxskultis vian vocxon kaj honoris vian vizagxon.
So David received of her hand that which she had brought
him, and said unto her, Go up in peace to thine house; see,
I have hearkened to thy voice, and have accepted thy person.
36 Kiam Abigail venis al Nabal, jen li havis festenon en sia
domo, kiel festeno de regxo, kaj la koro de Nabal estis gaja
en li, kaj li estis tre ebria; sed sxi diris al li nenion
malgrandan nek grandan gxis la matenigxo.
And Abigail came to Nabal; and, behold, he held a feast in
his house, like the feast of a king; and Nabal's heart was
merry within him, for he was very drunken: wherefore she
told him nothing, less or more, until the morning light.
37 Matene, kiam la vino eliris el Nabal, lia edzino rakontis al
li tion, kio okazis; tiam rigidigxis en li lia koro, kaj li
farigxis kiel sxtono.
But it came to pass in the morning, when the wine was gone
out of Nabal, and his wife had told him these things, that
his heart died within him, and he became as a stone.
38 Post dek tagoj la Eternulo frapis Nabalon, kaj li mortis.
And it came to pass about ten days after, that the LORD
smote Nabal, that he died.
39 Kiam David auxdis, ke Nabal mortis, li diris: Benata estu la
Eternulo, kiu jugxe punis pro la malhonoro, kiun mi havis de
Nabal, kaj Sian sklavon Li detenis de malbono, kaj la
malbonecon de Nabal la Eternulo returnis sur lian kapon.
Kaj David sendis kaj paroligis al Abigail, ke li volas preni
sxin al si kiel edzinon.
And when David heard that Nabal was dead, he said, Blessed
be the LORD, that hath pleaded the cause of my reproach from
the hand of Nabal, and hath kept his servant from evil: for
the LORD hath returned the wickedness of Nabal upon his own
head. And David sent and communed with Abigail, to take her
to him to wife.
40 Kaj venis la servantoj de David al Abigail en Karmelon, kaj
diris al sxi jene: David sendis nin al vi, por preni vin al
li kiel edzinon.
And when the servants of David were come to Abigail to
Carmel, they spake unto her, saying, David sent us unto
thee, to take thee to him to wife.
41 Tiam sxi levigxis, kaj klinigxis kun la vizagxo gxis la
tero, kaj diris: Jen via sklavino estas servantino, por lavi
la piedojn de la servantoj de mia sinjoro.
And she arose, and bowed herself on her face to the earth,
and said, Behold, let thine handmaid be a servant to wash
the feet of the servants of my lord.
42 Kaj Abigail rapide levigxis kaj ekrajdis sur azeno, kaj
sxiaj kvin servantinoj ekiris post sxi, kaj sxi sekvis la
senditojn de David kaj farigxis lia edzino.
And Abigail hasted, and arose and rode upon an ass, with
five damsels of hers that went after her; and she went after
the messengers of David, and became his wife.
43 Ankaux Ahxinoamon el Jizreel David prenis, kaj ili ambaux
farigxis liaj edzinoj.
David also took Ahinoam of Jezreel; and they were also both
of them his wives.
44 Sed Saul fordonis sian filinon Mihxal, edzinon de David, al
Palti, filo de Laisx, el Galim.
But Saul had given Michal his daughter, David's wife, to
Phalti the son of Laish, which was of Gallim.
Cxapitro 26
1 Venis la Zifanoj al Saul en Gibean, kaj diris: David ja
kasxas sin sur la monteto Hxahxila, kiu estas antaux la
dezerto.
And the Ziphites came unto Saul to Gibeah, saying, Doth not
David hide himself in the hill of Hachilah, which is before
Jeshimon?
2 Tiam Saul levigxis kaj ekiris al la dezerto Zif, kaj kun li
estis tri mil viroj elektitaj el Izrael, por sercxi Davidon
en la dezerto Zif.
Then Saul arose, and went down to the wilderness of Ziph,
having three thousand chosen men of Israel with him, to seek
David in the wilderness of Ziph.
3 Kaj Saul starigis sian tendaron sur la monteto Hxahxila, kiu
estas antaux la dezerto, apud la vojo. Kaj David estis en
la dezerto, kaj vidis, ke Saul venis en la dezerton, por lin
sercxi.
And Saul pitched in the hill of Hachilah, which is before
Jeshimon, by the way. But David abode in the wilderness, and
he saw that Saul came after him into the wilderness.
4 Kaj David sendis esplorrigardantojn, kaj konvinkigxis, ke
Saul efektive venis.
David therefore sent out spies, and understood that Saul was
come in very deed.
5 Tiam David levigxis, kaj venis al la loko, kie staris
tendare Saul, kaj David rigardis la lokon, kie kusxis Saul,
kaj Abner, filo de Ner, lia militestro. Saul kusxis en la
centro de la tendaro, kaj la tuta popolo cxirkaux li.
And David arose, and came to the place where Saul had
pitched: and David beheld the place where Saul lay, and
Abner the son of Ner, the captain of his host: and Saul lay
in the trench, and the people pitched round about him.
6 Kaj David ekparolis kaj diris al Ahximelehx la Hxetido, kaj
al Abisxaj, filo de Ceruja, frato de Joab, jene: Kiu iros
kun mi al Saul en la tendaron? Kaj Abisxaj diris: Mi iros
kun vi.
Then answered David and said to Ahimelech the Hittite, and
to Abishai the son of Zeruiah, brother to Joab, saying, Who
will go down with me to Saul to the camp? And Abishai said,
I will go down with thee.
7 Kaj David kaj Abisxaj venis al la popolo nokte; kaj jen Saul
kusxas kaj dormas en la centro de la tendaro, kaj lia lanco
estas enfiksita en la tero apud lia kaploko, kaj Abner kaj
la popolo kusxas cxirkauxe.
So David and Abishai came to the people by night: and,
behold, Saul lay sleeping within the trench, and his spear
stuck in the ground at his bolster: but Abner and the people
lay round about him.
8 Tiam Abisxaj diris al David: Dio transdonis hodiaux vian
malamikon en viajn manojn; nun permesu, ke mi trapiku lin
per la lanco al la tero unu fojon; duan fojon mi tion ne
faros al li.
Then said Abishai to David, God hath delivered thine enemy
into thine hand this day: now therefore let me smite him, I
pray thee, with the spear even to the earth at once, and I
will not smite him the second time.
9 Sed David diris al Abisxaj: Ne pereigu lin; cxar kiu povas
senpune etendi sian manon kontraux la sanktoleiton de la
Eternulo?
And David said to Abishai, Destroy him not: for who can
stretch forth his hand against the LORD's anointed, and be
guiltless?
10 Kaj David diris: Mi jxuras per la Eternulo, ke nur la
Eternulo lin frapos; aux venos lia tago kaj li mortos, aux
li iros en militon kaj pereos.
David said furthermore, As the LORD liveth, the LORD shall
smite him; or his day shall come to die; or he shall descend
into battle, and perish.
11 La Eternulo gardu min, ke mi ne etendu mian manon kontraux
sanktoleiton de la Eternulo! nun prenu la lancon, kiu estas
apud lia kaploko, kaj la vazon kun la akvo, kaj ni foriru.
The LORD forbid that I should stretch forth mine hand
against the LORD's anointed: but, I pray thee, take thou now
the spear that is at his bolster, and the cruse of water,
and let us go.
12 Kaj David prenis la lancon kaj la vazon kun la akvo de la
kaploko de Saul, kaj ili foriris; kaj neniu vidis, neniu
rimarkis, kaj neniu vekigxis, sed cxiuj dormis; cxar dormego
venanta de la Eternulo falis sur ilin.
So David took the spear and the cruse of water from Saul's
bolster; and they gat them away, and no man saw it, nor knew
it, neither awaked: for they were all asleep; because a deep
sleep from the LORD was fallen upon them.
13 Kaj David transiris sur la alian flankon, kaj starigxis sur
la supro de la monto, malproksime, tiel ke granda interspaco
estis inter ili.
Then David went over to the other side, and stood on the top
of an hill afar off; a great space being between them:
14 Kaj David ekkriis al la popolo, kaj al Abner, filo de Ner,
jene: Cxu vi ne respondos, Abner? Kaj Abner respondis kaj
diris: Kiu vi estas, kiu krias kontraux la regxo?
And David cried to the people, and to Abner the son of Ner,
saying, Answerest thou not, Abner? Then Abner answered and
said, Who art thou that criest to the king?
15 Tiam David diris al Abner: Cxu vi ne estas viro? kaj kiu
estas egala al vi en Izrael? kial do vi ne gardis vian
sinjoron, la regxon? cxar venis unu el la popolo, por
pereigi la regxon, vian sinjoron.
And David said to Abner, Art not thou a valiant man? and who
is like to thee in Israel? wherefore then hast thou not kept
thy lord the king? for there came one of the people in to
destroy the king thy lord.
16 Ne bona estas tio, kion vi faris. Kiel vivas la Eternulo,
vi meritas la morton pro tio, ke vi ne gardis vian sinjoron,
la sanktoleiton de la Eternulo. Nun rigardu, kie estas la
lanco de la regxo, kaj la vazo kun la akvo, kiu estis apud
lia kaploko.
This thing is not good that thou hast done. As the LORD
liveth, ye are worthy to die, because ye have not kept your
master, the LORD's anointed. And now see where the king's
spear is, and the cruse of water that was at his bolster.
17 Tiam Saul rekonis la vocxon de David, kaj diris: Cxu tio
estas via vocxo, mia filo David? Kaj David diris: Gxi estas
mia vocxo, mia sinjoro, ho regxo.
And Saul knew David's voice, and said, Is this thy voice, my
son David? And David said, It is my voice, my lord, O king.
18 Kaj li diris plue: Kial mia sinjoro persekutas sian sklavon?
kion mi faris? kaj kia malbono estas en mia mano?
And he said, Wherefore doth my lord thus pursue after his
servant? for what have I done? or what evil is in mine hand?
19 Nun mia sinjoro la regxo volu auxskulti la vortojn de sia
sklavo: se la Eternulo incitas vin kontraux mi, ekodoru
farunofero; sed se homoj, tiam ili estu malbenitaj antaux la
Eternulo; cxar ili elpelis min nun, ke mi ne partoprenu en
la heredajxo de la Eternulo, kaj ili diras: Iru, servu al
aliaj dioj.
Now therefore, I pray thee, let my lord the king hear the
words of his servant. If the LORD have stirred thee up
against me, let him accept an offering: but if they be the
children of men, cursed be they before the LORD; for they
have driven me out this day from abiding in the inheritance
of the LORD, saying, Go, serve other gods.
20 Nun mia sango ne falu sur la teron malproksime de la vizagxo
de la Eternulo; la regxo de Izrael eliris ja, por sercxi iun
pulon, kiel oni postkuras perdrikon en la montoj.
Now therefore, let not my blood fall to the earth before the
face of the LORD: for the king of Israel is come out to seek
a flea, as when one doth hunt a partridge in the mountains.
21 Tiam Saul diris: Mi pekis; revenu, mia filo David, cxar mi
ne plu faros al vi malbonon, pro tio, ke mia animo estis
kara antaux viaj okuloj hodiaux. Jen mi agis malsagxe kaj
tre multe eraris.
Then said Saul, I have sinned: return, my son David: for I
will no more do thee harm, because my soul was precious in
thine eyes this day: behold, I have played the fool, and
have erred exceedingly.
22 Kaj David respondis kaj diris: Jen estas la lanco de la
regxo; unu el la servantoj venu kaj prenu gxin;
And David answered and said, Behold the king's spear! and
let one of the young men come over and fetch it.
23 kaj la Eternulo repagu al cxiu laux lia justeco kaj
fideleco. La Eternulo transdonis vin hodiaux en miajn
manojn, sed mi ne volis etendi mian manon kontraux
sanktoleiton de la Eternulo.
The LORD render to every man his righteousness and his
faithfulness; for the LORD delivered thee into my hand to
day, but I would not stretch forth mine hand against the
LORD's anointed.
24 Jen, kiel via animo havis hodiaux grandan valoron en miaj
okuloj, tiel mia animo havu grandan valoron en la okuloj de
la Eternulo, kaj Li savu min de cxia mizero.
And, behold, as thy life was much set by this day in mine
eyes, so let my life be much set by in the eyes of the LORD,
and let him deliver me out of all tribulation.
25 Kaj Saul diris al David: Benata vi estu, mia filo David; vi
faros vian faron, kaj vi venkos. Kaj David iris sian vojon,
kaj Saul reiris al sia loko.
Then Saul said to David, Blessed be thou, my son David: thou
shalt both do great things, and also shalt still prevail. So
David went on his way, and Saul returned to his place.
Cxapitro 27
1 Tamen David diris al si mem: Mi povas enfali iun tagon en la
manon de Saul; estas por mi nenio pli bona, ol ke mi forkuru
en la landon de la Filisxtoj, por ke Saul cxesu sercxi min
plu en la regionoj de Izrael, kaj por ke mi savigxu kontraux
lia mano.
And David said in his heart, I shall now perish one day by
the hand of Saul: there is nothing better for me than that I
should speedily escape into the land of the Philistines; and
Saul shall despair of me, to seek me any more in any coast
of Israel: so shall I escape out of his hand.
2 Kaj David levigxis kaj transiris, li kaj la sescent viroj,
kiuj estis kun li, al Ahxisx, filo de Maohx, regxo de Gat.
And David arose, and he passed over with the six hundred men
that were with him unto Achish, the son of Maoch, king of
Gath.
3 Kaj David eklogxis cxe Ahxisx en Gat, li kaj liaj viroj,
cxiu kun sia domo, David kun siaj du edzinoj, Ahxinoam, la
Jizreelanino, kaj Abigail, edzino de Nabal, la Karmelanino.
And David dwelt with Achish at Gath, he and his men, every
man with his household, even David with his two wives,
Ahinoam the Jezreelitess, and Abigail the Carmelitess,
Nabal's wife.
4 Kiam oni raportis al Saul, ke David forkuris en Gaton, li ne
plu sercxis lin.
And it was told Saul that David was fled to Gath: and he
sought no more again for him.
5 Kaj David diris al Ahxisx: Se mi akiris vian favoron, oni
donu al mi, mi petas, lokon en unu el la urboj de la
kamparo, por ke mi eklogxu tie; por kio via sklavo logxu en
via regxa urbo kune kun vi?
And David said unto Achish, If I have now found grace in
thine eyes, let them give me a place in some town in the
country, that I may dwell there: for why should thy servant
dwell in the royal city with thee?
6 Kaj Ahxisx donis al li en tiu tago Ciklagon; pro tio Ciklag
farigxis apartenajxo de la regxoj de Judujo gxis nun.
Then Achish gave him Ziklag that day: wherefore Ziklag
pertaineth unto the kings of Judah unto this day.
7 La nombro de la tagoj, kiujn David tralogxis en la regiono
de la Filisxtoj, estis unu jaro kaj kvar monatoj.
And the time that David dwelt in the country of the
Philistines was a full year and four months.
8 Kaj David kun siaj viroj iris kaj atakis la Gesxuridojn kaj
Gezeridojn kaj Amalekidojn, cxar ili logxis en tiu lando de
antikva tempo gxis Sxur kaj gxis la lando Egipta.
And David and his men went up, and invaded the Geshurites,
and the Gezrites, and the Amalekites: for those nations were
of old the inhabitants of the land, as thou goest to Shur,
even unto the land of Egypt.
9 Kiam David venkobatis la landon, li lasis la vivon nek al
viroj nek al virinoj, sed prenis sxafojn kaj bovojn kaj
azenojn kaj kamelojn kaj vestojn, kaj reiris kaj venis al
Ahxisx.
And David smote the land, and left neither man nor woman
alive, and took away the sheep, and the oxen, and the asses,
and the camels, and the apparel, and returned, and came to
Achish.
10 Kiam Ahxisx demandis: Cxu vi ne faris hodiaux atakon? David
respondis: Sur la sudan regionon de Jehuda, sur la sudan
regionon de la Jerahxmeelidoj, kaj sur la sudan regionon de
la Kenidoj.
And Achish said, Whither have ye made a road to day? And
David said, Against the south of Judah, and against the
south of the Jerahmeelites, and against the south of the
Kenites.
11 Nek viron nek virinon David lasis veni viva en Gaton,
dirante: Ili ne parolu kontraux ni, dirante, ke tiel agis
David. Kaj tia estis lia maniero de agado dum la tuta
tempo, kiun li logxis en la regiono de la Filisxtoj.
And David saved neither man nor woman alive, to bring
tidings to Gath, saying, Lest they should tell on us,
saying, So did David, and so will be his manner all the
while he dwelleth in the country of the Philistines.
12 Kaj Ahxisx fidis Davidon, dirante: Li faris sin abomeninda
antaux sia popolo Izrael, kaj tial li estos mia sklavo por
cxiam.
And Achish believed David, saying, He hath made his people
Israel utterly to abhor him; therefore he shall be my
servant for ever.
Cxapitro 28
1 Okazis en tiu tempo, ke la Filisxtoj kolektis sian
militistaron, por militi kontraux Izrael. Kaj Ahxisx diris
al David: Sciu, ke vi iros kun mi en la militon, vi kaj viaj
viroj.
And it came to pass in those days, that the Philistines
gathered their armies together for warfare, to fight with
Israel. And Achish said unto David, Know thou assuredly,
that thou shalt go out with me to battle, thou and thy men.
2 Kaj David diris al Ahxisx: Tial vi ekscios, kion faros via
sklavo. Kaj Ahxisx diris al David: Mi faros vin por cxiam
mia kapogardisto.
And David said to Achish, Surely thou shalt know what thy
servant can do. And Achish said to David, Therefore will I
make thee keeper of mine head for ever.
3 Dume Samuel mortis, kaj cxiuj Izraelidoj lin priploris, kaj
enterigis lin en Rama, en lia urbo. Kaj Saul estis
eksterminta el la lando cxiujn sorcxistojn kaj auxguristojn.
Now Samuel was dead, and all Israel had lamented him, and
buried him in Ramah, even in his own city. And Saul had put
away those that had familiar spirits, and the wizards, out
of the land.
4 Kiam la Filisxtoj kolektigxis, kaj venis kaj starigxis
tendare en Sxunem, tiam Saul kolektis cxiujn Izraelidojn,
kaj ili starigxis tendare en Gilboa.
And the Philistines gathered themselves together, and came
and pitched in Shunem: and Saul gathered all Israel
together, and they pitched in Gilboa.
5 Kiam Saul ekvidis la tendaron de la Filisxtoj, li ektimis,
kaj lia koro forte ektremis.
And when Saul saw the host of the Philistines, he was
afraid, and his heart greatly trembled.
6 Kaj Saul petis konsilon cxe la Eternulo, sed la Eternulo ne
respondis al li per songxoj, nek per la signoj de lumo, nek
per profetoj.
And when Saul enquired of the LORD, the LORD answered him
not, neither by dreams, nor by Urim, nor by prophets.
7 Tiam Saul diris al siaj servantoj: Elsercxu al mi virinon,
kiu povoscias auxguri, por ke mi iru al sxi kaj ricevu de
sxi informojn. Kaj liaj servantoj diris: Jen ekzistas en
En-Dor virino, kiu povoscias auxguri.
Then said Saul unto his servants, Seek me a woman that hath
a familiar spirit, that I may go to her, and enquire of her.
And his servants said to him, Behold, there is a woman that
hath a familiar spirit at Endor.
8 Tiam Saul sxangxis siajn vestojn, metis sur sin aliajn
vestojn, kaj iris kune kun du viroj, kaj ili venis al la
virino nokte. Kaj li diris: Auxguru al mi, mi petas, per
via auxgura povoscio, kaj elvoku al mi tiun, pri kiu mi
diros al vi.
And Saul disguised himself, and put on other raiment, and he
went, and two men with him, and they came to the woman by
night: and he said, I pray thee, divine unto me by the
familiar spirit, and bring me him up, whom I shall name unto
thee.
9 Sed la virino diris al li: Vi scias ja, kion faris Saul, kiu
ekstermis la sorcxistojn kaj la auxguristojn el la lando;
kial do vi volas retkapti mian animon, por pereigi min?
And the woman said unto him, Behold, thou knowest what Saul
hath done, how he hath cut off those that have familiar
spirits, and the wizards, out of the land: wherefore then
layest thou a snare for my life, to cause me to die?
10 Tiam Saul jxuris al sxi per la Eternulo, dirante: Kiel vivas
la Eternulo, ne trafos vin puno pro cxi tiu afero.
And Saul sware to her by the LORD, saying, As the LORD
liveth, there shall no punishment happen to thee for this
thing.
11 Kaj la virino diris: Kiun mi elvoku al vi? Kaj li diris:
Samuelon elvoku al mi.
Then said the woman, Whom shall I bring up unto thee? And he
said, Bring me up Samuel.
12 Kiam la virino ekvidis Samuelon, sxi ekkriis per lauxta
vocxo; kaj la virino diris al Saul: Kial vi min trompis? vi
estas ja Saul.
And when the woman saw Samuel, she cried with a loud voice:
and the woman spake to Saul, saying, Why hast thou deceived
me? for thou art Saul.
13 Sed la regxo diris al sxi: Ne timu; kion vi vidis? Kaj la
virino diris al Saul: Iun dian mi vidis levigxantan el la
tero.
And the king said unto her, Be not afraid: for what sawest
thou? And the woman said unto Saul, I saw gods ascending out
of the earth.
14 Kaj li diris al sxi: Kia estas lia aspekto? Kaj sxi diris:
Levigxas viro maljuna, kaj li estas vestita per pastra
tuniko. Tiam Saul komprenis, ke tio estas Samuel; kaj li
klinis sin kun la vizagxo gxis la tero, kaj faris
adorsaluton.
And he said unto her, What form is he of? And she said, An
old man cometh up; and he is covered with a mantle. And Saul
perceived that it was Samuel, and he stooped with his face
to the ground, and bowed himself.
15 Tiam Samuel diris al Saul: Kial vi maltrankviligis min,
elvokante min supren? Kaj Saul respondis: Mi estas en tre
premita stato; la Filisxtoj militas kontraux mi, kaj Dio
forturnis Sin de mi kaj jam ne respondas al mi per profetoj
nek per songxoj; tial mi vokis vin, por ke vi sciigu al mi,
kion mi devas fari.
And Samuel said to Saul, Why hast thou disquieted me, to
bring me up? And Saul answered, I am sore distressed; for
the Philistines make war against me, and God is departed
from me, and answereth me no more, neither by prophets, nor
by dreams: therefore I have called thee, that thou mayest
make known unto me what I shall do.
16 Sed Samuel diris: Kial do vi demandas min, se la Eternulo
forturnis Sin de vi kaj transiris al via konkuranto?
Then said Samuel, Wherefore then dost thou ask of me, seeing
the LORD is departed from thee, and is become thine enemy?
17 Kaj la Eternulo faros al li, kion Li diris per mi; kaj la
Eternulo elsxiros la regnon el viaj manoj kaj donos gxin al
via proksimulo David.
And the LORD hath done to him, as he spake by me: for the
LORD hath rent the kingdom out of thine hand, and given it
to thy neighbour, even to David:
18 Cxar vi ne auxskultis la vocxon de la Eternulo kaj ne
plenumis Lian flaman koleron kontraux Amalek, tial cxi tion
faris hodiaux la Eternulo al vi;
Because thou obeyedst not the voice of the LORD, nor
executedst his fierce wrath upon Amalek, therefore hath the
LORD done this thing unto thee this day.
19 kaj la Eternulo transdonos kune kun vi ankaux Izraelon en la
manojn de la Filisxtoj; kaj morgaux vi kaj viaj filoj estos
kun mi; ankaux la tendaron de Izrael la Eternulo transdonos
en la manojn de la Filisxtoj.
Moreover the LORD will also deliver Israel with thee into
the hand of the Philistines: and to morrow shalt thou and
thy sons be with me: the LORD also shall deliver the host of
Israel into the hand of the Philistines.
20 Tiam Saul tuj falis laux sia tuta longeco sur la teron, cxar
li tre ektimis pro la vortoj de Samuel; ankaux forton li ne
havis en si, cxar li nenion mangxis la tutan tagon kaj la
tutan nokton.
Then Saul fell straightway all along on the earth, and was
sore afraid, because of the words of Samuel: and there was
no strength in him; for he had eaten no bread all the day,
nor all the night.
21 Kiam la virino aliris al Saul, kaj vidis, ke li estas tre
konsternita, sxi diris al li: Jen via sklavino obeis vian
vocxon, kaj mi metis en dangxeron mian animon, kaj obeis la
vortojn, kiujn vi diris al mi;
And the woman came unto Saul, and saw that he was sore
troubled, and said unto him, Behold, thine handmaid hath
obeyed thy voice, and I have put my life in my hand, and
have hearkened unto thy words which thou spakest unto me.
22 nun mi petas, auxskultu ankaux vi la vocxon de via sklavino,
kaj mi metos antaux vin pecon da pano, kaj vi mangxu, por ke
vi havu forton, kiam vi iros la vojon.
Now therefore, I pray thee, hearken thou also unto the voice
of thine handmaid, and let me set a morsel of bread before
thee; and eat, that thou mayest have strength, when thou
goest on thy way.
23 Sed li rifuzis, kaj diris: Mi ne mangxos. Sed kiam insistis
super li liaj servantoj kaj ankaux la virino, li obeis ilian
vocxon, levigxis de la tero, kaj sidigxis sur lito.
But he refused, and said, I will not eat. But his servants,
together with the woman, compelled him; and he hearkened
unto their voice. So he arose from the earth, and sat upon
the bed.
24 La virino havis en la domo grasigitan bovidon; sxi rapide
gxin bucxis, kaj sxi prenis farunon, knedis gxin, kaj bakis
el gxi macojn.
And the woman had a fat calf in the house; and she hasted,
and killed it, and took flour, and kneaded it, and did bake
unleavened bread thereof:
25 Kaj sxi alportis tion antaux Saulon kaj antaux liajn
servantojn, kaj ili mangxis; kaj en la sama nokto ili
levigxis kaj foriris.
And she brought it before Saul, and before his servants; and
they did eat. Then they rose up, and went away that night.
Cxapitro 29
1 Dume la Filisxtoj kolektis sian tutan militistaron en Afek;
kaj la Izraelidoj staris tendare apud la fonto, kiu estas en
Jizreel.
Now the Philistines gathered together all their armies to
Aphek: and the Israelites pitched by a fountain which is in
Jezreel.
2 La estroj de la Filisxtoj preterpasis kun siaj centoj kaj
miloj, kaj David kun siaj viroj preterpasis en la fina parto
kun Ahxisx.
And the lords of the Philistines passed on by hundreds, and
by thousands: but David and his men passed on in the
rereward with Achish.
3 Kaj la estroj de la Filisxtoj diris: Por kio estas cxi tiuj
Hebreoj? Sed Ahxisx respondis al la estroj de la Filisxtoj:
Tio estas ja David, servanto de Saul, regxo de Izrael; li
estis kun mi kelkan tempon aux ecx jarojn, kaj mi trovis en
li nenion de post la tago de la defalo gxis nun.
Then said the princes of the Philistines, What do these
Hebrews here? And Achish said unto the princes of the
Philistines, Is not this David, the servant of Saul the king
of Israel, which hath been with me these days, or these
years, and I have found no fault in him since he fell unto
me unto this day?
4 Sed ekkoleris kontraux li la estroj de la Filisxtoj, kaj la
estroj de la Filisxtoj diris al li: Reirigu tiun viron, kaj
li revenu sur sian lokon, kiun vi destinis por li, sed li ne
iru kun ni en la batalon kaj ne farigxu nia kontrauxulo dum
la batalo; cxar per kio cxi tiu povus favorigi al si sian
sinjoron, se ne per la kapoj de niaj viroj?
And the princes of the Philistines were wroth with him; and
the princes of the Philistines said unto him, Make this
fellow return, that he may go again to his place which thou
hast appointed him, and let him not go down with us to
battle, lest in the battle he be an adversary to us: for
wherewith should he reconcile himself unto his master?
should it not be with the heads of these men?
5 Cxu tio ne estas ja tiu David, pri kiu oni kantis en la
dancrondoj jene:
Saul frapis milojn,
Kaj David dekmilojn?
Is not this David, of whom they sang one to another in
dances, saying, Saul slew his thousands, and David his ten
thousands?
6 Tiam Ahxisx alvokis Davidon, kaj diris al li: Kiel vivas la
Eternulo, vi estas honesta, kaj placxas al mi via agado kun
mi en la tendaro; mi ne trovis en vi malbonon de post la
tago de via veno al mi gxis hodiaux; sed al la estroj vi ne
placxas.
Then Achish called David, and said unto him, Surely, as the
LORD liveth, thou hast been upright, and thy going out and
thy coming in with me in the host is good in my sight: for I
have not found evil in thee since the day of thy coming unto
me unto this day: nevertheless the lords favour thee not.
7 Reiru do nun kaj iru en paco, por ke vi ne faru ion ne
placxan al la estroj de la Filisxtoj.
Wherefore now return, and go in peace, that thou displease
not the lords of the Philistines.
8 Sed David diris al Ahxisx: Kion mi faris, kaj kion vi trovis
en via sklavo de post la tago, kiam mi starigxis antaux vi,
gxis nun, ke mi ne iru kaj ne batalu kontraux la malamikoj
de mia sinjoro la regxo?
And David said unto Achish, But what have I done? and what
hast thou found in thy servant so long as I have been with
thee unto this day, that I may not go fight against the
enemies of my lord the king?
9 Kaj Ahxisx respondis kaj diris al David: Mi scias, ke vi
estas bona antaux miaj okuloj, kiel angxelo de Dio; sed la
estroj de la Filisxtoj diras: Li ne iru kun ni en la
batalon.
And Achish answered and said to David, I know that thou art
good in my sight, as an angel of God: notwithstanding the
princes of the Philistines have said, He shall not go up
with us to the battle.
10 Levigxu do frue matene kun la servantoj de via sinjoro, kiuj
venis kun vi; levigxu frue matene kaj, kiam vi havos lumon,
foriru.
Wherefore now rise up early in the morning with thy master's
servants that are come with thee: and as soon as ye be up
early in the morning, and have light, depart.
11 Kaj David, li mem kaj liaj viroj, levigxis frue, por iri
matene, por reveni en la landon de la Filisxtoj; kaj la
Filisxtoj direktis sin al Jizreel.
So David and his men rose up early to depart in the morning,
to return into the land of the Philistines. And the
Philistines went up to Jezreel.
Cxapitro 30
1 Kiam David kaj liaj viroj venis en Ciklagon en la tria tago,
la Amalekidoj estis atakintaj la sudan regionon kaj
Ciklagon, venkobatintaj Ciklagon kaj forbruligintaj gxin per
fajro.
And it came to pass, when David and his men were come to
Ziklag on the third day, that the Amalekites had invaded the
south, and Ziklag, and smitten Ziklag, and burned it with
fire;
2 Ili prenis en malliberecon la virinojn, kiuj estis tie, de
la malgrandaj gxis la grandaj; ili neniun mortigis, sed
forkondukis, kaj iris sian vojon.
And had taken the women captives, that were therein: they
slew not any, either great or small, but carried them away,
and went on their way.
3 Kiam David kun siaj viroj venis al la urbo, ili ekvidis, ke
gxi estas forbruligita per fajro, kaj iliaj edzinoj kaj
filoj kaj filinoj estas prenitaj en malliberecon.
So David and his men came to the city, and, behold, it was
burned with fire; and their wives, and their sons, and their
daughters, were taken captives.
4 Tiam David, kaj la homoj, kiuj estis kun li, levis sian
vocxon kaj ekploris, gxis ili jam ne havis forton por plori.
Then David and the people that were with him lifted up their
voice and wept, until they had no more power to weep.
5 La du edzinoj de David ankaux estis prenitaj en
malliberecon, Ahxinoam, la Jizreelanino, kaj Abigail, edzino
de Nabal, la Karmelanino.
And David's two wives were taken captives, Ahinoam the
Jezreelitess, and Abigail the wife of Nabal the Carmelite.
6 Kaj al David estis tre malfacile, cxar la popolo intencis
sxtonmortigi lin, cxar tre koleris la tuta popolo, cxiu pro
siaj filoj kaj siaj filinoj. Sed David havis fortan fidon
al la Eternulo, sia Dio.
And David was greatly distressed; for the people spake of
stoning him, because the soul of all the people was grieved,
every man for his sons and for his daughters: but David
encouraged himself in the LORD his God.
7 Kaj David diris al Ebjatar, la pastro, filo de Ahximelehx:
Volu alporti la mi la efodon; kaj Ebjatar alportis la efodon
al David.
And David said to Abiathar the priest, Ahimelech's son, I
pray thee, bring me hither the ephod. And Abiathar brought
thither the ephod to David.
8 Tiam David faris demandon al la Eternulo, dirante: Cxu mi
postkuru tiun amason, kaj cxu mi gxin kaptos? Kaj Li diris
al li: Postkuru, cxar vi kaptos kaj vi savos.
And David enquired at the LORD, saying, Shall I pursue after
this troop? shall I overtake them? And he answered him,
Pursue: for thou shalt surely overtake them, and without
fail recover all.
9 Kaj David iris, li kaj la sescent viroj, kiuj estis kun li,
kaj ili venis al la torento Besor, kaj la postrestintoj
haltis.
So David went, he and the six hundred men that were with
him, and came to the brook Besor, where those that were left
behind stayed.
10 Kaj postkuris David kun kvarcent viroj; haltis ducent viroj,
kiuj estis tro lacaj, por transiri la torenton Besor.
But David pursued, he and four hundred men: for two hundred
abode behind, which were so faint that they could not go
over the brook Besor.
11 Kaj ili trovis iun Egipton sur la kampo, kaj ili alkondukis
lin al David; oni donis al li panon, kaj li mangxis, kaj oni
trinkigis al li akvon.
And they found an Egyptian in the field, and brought him to
David, and gave him bread, and he did eat; and they made him
drink water;
12 Kaj oni donis al li pecon da figa kuko kaj du kuketojn
sekvinberajn, kaj li mangxis, kaj revenis al li lia spirito,
cxar antaux tio li dum tri tagoj kaj tri noktoj ne mangxis
panon kaj ne trinkis akvon.
And they gave him a piece of a cake of figs, and two
clusters of raisins: and when he had eaten, his spirit came
again to him: for he had eaten no bread, nor drunk any
water, three days and three nights.
13 Kaj David diris al li: Kies vi estas? kaj de kie vi estas?
Kaj li respondis: Mi estas Egipta junulo, mi estas sklavo de
unu Amalekido; sed mia sinjoro forlasis min, cxar mi
malsanigxis antaux tri tagoj.
And David said unto him, To whom belongest thou? and whence
art thou? And he said, I am a young man of Egypt, servant to
an Amalekite; and my master left me, because three days
agone I fell sick.
14 Ni atakis la sudan regionon de la Keretidoj kaj la regionon
de Jehuda kaj la sudan regionon de Kaleb, kaj Ciklagon ni
forbruligis per fajro.
We made an invasion upon the south of the Cherethites, and
upon the coast which belongeth to Judah, and upon the south
of Caleb; and we burned Ziklag with fire.
15 Tiam David diris al li: Cxu vi kondukos min al tiu amaso?
Kaj li respondis: Jxuru al mi per Dio, ke vi ne mortigos min
kaj ne transdonos min en la manon de mia sinjoro; tiam mi
kondukos vin al tiu amaso.
And David said to him, Canst thou bring me down to this
company? And he said, Swear unto me by God, that thou wilt
neither kill me, nor deliver me into the hands of my master,
and I will bring thee down to this company.
16 Kaj li alkondukis lin; kaj jen ili, disjxetitaj sur la tuta
landpeco, mangxas kaj trinkas kaj festenas pro la tuta
granda militakiro, kiun ili prenis el la lando Filisxta kaj
el la lando Juda.
And when he had brought him down, behold, they were spread
abroad upon all the earth, eating and drinking, and dancing,
because of all the great spoil that they had taken out of
the land of the Philistines, and out of the land of Judah.
17 Kaj David batis ilin de la mateno gxis la morgauxa vespero;
kaj neniu el ili sin savis, krom kvarcent junaj viroj, kiuj
ekrajdis sur la kameloj kaj forkuris.
And David smote them from the twilight even unto the evening
of the next day: and there escaped not a man of them, save
four hundred young men, which rode upon camels, and fled.
18 Kaj David savis cxion, kion prenis la Amalekidoj, kaj siajn
du edzinojn David savis.
And David recovered all that the Amalekites had carried
away: and David rescued his two wives.
19 Kaj mankis al ili nenio malgranda nek granda, nek el la
filoj nek el la filinoj, nek el la militakiro, nek el cxio,
kion ili prenis al si: cxion David reprenis.
And there was nothing lacking to them, neither small nor
great, neither sons nor daughters, neither spoil, nor any
thing that they had taken to them: David recovered all.
20 Kaj David prenis cxiujn sxafojn kaj bovojn kaj pelis la
brutojn antaux si, kaj oni diris: Tio estas la militakiro de
David.
And David took all the flocks and the herds, which they
drave before those other cattle, and said, This is David's
spoil.
21 Kaj David venis al la ducent viroj, kiuj pro laceco ne povis
sekvi Davidon kaj estis restigitaj cxe la torento Besor.
Kaj ili eliris renkonte al David, kaj al la popolo, kiu
estis kun li. Kaj David aliris al tiuj homoj kaj afable
salutis ilin.
And David came to the two hundred men, which were so faint
that they could not follow David, whom they had made also to
abide at the brook Besor: and they went forth to meet David,
and to meet the people that were with him: and when David
came near to the people, he saluted them.
22 Tiam kelkaj malbonaj kaj sentauxgaj el la viroj, kiuj iris
kun David, ekparolis kaj diris: Pro tio, ke ili ne iris kun
ni, ni ne donu al ili ion el la militakiro, kiun ni
reprenis; nur al cxiu lian edzinon kaj liajn gefilojn; ili
prenu kaj iru.
Then answered all the wicked men and men of Belial, of those
that went with David, and said, Because they went not with
us, we will not give them ought of the spoil that we have
recovered, save to every man his wife and his children, that
they may lead them away, and depart.
23 Sed David diris: Ne agu tiel, miaj fratoj, kun tio, kion
donis al ni la Eternulo, kiu konservis nin, kaj transdonis
en niajn manojn la amason, kiu atakis nin.
Then said David, Ye shall not do so, my brethren, with that
which the LORD hath given us, who hath preserved us, and
delivered the company that came against us into our hand.
24 Kaj kiu auxskultos vin en tiu afero? cxar la parto de tiu,
kiu iris en la batalon, devas esti tia sama, kiel de tiu,
kiu restis cxe la cxararo; egale devas esti dividite.
For who will hearken unto you in this matter? but as his
part is that goeth down to the battle, so shall his part be
that tarrieth by the stuff: they shall part alike.
25 Tiel estis de post tiu tago; kaj li starigis tion kiel
legxon kaj moron en Izrael gxis nun.
And it was so from that day forward, that he made it a
statute and an ordinance for Israel unto this day.
26 Kiam David venis en Ciklagon, li sendis iom el la militakiro
al la Judaj plejagxuloj, al siaj amikoj, dirante: Jen
akceptu donacon el la militakiro de la malamikoj de la
Eternulo;
And when David came to Ziklag, he sent of the spoil unto the
elders of Judah, even to his friends, saying, Behold a
present for you of the spoil of the enemies of the LORD;
27 al tiuj, kiuj estis en Bet-El, kaj al tiuj, kiuj estis en la
suda Ramot, kaj al tiuj, kiuj estis en Jatir,
To them which were in Bethel, and to them which were in
south Ramoth, and to them which were in Jattir,
28 kaj al tiuj, kiuj estis en Aroer, kaj al tiuj, kiuj estis en
Sifmot, kaj al tiuj, kiuj estis en Esxtemoa,
And to them which were in Aroer, and to them which were in
Siphmoth, and to them which were in Eshtemoa,
29 kaj al tiuj, kiuj estis en Rahxal, kaj al tiuj, kiuj estis
en la urboj de la Jerahxmeelidoj, kaj al tiuj, kiuj estis en
la urboj de la Kenidoj,
And to them which were in Rachal, and to them which were in
the cities of the Jerahmeelites, and to them which were in
the cities of the Kenites,
30 kaj al tiuj, kiuj estis en Hxorma, kaj al tiuj, kiuj estis
en Kor-Asxan, kaj al tiuj, kiuj estis en Atahx,
And to them which were in Hormah, and to them which were in
Chorashan, and to them which were in Athach,
31 kaj al tiuj, kiuj estis en Hxebron, kaj en cxiuj lokoj, en
kiuj estis vaginta David kun siaj viroj.
And to them which were in Hebron, and to all the places
where David himself and his men were wont to haunt.
Cxapitro 31
1 Dume la Filisxtoj batalis kontraux Izrael; kaj la Izraelidoj
forkuris de la Filisxtoj kaj falis mortigitaj sur la monto
Gilboa.
Now the Philistines fought against Israel: and the men of
Israel fled from before the Philistines, and fell down slain
in mount Gilboa.
2 Kaj la Filisxtoj kuratingis Saulon kaj liajn filojn, kaj la
Filisxtoj mortigis Jonatanon kaj Abinadabon kaj Malki-Sxuan,
filojn de Saul.
And the Philistines followed hard upon Saul and upon his
sons; and the Philistines slew Jonathan, and Abinadab, and
Melchishua, Saul's sons.
3 La batalo fortigxis kontraux Saul; kaj la arkpafistoj trovis
lin, kaj li estis forte vundita de la arkpafistoj.
And the battle went sore against Saul, and the archers hit
him; and he was sore wounded of the archers.
4 Tiam Saul diris al sia armilportisto: Eltiru vian glavon kaj
trapiku min per gxi, por ke ne venu tiuj necirkumciditoj,
por trapiki min kaj mokmalhonori min. Sed lia armilportisto
ne volis, cxar li forte timis. Tiam Saul prenis sian glavon
kaj faligis sin sur gxin.
Then said Saul unto his armourbearer, Draw thy sword, and
thrust me through therewith; lest these uncircumcised come
and thrust me through, and abuse me. But his armourbearer
would not; for he was sore afraid. Therefore Saul took a
sword, and fell upon it.
5 Kiam lia armilportisto vidis, ke Saul mortis, li ankaux
faligis sin sur sian glavon kaj mortis kune kun li.
And when his armourbearer saw that Saul was dead, he fell
likewise upon his sword, and died with him.
6 Tiamaniere mortis Saul kaj liaj tri filoj kaj lia
armilportisto kaj cxiuj liaj viroj en tiu tago kune kun li.
So Saul died, and his three sons, and his armourbearer, and
all his men, that same day together.
7 Kiam la Izraelidoj, kiuj estis transe de la valo kaj transe
de Jordan, vidis, ke la Izraelidoj forkuras kaj ke Saul kaj
liaj filoj mortis, ili forlasis la urbojn kaj forkuris; kaj
venis la Filisxtoj kaj eklogxis en ili.
And when the men of Israel that were on the other side of
the valley, and they that were on the other side Jordan, saw
that the men of Israel fled, and that Saul and his sons were
dead, they forsook the cities, and fled; and the Philistines
came and dwelt in them.
8 En la sekvanta tago venis la Filisxtoj, por senvestigi la
mortigitojn; kaj ili trovis Saulon kaj liajn tri filojn
falintajn sur la monto Gilboa.
And it came to pass on the morrow, when the Philistines came
to strip the slain, that they found Saul and his three sons
fallen in mount Gilboa.
9 Tiam ili dehakis lian kapon kaj deprenis liajn armilojn kaj
sendis en la landon de la Filisxtoj cxirkauxen, por anonci
en la domo de iliaj idoloj kaj al la popolo.
And they cut off his head, and stripped off his armour, and
sent into the land of the Philistines round about, to
publish it in the house of their idols, and among the
people.
10 Kaj ili metis liajn armilojn en la templon de Asxtar, kaj
lian korpon ili pendigis sur la muro de Bet-Sxan.
And they put his armour in the house of Ashtaroth: and they
fastened his body to the wall of Bethshan.
11 Kiam la logxantoj de Jabesx en Gilead auxdis pri tio, kion
faris la Filisxtoj al Saul,
And when the inhabitants of Jabeshgilead heard of that which
the Philistines had done to Saul;
12 tiam cxiuj kuragxuloj levigxis kaj iris tutan nokton kaj
prenis la korpon de Saul kaj la korpojn de liaj filoj de la
muro en Bet-Sxan, kaj venis en Jabesxon kaj forbruligis ilin
tie.
All the valiant men arose, and went all night, and took the
body of Saul and the bodies of his sons from the wall of
Bethshan, and came to Jabesh, and burnt them there.
13 Kaj ili prenis iliajn ostojn kaj enterigis sub la tamarisko
en Jabesx, kaj ili fastis dum sep tagoj.
And they took their bones, and buried them under a tree at
Jabesh, and fasted seven days.
La tuta Biblio en Esperanto